Эминан алемдай

Ваз масад яр хьана, гуьзел1

 

Мубарак хьуй ваз ви ашна,

Ваз масад яр хьана, гуьзел.

Икьван гагьди чидачир заз,

Гила хабар хьана, гуьзел

 

Туба хьуй2 мад яр такьуниз3, —

Ихьтин кар хъувун тавуниз,

Дишегьлидив дуст тахьуниз,

Квел ихтибар хьана, гуьзел.

 

Заз акур ахвар алукьна,

Акурвал хабар галукьна.

За вучда дуьньяда-мукьна,

Икьван рикI дар хьана, гуьзел?

 

Ваз ашна и масад хьана4,

Гила дуствал чи атIана5,

Шак алачиз, на зун кана,

РикIел къабар6 хьана, гуьзел.

 

Етим талигь7 авайди туш,

РикIин шадвал жагъайди туш,

Зерре8 гуьгьуьл амайди туш,

Вакай рикI тIар хьана, гуьзел.

1862

_________________________________

1 И шиир  сифте яз 1957-йисуз Н.Агьмедова акъудай Эминан шииррин кIватIалда 7 бендиникай ибарат тир ва “Ваз маса яр хьана, гуьзел” тIвар алаз ганвай. Ахпа чир хьайивал, и эсердин эхиримжи 4 бенд маса шиирдикай тир (“Картарикай вич я лачин”). 1980-йисуз Гъ.Садыкъиди и шиир 3 бендининди яз, эхиримжи 4 бенд хкудна ганвай. Гила чаз и шиирдин араб гьарфаралди кхьенвай 5 бендинин тамам вариант Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтардин 260-чинай гьатнава, ада пешекарриз течидай кьве бенд ава. И вариант дикъетдивди кIелайла, адай аквазва хьи, шиирда ихтилат физвайди “маса яр” хьуникай туш, ихтилат физвайди “масад яр” хьуникай я. Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтарда гьакI кхьинни авунва: “Ваз масад яр хьана, гуьзел”. Чаз гила гьат хъувунвай шиирдин и вариант, адал “Ваз масад яр хьана, гуьзел” тIвар эхцигна, герек тир баянарни галаз гузва.

2 Туба хьун — са кар хъувун тавуниз талукь яз хьун.

3 И бендинин сифтегьан пуд цIарцIе шаирди икI лугьузва: “Зун вафалу яз жеда мад яр такьуниз, ахьтин кар хъувун тавуниз ва дишегьлийрик мад дуст тахьуниз”. Гилан лезги чIала “туба авун” глагол ама, амма Эминан девирда авай “туба хьун” глагол амач. И кардиз килигна, са бязибуруз кьвед лагьай бендинин гъавурда ам кIелзамазди акьаз четин жеда…

4 Агъадихъ ганвай кьве бенд икьван чIавалди ашкара тир и шиирдин вариантра авачир, Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтардай гьат хъувунвай вариантда авайбур я.

5  Р.Гьайдарован архивда хвенваз хьайи дафтардай гьат хъувунвай вариантда и цIар ихьтин жуьреда ганва: “Гила чи дуствал атIана”. Чна цIарцIин аваз хъсанарун патал “чи” гафунин чка дегишарнава.

6  Къабар — хер.

7 Талигь/талагь — бахт.

8 Зерре — кIусни.

(Етим Эминан и шиир чапдиз гьазурайди ва

адаз баянар гайиди Мансур Куьреви я)