Дуьньяда

Гагарин дуьньядиз машгьур хьайи югъ

Космонавт Борис Волынова “Новости” РИА-диз Юрий Гагари­нан кьиникьикай ихтилатна. Адан фикирдалди, Гагаринни Серегин­ ца­вуз хкаж хьайи юкъуз вуч хьанатIа дуьм-дуьз чирдай мумкинвал авач. Волынова гьисабзавайвал, мусибатдин вакъиа Гагари­нан­ самолет метеозондда акьуникди арадал атанваз хьун мумкин я.

Къейд ийин, Ю.Гагарин ва В.Серегин 1968-йисан 27-мартдиз Вла­димирский областда, МиГ-15УТИ самолет цава ахтармишдайла, те­леф хьана. Арадал атай агьвалатдин себебар тайинариз хьанач.

Гьар йисан 12-апрелдиз Россияда космонавтикадин югъ къейд­зава. Алай йисуз Ю.Гагарин космосдиз фейидалай инихъ 60 йис тамам хьанва. 1961-йисан 12-апрель дуьньядин тарихда зурба вакъиа кьиле фейи югъ яз гьатнава.

Фагьумуниз эвер гузва

Москвади вири уьлквейриз, гьа жергедай яз Туьркиядизни, Киевдин дявекарвилик гьевес кутун тавуниз, абуруз куьмек тагуниз, Украинадин гьукумдарри раижзавай малуматар хъсандиз веревирд авуниз эвер гузва. ТАСС-ди хабар гузвайвал, ихьтин фикир Россиядин МИД-дин кьил С.Лаврова малумарнава.

С. Лаврова къейд авурвал, рейтингдихъ калтугнавай “Киевдин режимди” фагьумсузвилин гьерекатриз рехъ гун мумкин я, амма гьерекатрин эхир гьихьтинди жедатIа чидач. Адан фикирдалди, Украинади вичин халкьдиз акси дяве тухузва.

Туьркиядинни Украинадин президентрин рахунар 10-апрелдиз гатIуннай. Гуьруьшдин вахтунда туьркерин регьберди санал кIвалахунин важиблувал къейдна ва стратегиядин жигьетдай уьлквейрин арада авай амадагвал тестикьарна. РикIел хкин, Зе­ленский Стамбулдиз фидалди вилик Украинадин тереф Туьркиядивай пилот галачиз лув гудай Bayraktar аппаратар маса къачунин гьакъиндай меслятдал атанай.

С. Лаврова Украинадихъ галаз авай сергьятдин мукьув РФ-дин кьушунар вучиз гвайди я лугьузвайбурузни жаваб гана.

“Жаваб регьятди я — ана чун яшамиш жезва, ам чи чил я”, — гъавурдик кутуна министрди. Адан делилар “Интерфакс” чешме­ди гъизва. Гьа са вахтунда ада ЧIулав гьуьле, агъзур километрий­рин яргъа, Америкадин гимийри вуч ийизвайди я лагьай суал гана.

Къейд ийин, мартдин эхирра Донбассда нубатдин сеферда гьалар къизгъин хъжез башламишна.

Делилар къурху кутадайбур я

ВОЗ-дин кьил Т.Гебрейесуса дуьньяда коронавирусдик рекьизвайбурун кьадар артух жезвайдакай хабар ганва. Идан гьа-къин­дай тешкилатдин сайтда кхьенва.

Къейдзавайвал, эхиримжи ирид гьафтеда коронавирус акатайбурун кьадар дуьньяда хкаж хьанва, галаз-галаз эхиримжи кьуд гьафтеда кьейибурун кьадарни гзаф хьанва. Пешекаррин фикирдалди, вирибуру талукь тир серенжемрал амалзавач.

Зияндин кьадар малумарна

Дагълух Къарабахда кьиле фейи дяведин нетижада Эрменистандин терефдин терг хьайи техникадин умуми къимет 5 миллиард доллардиз барабар я. Идан гьакъиндай “Интерфакс-Азербайжан” чешмеди хабар гана.

Чешмедин делилралди, техникадин сиягьдик ирид С-300 зе­нитдин ракетайрин комплекс, 125 туп, 366 танк, 500-дав агакьна  автомобилар ва хейлин маса техника ква.

Цавун алакъаяр акъвазарда

Туьркияда коронавирусдин тIугъвалдин гьалар пис хьуникди Россияди и уьлкведихъ галаз авиаалакъаяр акъвазарун кьетI­нава, хабар гузва “РБК” чешмеди. 12-апрелдиз коронавирусдихъ галаз женг тухузвай оперативный штабди са варзни зуран муддатда (15-апрелдилай 1-июндалди) Туьркиядиз фидай рейсер са кьадарда тIимиларда. Тести­кьарзавайвал, цIийи серенжемар заказдин махсус рейсериз талукь жеда.

Къейд ийин, апрелдин эвел кьилера са шумуд уьлкведи Туьр­кия тIугъвалдин жигьетдай хаталу яз гьисабнай. Эхиримжи йикъа­ра и уьлкведа суткадин вахтунда коронавирус акатзавайбурун кьадар 50 агъзурдав агакьзава.

Смартфонри гузвай зарар

Смартфонди инсандин бедендиз, гьакIни ахвариз пис таъсир авун мумкин я.  Пешекарри лагьанвай фикирар “Лента.ру” чешмеди раижзава.

Къейдзавайвал, смартфон радиомагнитный нурарин чешме я. Амма смартфондин нурари онкологиядин хаталу азарар арадал гъида лугьудай делилар авач. Ксудалди вилик зур сятда смартфон ишлемиш тавун, ам жу­­­ван патавай яргъа мензилда эцигун теклифзава. Идалай вилик “СМ-Клиникадин” духтур-невролог М.Игнатовади къейд авурвал, вири гаджетрихъ радиочастотный нурар ава, абур инсандин беден патал зарарлу я.

«Лезги газет»