ТIегъуьндикай делилар
Дуьньяда коронавирусдикди начагъ хьанвайбурун кьадар 400 агъзурдалайни артух хьанва. Д.Хопкинсан университетдин сайтдин малуматрал асаслу яз, идакай “Lenta.ru” чешмеди хабар гузва.
25-мартдин делилралди, дуньяда 435006 касдик коронавирус акатнава, 19664 кас кьена, 111358 кас сагъар хъувуна. Къейд ийин, и рекъемар гьар декьикьада дегиш жезва. Начагъ хьанвайбурун кьадар виридалайни гзаф Китайда, Италияда, Испанияда ва США-да ава. Ибурулайни гъейри, гзаф кьадарда инсанрик вирус акатнавай уьлквейрин сиягьдик Германия, Иран ва Францияни ква.
Къейд ийин, 2019-йисан декабрдин вацра Китайдин Ухань шегьерда садлагьана пайда хьайи коронавирусдин цIийи жуьредиз алимри COVID-19 тIвар ганва.
Пешекарри теклифзавайвал, коронавирус акатнавай ксарихъ галаз инсанар алакъада хьун хаталу я. Вири дуьньядин здравоохраненидин тешкилатди (ВОЗ) вирусдикди начагъбурув агат тавун, мукьвал-мукьвал гъилер чуьхуьн, гьакIни гъилер нерихъ, сивихъ ва вилерихъ галукьур тавун теклифзава.
25-мартдин статистикадин делилралди, Россияда вирус 658 касдик акатнава, 29 сагъар хъувунва, 52 агъзурдалай гзафбур гуьзчивилик кутунва.
Серенжемар — санал
США-дин президент Д.Трампа Кеферпатан Кореядин президент Ким Чен Ыназ коронавирусдин тIегъуьндихъ галаз женг чIугунин серенжемар санал кьабулуниз эвер гана. “ТАСС” чешмеди раижзавайвал, Трампа Ким Ченаз ихьтин теклифдин чар ракъурнава.
Трампа кьве уьлкведин арада кьиле тухудай гьерекатриз талукь вичин планни малумарнава. Адан гафаралди, коронавирусдикай хуьнин жигьетдай Ким Чен Ына кьабулнавай серенжемар мягькембур я. Трамп Ким Ченан алахъунри гьейранарнава.
Коронавирус себеб яз, Кеферпатан Кореяди февралдиз къецепатан цIийи дипломатриз чпин уьлкведиз атун ва анай экъечIун къадагъа авуна. Им Пхеньянди тIегъуьндин вилик пад вахтунда кьунин макьсаддалди кьилиз акъудай серенжемрикай сад я.
Италиядиз куьмек яз
Коронавирусдихъ галаз женг чIугунин карда куьмек гун патал Россиядин ВКС-дин самолетар Италиядиз фена. Идакай “Интерфакс” чешмеди хабар гузва.
Самолетар Рим шегьердивай 30 километрдин яргъа авай мулкарал ацукьна. Вирусологиядин ва эпидемиологиядин рекьяй 100-дав агакьна россияви пешекарри, гьакIни духтуррикай ибарат тир муьжуьд дестеди куьмекар гузва.
Россияди Италиядиз медицинадин тадаракрин жигьетдайни куьмекзава. 21-мартдиз Россиядин Президент В.Путин Италиядин премьер-министр Д.Контедихъ галаз телефондай рахайла, коронавирусдихъ галаз женг чIугунин карда Италиядиз куьмекун хиве кьунай.
Загребда залзала
Хорватиядин меркез Загребда хьайи залзала эхиримжи 140 йисан къене уьлкведа виридалайни гужлуди яз гьисабзава. Идакай анин премьер-министр А.Пленковича “Reuters” чешмедиз раижна.
Малумарзавайвал, залзаладин къуват 5,3 баллдив агакьна. Гуьгъуьнлай залзалади мад са шумуд сеферда рум хгана, амма абурун къуват сифтегьандалай тIимил тир. Чешмедин делилралди, залзаладин нетижада 15 йисан яшда авай жегьил гададиз хасаратвал хьана — дараматдин вилик патан са пай адан винел аватна. Жегьил реанимациядиз агакьарна.
Алай вахтунда армияди ва тади гьалара серенжемар кьабулдай къуллугъри хасаратвилер, зиянар арадай акъудзава. Шегьердин хейлин агьалияр экв авачиз амукьнава.
Алай йисан 24-январдиз Туьркиядин рагъэкъечIдай пата 6,8 магнитудадин залзала хьанай. А чIавуз 4 кас кьейидакай малумарнай.
Сергьят эцигнава
Россияди 23-мартдилай вири уьлквейрихъ галаз авай авиациядин алакъайрал сергьятар эцигнава. Кьилди къачуртIа, Москвадай 140-далайни гзаф уьлквейриз фидай рейсер квачиз, амайбурал сергьят ала. Росавиациядин делилар “Ведомости” чешмеди раижна.
Абурулайни гъейри, Россиядиз къецепатай, гьакI къецепатан уьлквейрин агьалияр Россиядай хутахдай махсус рейсерни (чартерный) кардик кумукьда.
Кьабулнавай серенжемар коронавирусдин азардихъ галаз алакъалу я. Малум тирвал, Россиядин сергьятра коронавирус акатнавайбур гзафни-гзаф меркезда ава.
Куьмек кIан хьанач
Коронавирусдихъ галаз женг чIугунин сергьятра аваз Россиядин Свердловский областдай Китайдин Гуанчжоу шегьердиз гуманитарный куьмек ракъурдайвал хьана, амма китайвийри куьмек кьабулнач. Идакай “Интерфакс” чешмеди хабар гана.
Чешмедин делилралди, Свердловский областдани алай вахтунда коронавирусдихъ галаз алакъалу гьалар къизгъинбур хьуниз килигна, Китайди куьмек кьабулуник кьил кутунач. Свердловский областдин Яру Хашунин региондин отделенидин председатель Д.Вершинина къейд авурвал, Екатеринбургди Гуанчжоу шегьердин агьалийриз куьмекдин гъил яргъи авун кьетIнавай. Китайвийриз куьмек гунин мураддалди, Екатеринбургда дарманар, маскаяр бинтер ва памбагар кIватIунин серенжем гьеле февралдилай башламишнавай.
Гьазурайди — К. Ферзалиев
