Чахъ, лезгийрихъ, эдебиятдин эсерар теснифунал машгъул хьайи ва жезвай шаирарни гьикаятчияр гзаф ава. Чи йикъара милли эдебиятдиз майилвалзавайбур, яни къелем гъиле кьуна са вуч ятIани яратмишзавайбурни тIимил ава лугьуз жедач, амма кIелзавайбурун, цIийиз акъатай эсердикай чпин фикир лугьузвайбурун кьадар лап тек-туьк малум жезва.
Эсеррикай, ктабрикай кхьизвай фикирарни, якъин жезвайвал, асул гьисабдай вирибурувай кьабулиз тежедай тарифар я. ТуштIа, куьне хкваш зи рикIел цIийи ктабдиз ва я эдебиятдин эсердиз лайихлу ва гьахълу къимет гайи критикадин макъала ва я рецензия. Зи рикIел эхиримжи вахтара “Лезги газетдиз” акъатай, шаир ва публицист П.Фатуллаевади Дагъустандин халкьдин шаир М.Бабаханован “Келентар” чIехи эсердикай кхьей макъала хквезва. Мад и жуьредин макъалаяр кхьизвайбур мукьвара пайда хьана акунач. Инал зун писателринни шаиррин юбилейриз талукь яз чапзавай макъалайрикай рахазвач. Гьахълу критикадин макъалаяр кхьин регьят карни туш.
Хайи чIалал акъатзавай “Самур” журналдин алатай асирдин нумрайриз вил вегьейла аквазва хьи, критикадиз, библиографиядиз, чIалан месэлайриз талукь метлеблу, къиметлу макъалаяр мукьвал-мукьвал чапзавай. Гила асул гьисабдай яратмишунар я акъудзавайбур. Критика лугьудай затI вуч ятIа къенин девирдин жегьил къелемчидиз чизвач ва чирдай ксарни авач. Фадлай къелем гъиле авай устадри журналда лап хъсан критикадин, рецензийрин конкурс тешкилайтIа, фикир желбдайбур тахьана амукьич.
Эсеррикай, ктабрикай кхьизвайбуруни, “таъсирлу цIарар я”, “кьетIен хатI ава” хьтин пара шит хьанвай келимаяр эзберзава, амма “таъсирлувални” “кьетIенвал” квекай ибарат ятIа, гьадакай са гафни лугьузвач. Авайвал лугьун, гзаф вахтара чIалан къанунрал эсиллагь амал тийизвай, рифмани везин патал гафарин кIалубар чпиз кIанивал “къугъурнавай” шиирбазрин яратмишунарни майданриз акъатзава.
Ахьтин фикирдал къвезва хьи, вилик-кьилик квайбуру, “чранвай” къелемчийри чи милли эдебиятдин къайгъу чIугуникай гьич фикирни ийизвач. Авай гьалари субутзава хьи, хайи чIал хьиз, хайи эдебиятни гележегда хаталувилик акатун мумкин я.
К.Ферзалиев