Рафтарвал ачухарна

США-дин президент Дональд Трампа малумарна хьи, виликдай и къуллугъдал хьайи Барак Обамадилай тафаватлу яз, Россиядиз талукь яз вичи  кьетIи рехъ кьунва. Идан гьакъиндай Лацу кIвалин иесиди вичин Twitterда кхьена.

“Куьн са бязи крариз килиг”, — эвер гана ада. Государстводин кьили гьакIни президент хкядай сечкийрик къаришмиш хьунин гьакъиндай гьич са шагьидвални авач лагьай Америкадин виликан регьбердин гафар тикрарна.

“Ибур Обамади сечкияр жедалди лагьай гафар я. ГьикI хьи, лутувал квай Хиллари Клинтон гъалиб хьун лазим тир ва адаз луьткве галтадиз кIан хьанач” — къейдна Трампа. Гьа са вахтунда ада вич “лап регьятдиз гъалиб хьайила”, демократри “Россиядин гьакъиндай негъилар” ахъайиз башламишна.

19-февралдиз Трампа Обамадик “Россиядин къаришмиш хьунин вилик пад кьунач лугьуз” тахсир кутуна.

Вашингтонди 2016-йисуз кьиле фейи Америкадин президент хкядай сечкийриз таъсириз чалишмишвилер авунай Москвадик са шумуд сеферда тахсир кутунай. США-дин махсус къуллугърин делилралди, Демократвилин партиядин  серверар хун патал хакеррин — Fancy Bear ва Cozy Bear — кьве десте ишлемишна. Россиядин терефди вич и кардик шерик хьун ред ийизва.

Украина яракьламишда

Уьлкведин яракьлу къуватар яракьламишзавай Канададин Colt Canada компаниядихъ вичин продукция Украинадиз маса гун патал икьрар кутIундай къаст ава. Идан гьакъиндай “National Post” газетди кхьизва.

Компаниядин векил Алекс Пэйна суьгьбет авурвал, ам Украи­надин чиновникрихъ галаз январдин вацра гуьруьшмиш хьана. Ада къейдна хьи, кьве йисуз давам хьун мумкин тир кIвалах башламиш хьанва. Украинади  вичиз гьихьтин ва гьикьван кьадарда яракьар герек ятIа тайинарун лазим я.

Colt Canadaдихъ Киевдиз 100 агъзурдав агакьна яракьар гудай­ ни­ят ава. Кьилди къачуртIа, канадавийри Украинадин военныяр цIий­и­ винтовкайралди яракьламишуник умуд кутазва. “ГьикI ла­гьай­тIа, восстанидиз къарагънавай Россиядин тереф хуьзвайбу­рухъ­ галаз женг чIугуналди и уьлкве НАТО-диз гьа­хьун патал би­­­­не туькIуьриз чалишмиш жезва”, — къейдна “National Post” га­зетди­.

Декабрдиз Канадади  вичин автоматический яракь гудай ихти­яр авай уьлквейрин сиягьда Украинани алава хъувуна. Гьа и вацра Украинадиз гзаф инсанар телефдай яракьар гуни арадал гъидай нетижайрин гьакъиндай Россиядин ООН-дин Хатасузвилин Совет­ ва Вашингтон тагькимарна. Москвадин фикирдалди, “Америкади ва Канадади яракьар Украинадиз гун, Украинади военный цIийи тахсиркарвилер авуник рум кутазва”. Украинадиз яракьар гунин мумкинвилин гьакъиндай 22-сентябрдиз Канададин премьер-министр Джастин Трюдоди хабар ганай. Ада лагьа­на хьи, Канадади Украинадиз “вичин аслу туширвал хуьз” куьмекун давамарзава. Ада гьакIни малумарна хьи, 2019-йисан мартдалди Канададин военный 200 инструктор Украинада хьунин вахт давамарнава. Абур Львовский областда авай Яворовский полигондал ВСУ-дин аскерар ва офицерар женгинин рекьяй вердишарунал машгъул жеда.

10 декьикьада — 2 рекорд

Россиядин фигуристка Алина Загитовади Кьиблепатан Кореядин Пхенчханда кьиле физвай Олимпиададин къугъунрин куьруь программада, баллрин кьадардал гьалтайла, Евгения Мед­ведевадилай алудна, дуьньядин рекорд эцигна. Идан гьа­къин­дай 21-февралдиз “Лента.ру”-дин корреспондентди хабар гана.

Загитовади 82,92 балл къачуна. Медведевади лагьайтIа, ви­чин виликан рекорд цIийи хъувуналди, 81,61 балл къазанмишна.

12-февралдиз Алина Загитовади командадин турнирдин азаддаказ къугъвадай программада 1-чка кьуна. Ада 158,08 балл къачуна. Загитовади Олимпиададин къугъунра  сифте яз иштиракзава. И нетижа ам патал виридалайни хъсанди я. Алина 2018-йисан Европадин чемпион я.

Чпин чанариз къаст авуна

Къайдаяр хуьдай органри жаван кьве руш телеф хьунин  себебар чирзава. Абурун мейитар 19-февралдиз Ижевскдин гзаф мертебайрин кIвалерикай садан патавай жагъана. Идан гьакъин­дай, аялрин ихтияррай Удмуртиядин кьилин патав гвай векил Ольга Авдеевадин гафарал асаслу хьана, “Интерфаксди” хабар гузва.

Лугьузвайвал, са рушан 12, муькуьданни 15 йис тир. — Кьенвайбурун танишривай силисчийри хабарар кьада, — алава хъувуна Авдеевади.

Виликамаз авай малуматрал асаслу яз, телеф хьайибур тахай вахар тир. Абурукай сада рекьидалди вилик Instagramda  авай вичин чина малумат туна, гьакIни ана эхиримжи шикил ва вахахъ галаз видео чапнава, мукьва-кьилийривай чпи абуруз авунвай рикIин тIарвиляй багъишламишун тIалабнава. “Рушарихъ чпи-чеб рекьидай къаст авайдакай абурун дустариз садазни чир хьаначни?” — лугьузва Интернетдикай менфят къачузвайбурун баянра.

Алатай йисан октябрдиз хабар ганай хьи, эхиримжи 30 йисуз дуьньяда аялрин ва жаванрин арада чпи-чпиз къаст авурбурун кьадар хейлин гзаф хьанва. Россияда ихьтин крар мукьвал-мукьвал жезва. Уьлкведа жезвай 100 агъзур кьиникьикай 11,5 дуьшуьш гьа ихьтинди я. Гьа са вахтунда вири дуьньяда ихьтин 7,4 дуьшуьш жезва.

Гьазурайди — Шагьисмаил Гьажимирзоев