Дуьньяда

Метлеблу гуьруьшар

Уьлквейрин регьберрин арада жезвай кьилдин гуьруьшар ва суьгьбе­тар гагь-гагь официальный рахунрилай къиметлубур ва метлеблубур жезва. Идакай Россиядин Президентдин пресс-секретарь Д.Пескова, КНР-дин председатель Санкт-Петербургдиз атунин программадин гьа­къин­­дай баян гуналди, “Россия 1” каналдиз гайи интервьюда малумарна­.

Китайдин регьбер Си Цзиньпин 5-7-июндиз Россияда хьана ва В.Пути­нахъ галаз суьгьбетар кьиле тухвана. Москвада кьиле фейи суьгьбетрин нетижада абуру алай девирда КНР-дин ва РФ-дин стратегиядин гьалар мягькемаруниз талукь кьве терефдин документдал къулар чIугуна. Моск­вадиз гьукуматдин месэлайрин патахъай мугьман хьайидалай ва гуьруь­шар кьиле тухвайдалай кьулухъ Си Цзиньпин Санкт-Петербургдиз рекье гьатна. Ина ада экономикадин международный форумда иштиракна.

“Ихьтин гуьруьшрин вахтунда гагь-гагь лап важиблу, кьве терефдин алакъайризни, международный краризни талукь ихтилатар кьиле фида. Гагь-гагь международный жавабдар месэлайрин гьакъиндайни фикирар сад жеда…”, — лагьана Д.Пескова.

Ада алава хъувурвал, кьве уьлкведин регьберар Нева вацIал сейрдиз экъечIай вахтунда бейхабар агьвалатарни арадал атана. Кьилди къачуртIа, Си Цзиньпинан тIалабуналди абуру “Аврора” гимида сейр авуна.

Лаврова баян гана

Россиядин къецепатан крарин министр С.Лаврова “РБК” чешмедиз гайи интервьюда 2014-йисуз Крымда тухвай референдум США-дин терефди мад сеферда тухун теклифайдакай ихтилатна.

Лаврован гафарай, кьвед лагьай сеферда референдум кьиле тухунин­ теклиф гайиди а чIавуз США-дин госсекретардин къуллугъдал хьайи Жон­ Керри я. Адан фикирдалди, сесер гунин вахтунда вири гьерекатар Крымдин халкьдиз гьикI кIанзавайтIа, гьакI кьиле фена, амма международный ихтияррив кьурвал хьун патал мад сеферда сечкияр тешкилун чарасуз я.

Министрди алава хъувурвал, Россияди а теклиф кьабулнач. “Вуч се­бебдалди? Эгер куьн вири крарин гъавурда акьунватIа, мад са гьихьтин­ ятIани сечкияр герек яни?” — лагьана С.Лаврова.

Лаврова Керри вичикай бейкеф тахьана кIани фикирни малумарна, гьикI хьи, Керриди Россиядин министрдихъ галаз хьайи ихтилатдин «бязи сирер» вичин рикIел хкунрани чапнава.

Къейд ийин, 2014-йисан мартдиз кьиле тухвай референдумдин нетижайралди Крым Россиядик акатна. Украинади, США-ди ва Евросоюздин маса уьлквейри референдумдин нетижаяр гьисаба кьазвач. Москвади тестикьарзавайвал, Крым уьлкведик ахкахьуни международный къайдайрин истемишунриз жаваб гузва.

Артух жеда

Россияда дидевилин капиталдиз талукь яз индексация кьиле тухуда­. ТАСС-ди хабар гузвайвал, идакай РФ-дин зегьметдин ва яшайишдин рекьяй хуьнин министр Максим Топилина Санкт-Петербургда кьиле фейи  экономикадин форумдал малумарна.

Министрди къейд авурвал, индексациядиз талукь такьатар чара авунва, къарар тестикьарнава. ИкI, 2020-йисан 1-январдилай дидевилин капиталдин кьадар 17 агъзур манатдин артухарда ва санлай адан кьадар 470 агъзур манат кьван жеда.

Идалай вилик, майдин вацра, Россияда дидевилин капитал тайинарун патал гузвай чарчин сертификатар арадай акъудуникай малумарнай­. А шагьадатнамайрин еринда электронный документар туькIуьрда, диде­яр лагьайтIа, рекъемрин сиягьдик кутада. Топилинан гафарай, электронный жуьредин дидевилин капиталдин сертификатар 2020-йисалай гуда.

Премьер жез кIанзава

Эгер вичин «Европадин рейсадвал» партия вахтунилай вилик кьиле тухудай парламентдин сечкийра гъалиб хьайитIа, Украинадин виликан президент П.Порошенкоди вич премьер жез гьазур тирдакай малумарна. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.

Президентдин сечкийра магълуб хьайидалай кьулухъ Порошенкоди вичиз сиясатдай экъечIдай фикир авач лагьанай. Верховный Рададин вахтунилай вилик кьиле тухудай сечкияр жедалди “Петр Порошенкодин блок» партияди вичин тIвар «Европадин рейсадвал” хъувуна.

“Эгер чун сечкийра гъалиб хьайитIа, — эхь”, — жаваб гана П.Порошен­ко­ди, премьер-министр хьунин мумкинвилиз килигзавани лагьана хабар кьурла.

Украинадин парламентда нубатдин сечкияр октябрдиз кьиле фин ла­зим тир. Майдиз Украинадин президент В.Зеленскийди Рададин ихтиярар вахтунилай вилик къуватдай вегьинин гьакъиндай къарар акъудна, 21-июль нубатдинбур тушир сечкияр кьиле тухудай югъ яз тайинарна.

Дуствилин тар экъечIнач

Д.Трампани Э.Макрона цайи мегъуьн тар яшамиш хьанач. Идакай “Рамблер” чешмеди хабар гузва.

Чешмедин делилралди, тар цайи чкадал алай вахтунда аламайди анжах къацу векь я. Тар Лацу кIвалин патав кьве уьлкведин регьберри 2018-йисан апрелдиз цанай. Мегъуьн къелем Франциядин тамай, Дуьньядин сад лагьай дяведин вахтунда Америкадин аскеррин иштираквал аваз женгер кьиле фейи чкадай гъанай. Ам США-динни Франциядин арада мягькем алакъаяр хьунин яржуниз элкъуьн лазим тир.

Кьве уьлкведин арада эхиримжи вахтара наразивилер арадал атанвай. Кьилди къачуртIа, идалай вилик Париждин манифестацийрикай рахадайла, Трампа Франциядин гьукумдарриз гьавадин жигьетдай Париждин икьрардикай къерех хьун ва налогар агъузарун меслят къалурнай. И месэладиз талукь яз Франциядин терефди республикадин къенепатан крарик къаришмиш жемир лагьана жаваб ганай.

Гьазурайди — Куругъли Ферзалиев