Дагъларин мулкар виликди тухун: Сулакдин дагьарди Дагъустандин агьалияр ва
туристар патал цIийи мумкинвилер ачухзава
Дагъустандин гьайбатлу дагъларин юкьва авай дуьньядин виридалайни дерин Сулакдин дагьардин мулкунал туристар патал алай аямдин комплекс эцигунин кIвалахар кьиле физва. И проектди регион цIийи терефдихъай ачухун ва идалди республикадин агьалиярни мугьманар патал цIийи мумкинвилер арадал гъун, гьакIни дагълух мулкара гъвечIи бизнес вилик тухунин карда куьмек гун лазим я.
Проектдин сад лагьай паюник визит-центр, яргъал мензилдиз килигдай минара ва фуд-корт (тIуьн недай чка) акатзава. ГьакIни ина гуьрчегдиз къалурун, центрадин акунар кьетIенбур авун патал фонтанар туькIуьрда. Эцигунин кIвалахар дагъдин муракаб шартIара виниз тир еридин бетон, ракь ва тIебиатдин таъсирдиз дурум гуз жедай маса материалар ишлемишуналди кьиле тухузва. Ида объект яргъал йисара мягькемдаказ амукьун таъминарун лазим я.
Машинар акъвазардай чка ва объектдин патав фидай рехъ туькIуьрна гьеле куьтягьнава. Ида комплекс гьатта сифте мугьманар патални къулайди ийизва. Проектдиз талукь яз «Сулакдин дагьар» ООО-дин генеральный директор Арсен Гьамидова къейдзавайвал, къулайвилин месэладиз проектда кьетIен фикир ганва. «Чна неинки туристар патал объект эцигзава. И чка гьар са касдивай тIебиатдин къуват ва гуьрчегвал гьисс ийиз, Дагъустандин культурадихъ галаз таниш жез ва ял ягъуникай лезет къачуз жедай мулкуниз элкъуьрдайвал я», — лугьузва ада.
Гележегда комплекс гегьеншарда. Ина паркар, аттракционар, мугьманханаяр, аялар къугъвадай чкаяр ва Дино-парк арадал гъун пландик кутунва. Туристар патал ял ядай чкаяр, инин сеняткарри гьазурнавай ядигарар маса гудай дезгеяр туькIуьрда.
КьетIен фикир ина тIебиатдихъ галаз кьадайвал туькIуьруниз гузва: архитектура патарив гвай гуьзел ландшафтдиз ухшарди я. Ада дагьардин гьайбатлувал къейдзава ва и чкадин надир экология хуьзва.
Лагьана кIанда хьи, проект неинки туристар, гьакIни чкадин агьалияр патал важиблуди я. Комплексдин эцигунрал ва гележегдин кIвалахрал региондай тир пешекарар, устIарар ва карчияр желбнава. КIвалахдай чкаяр арадал гъуни ва гъвечIи бизнесдиз рекьер ачухуни яшайишдин къурулушар виликди тухуниз ва патарив гвай хуьрерин агьалийрин дуланажагъ хъсанаруниз куьмек гузва.
Региондин транспортдин ва мугьманханайрин къурулушар виликди тухунин кардик гьерекат кутуналди Сулакдин дагьар вири Россиядай ва къецепатан уьлквейрай тир туристар патал «желбдай чкадиз» элкъвезва. Ам неинки тIебиатдин гевгьер, гьакIни Дагъустандин культурадин центр я. Туризмдин хилен комплексди региондин девлетлу тарихдихъ ва сеняткарвилерихъ галаз таниш жедай, дагъларин гьайбатлу мулкариз ва комплексдин архитектурадин гуьзел еришриз килигдай мумкинвал гуда. Проектди туризмдин хел вилик тухунин месэладив алай аямдин тегьерда эгечIзавайди къалурзава: технологийри, тIебиатдив къадирлудаказ эгечIуни ва республикадин девлетлу культура вири дуьньядиз къалуриз кIан хьуни ял ягъун ва мугьманриз хъсан таъсир авун патал тешпигь авачир хьтин «алем» арадал гъизва.
Сулакдин дагьар дуьньядин виридалайни дерин дере я. Адан деринвили тахминан 1920 метр тешкилзава. Ида лагьайтIа, ам США-да авай машгьур Гранд-Каньондилай дерин тирди тестикьарзава.
Фатима Ашурбегова,
«Сулакдин дагьар» ООО-дин
алишверишдин ва алакъайрин рекьяй директор
