И макъала кхьин зи рикIел 13-апрелдиз акъатай “Лезги газетдин” 15-нумрада чапнавай Дашдемир Шерифалиеван “Ша, Эмирбег, ша!” макъала кIелайла, атана. Адан авторди винидихъ тIвар кьунвай машгьур манидин авторвал халкьдин кIвачихъ ягъун дуьз туширди, адахъ вичин авторар авайди, делилрал ва а мани арадал атунин шагьид хьайи касдин рикIел хкунрал бинеламиш хьана, къейднава. И манидин патахъай макъала кхьиналди, гьахъсузвилиз рехъ тагунай за Дашдемир муаллимдиз рикIин сидкьидай сагърай лугьузва.
Тикрар хъийин, за и макъала кхьинин себеб жув гьа идаз ухшар авай кардин шагьид хьун я. Эгер Дашдемир Шерифалиеван макъалада ихтилат Казим Казимован чIалариз кхьенвай “Ша, Эмирбег, ша!” манидикай тиртIа, зи макъалада Алирза Саидован чIалариз кхьенвай “Фатима” манидикай фида.
Малум тирвал, 2021-йисуз Дагъустандин тIвар-ван авай композитор, РСФСР-дин искусствойрин лайихлу деятель, лезги халкьдин баркаллу рухвайрикай сад тир Сейфуллагь Асадуллаевич Керимов дидедиз хьайидалай инихъ 100 йис тамам хьана. И вакъиадиз талукьарнавай юбилейдин мярекатар чи республикадин меркезда, гьакIни бажарагълу композитордин гъвечIи ватан тир СтIал Сулейманан райондани кьиле фена. Кьасумхуьрел, И.Тагьирован тIварунихъ галай медениятдин имаратда, кьиле тухвай а мярекатдал, гьелбетда, Сейфуллагь Керимован къелемдикай хкатай са кьадар эсерар ва гьабурун жергедай яз адан маниярни тамамарнай. Са кьадар маса манийрин арада аваз, бажарагълу шаир рагьметлу Алирза Саидован чIалариз кхьенвай, “Фатима” манини тамамарунал зун тажуб хьанай. “Фатима” эсер вучиз тамамарна лагьана, за патав гвай юлдашдиз суал гайила, ада заз, “гьамни Сейфуллагь Керимован мани тирвиляй” жаваб гана. И карни гьич, белки, гъалатI хьана жеди, инсанар тушни? Алава яз мярекатдилай гуьгъуьниз винидихъ тIвар кьунвай манидиз гьава кхьейди Сейфуллагь Асадуллаевич я лугьудайбур зал мадни душуьш хъхьана.
Алирза Саидовни Сейфуллагь Керимов 1961-йисуз таниш хьанай. 2021-йисуз и цIарарин авторди Сейфуллагь Керимовакай ктаб кхьин патал материалар кIватIдай чIавуз зи гъиле чи республикадин А.А. Тахо-Годидин тIварунихъ галай милли музейдин музыкадин фондуна хуьзвай композитордин архив гьатна. Ана, Керимован бязи документрилайни шикилрилай гъейри, Сейфуллагь Асадуллаевича вичин гъилелди кхьенвай эсерар, абурун арада автобиографияни авай. Винидихъ тIвар кьунвай документрай малум хьайивал, Алирза Саидован чIалариз кхьенвай Керимован “Маякрин эквер” сад лагьай мани абурун танишвал арадал атай 1961-йисуз кхьенва. Гьелбетда, композитордихъ адалай вилик кхьенвай маниярни ава, амма абурукай садни Алирза Саидован чIалариз кхьенвайбур туш. Эгер кьилди “Фатима” манидикай рахайтIа, бажарагълу композитор Мегьамед Гьуьсейнован “Дагъустандин XX асирдин музыкадин культурадин сеняткарар” (Махачкъала, 2005), Алла Шабаевадин “Дагъустандин музыкадин сеняткарар” (Махачкъала, 2006), и цIарарин авторди акъуднавай “Дагъустандин композиторар” (Кьасумхуьр, 2019), “Лезги музыкадин чирагъар” (Кьасумхуьр, 2022) ктабра, гьакIни “Лезги газетдин” 2016-йисан 8-декабрдиз акъатай 49-нумрада чапнавай Шагь Шагьован “Бажарагълубур халкьдин рикIелай алатдач” макъалада винидихъ тIвар кьунвай мани Омар Аюбован яратмишунрин сиягьда ава. Гьа и делилриз килигна, “Фатима” манидин автор яз Сейфуллагь Керимов ваъ, Омар Аюбов къалурун дуьз я.
Гьуьрметлу дустар! Ша чна са композиторди кхьенвай эсерар масадан кIвачихъ ягъ тийин, и ва я маса эсердин автор ихьтин кас я лугьудалди а эсер арадал атунин тарих чирин. Эгер чна гъалатIриз рехъ тагуз хьайитIа, чи милли музыкадин дережа акваз-акваз вини кукIушрихъ хкаж хъжедайдал шак алач.
Эдуард Ашурагъаев
