Шииратдал зи гъвечIи чIавалай рикI ала. Школада кIелдай йисара за гьам хуьруьн клубдин сегьнедилай, гьам республикадин фестивалра шиирар хуралай кIелдай. Заз чи классикар тир Кьуьчхуьр Саидан, Етим Эминан, СтIал Сулейманан, Хуьруьг Тагьиран, бажарагълу шаирар тир Алирза Саидован, Ибрагьим Гьуьсейнован, Азиз Алеман гзаф эсерар хуралай чидай. За жуваз гьамиша суал гудай: вучиз Эмин етим я? Ихьтин тIвар гьинай я?
Садра чун, рушар, хъчар кIватIиз Вини Ярагъдал фенай. Зи рикIел Етим Эмина ина судьявиле кIвалахайди хтана. Ина Исмаил эфендидин медреса-школа авайди тир. Зун, кIватIзавай хъчарни рикIелай фена, зурба шаир яшамиш хьайи хуьруьн куьчейра къекъвена. Хуьре касни амачир. Жемят дуьзендиз эвичIнавай. Ацахьнавай, къавар чкIанвай кIвалер, харапIайриз элкъвенвай тIвар-ван авай хуьр акваз, рикIиз пис жезвай. Амма багъларал чан аламай. Ичерин, чуьхверрин, хутарин тарари бегьер гузмай. За са шумуд ич ва чуьхвер атIана.
Хуьруьн куьчеяр гьяркьуьбур тир. Еке майданни авай. Яраб Эмин гьи кIвалера яшамиш хьайиди ятIа? Ада суд-дуван авур дарамат гьим тиртIа? Шиирар гьи синел, гьи булахдик, гьи тарцин кIаник ацукьна теснифнайтIа?
Гьайиф хьи, и суалриз жавабар гудай кас авачир.
Рушари чпин чантаяр афарардай хъчарив ацIурнавай. Зи чантада анжах ичерни чуьхверар авай. Абуруз чпинбурукай зазни гуз кIан хьана. Амма сада лагьана: «Ам хъчар кIватIиз ваъ, экскурсиядиз атайди я. Гумир адаз».
Са вахт алатайла, зун Дербентдиз акъатна. Буйнакскийдин куьчедай фидайла, фикирдиз мад Етим Эмин атана. Ам ина больницада хьана эхир. Духтурривайни сагъар хъийиз тахьай шаир. Ажалдихъай кичIе тахьай, эхиримжи нефесдалди шиирар теснифай камалэгьли.
Вичин аламатдин, гуьрчег везиндин, гьейранвализ тазвай шииррин таъсирдик кутунвай шаирди зун фейи чкайра вичикай гьикI ятIани хабар гудай. Герейханован тIварунихъ галай совхозда месел алай начагъ кьуьзека хуралай Етим Эминан шиирар кIелайла, завай шел кьаз хьаначир. Заз акI хьанай хьи, шиирар кIелзавайди дарман тежезвай азардик начагъ шаир вич я.
Къазахстандин Актау шегьердиз фейилани, кьисметди зал гьуьрметлу шаирдин неве ацалтарна. Селимов Идрис Эминан руш Муслиматан птул Эслидин хва тир.
Идрис Мегьтиханович СтIал Сулейманан райондин Ялцугърин хуьре дидедиз хьана. Хизанда 8 аял авай. Аялрин буба Мегьтихан жегьилзамаз рагьметдиз фена. Са тIимил вахтунда Эсли аяларни галаз чIехи бубадин кIвале яшамиш хьана, ахпа виридахъ галаз Эминхуьруьз куьч хьана. КIвалер эцигун, сал-багъ кутун, гъвечIи аялар кIвачел акьалдун. Гьикьван четинвилер ацалтнатIани, дишегьлиди аялар уьмуьрдин рекьел сагъ-саламатдиз акъудна.
Школа куьтягьайла, Идрис Селимоваз армиядин жергейриз эверна. Жегьил Къазахстанда авай частариз акъатна. Аскервилин партал хтIунайла, ам хуьруьз хтана, дидедал кьил чIугуна, ахпа мад Къазахстандиз хъфена. Актау (виликан Шевченко) шегьерда хизан, кIвал-югъ кутуна. Къе-пака 40 йис жеда ана аваз. Уьмуьрдин юлдаш Шуьшеханумахъ галаз бахтлу, дустлу уьмуьр кечирмишзава. Хизан мугьманрал рикI алайди я. Селимоври Актау шегьердиз атай лезгийриз кIвалах жагъуриз куьмек гана.
Советрин Союз амайла, Идриса жавабдар къуллугъар тамамарна. 1996-йисалай ам карчивилел машгъул я. Сифтедай базардин директор хьана. Алишверишдин рекьяй ватанэгьлийризни галайвилер авуна. Эхиримжи къад йисуз адан бизнес эцигунрихъ, ресторанрихъ галаз алакъалу я. Шегьердин вилик-кьилик квайбурун, вич кьиле авай коллективрин, ватанэгьлийрин, ярар-дустарин патайни Идрис Мегьтихановича дамахдай хьтин авторитет къазанмишнава.
Заз акурвал ва масадбурувайни ван хьайивал, Идрис Селимов намуслу, гьахъвал гвай, къени, инсанрин гъавурда акьадай, герек атай вахтунда жумартдаказ куьмекни гудай, меслятни къалурдай кас я. Сабурлу кас тир адаз кIвалахда, рекье-хуьле, жуьреба-жуьре мярекатра гьалтзавай инсанрихъ галаз дуьз рафтарвал ийиз чида. Идакай ва адан къенивиликай, регьимлувиликай гзафбуруз хийир хкатзава. Гьелбетда, гьакI — вичизни. Адан жумартвал, ачух рикIин, гъилин берекатар хайи макандивни агакьзава.
Ватандиз хтайла, куьгьне Ялцугърал кьил чIугваз, тIебиатдин гуьрчегвилел кьарувал ийиз кIанда адаз. Халкьдин рикI алай шаир Эминан сурални фида, адан руьгьдиз икрамда. Гьа са вахтунда шаирдин кIваликай са гъвелни амукь тавуни рикI тIарзава. Гьар гьикI ятIани, Эмин халкьди вичин рикIе хуьзва. Идрисахъ хуьре Етим Эминан музей ачухдай фикирни ава.
Идрис Мегьтихановичан тухумдани шиирар теснифзавай ксар ава. Ада рикIел хкизвайвал, диде Эслиди улу-бубадикай хейлин ихтилатар ахъайнай.
Шаир четин гьалдиз аватна рагьметдиз фена, амма ада вичелай гуьгъуьниз садрани квахь тийидай ирс туна, чилел анжах хъсан крар авунихъ метлеб авайди ачухарна.
Идрис Селимова вичин улу-бубадин ирсиниз еке къимет гузва, адан эсеррикай менфят къачузва. Ада гьисабзавайвал, девлетлу кас никай хьайитIани хьун мумкин я. Амма руьгьдин михьивал, иман инсан патал кьилин девлет яз гьисабзава.
Бикеханум Алибегова
