“Айболит”

—           Кьилин ва я рикIин  дамарар агаж хьанвайла, чIухлумпIар (калина) тIуьн мес­лят къалурзава. Ада рикIин кIвалах къай­дадик кутада. Мадни рикIин кIвалах­диз лимондикайни гзаф хийир ава. Гьави­ляй­ эфирдин ягълудалди девлетлу тир ли­мондин чкал гьар юкъуз жакьун хийирлу я.

—           ПIузарар,  кьур акъатна, хъиткьин­навайла, йикъа 3-4 сеферда абурувай фан квас гуьцIда. Квас гуьцIай сифте йикъалай кьур акъатун алатда, пIузарар хъуьтуьл жеда.

—           Атеросклероздин азар   авайла, 40 г. яру инжи векьин пешерал (клевер) 40 процентдин спирт илична, 10 суткада тада. Ахпа ам куьзна, нисинин фу недалди ва я ксудалди вилик чайдин кьве тIу­руна авайди ишлемишда.

—           Дамарра ивидин  гьерекат йигин хьанвайла, хуьрекдин са тIуруна авай тутун пешерал са литр ргазвай яд илична тада. Гьалимадин 20 мл ишлемишна, са тIимил вахт арадай фейила, дамарра ивидин гьерекатдин йигинвал алцумда. Эгер ам гзаф агъуз аватнаваз хьайитIа, хъвазвай настойкадин кьадар тIимиларда, тIи­мил аватнаваз хьайи­тIа, кьадар гзафарда. Гьа икI  хъвадай кьадар жува тайинарда. Дамарра ивидин гьерекат мукьвал-мукьвал хкаж жезвайбуру ихьтин настойка 10 юкъуз хъваз, 10 юкъуз ял яда.

—           ДуркIунар тIазвайвилин  сифте лишанар малум хьайила, хуьрекдин са тIуруна авай брусникадал са истикан ргазвай яд илична, 2 сятда тада. Ахпа ам куьз­на, йикъа 3-4 сеферда фу недалди вилик хуьрекдин 2 тIуруна авайди ишлемишда. Сагъарунин вахт кьве гьафте я.

—           Вилерин экв хъсанарун патал, 2 истиканда авай жикIийрал 2-3 литр яд илична, зайиф цIал эцигна ргана, 2 сятда тада. Ахпа адаз шекер алава хъувуна, экуьнахъ ва нянихъ 1/2 истиканда авайди хъвада. 3-4 вацралай вилерин экв хци же­да ва чIулав лекьинин кIвалахни къайдадик акатда.

—           Бедендик хамунин  азар кваз квал акатнавайла, са ведро циз 100 г картуфдин крахмал вегьена, ванна кьабулда. Ада квал секинаруниз куьмекда.

—           Япар тIаз,  ирин къвезвайла, лилиядин цуькведикай менфят къачуда. Кьу­рурнавай лилиядин цуькверал ме­ди­цинадин михьи спирт илична, 2 гьафтеда тада. Ахпа йикъа 1-2 сеферда япариз 1-2 стIал вегьеда. Са шумуд йикъалай япарин­ тIал секин жеда, ирин ава­хьун ­акъвазда.

—           Шивитдин  хъчадикай  миже хкудна, памбаг кьежирна, 15-20 декьикьада вилерал эцигун гзаф хийирлу я. Ихьтин къаришмади катаракта ва глаукома авайбурузни хъсан куьмек гуда.

—           Газар дадлу майва хьунилай гъейри, адахъ микробриз акси лишанарни ава. Эгер газардин са кIус жакьвайтIа, сивевай микробрин кьадар тIимил жеда.

—           Мукьвал-мукьвал нерай иви къвез хьайи­тIа, турп ракьай яна, миже хкудна, шекер ала­ва хъувуна, йикъа 3-4 сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди хъун меслят къалурзава.

—           Къатидаказ кьил  тIазвайла, 3-4 къацу чичIекрин лацу чкаяр ргана, абурун яд хъун меслят къалурзава.

—           МетIерин жалгъайра  тIал авайла, чайдин са-са тIуруна авай кьел, сода, горчица, уксус вири сад-садак какадарна, метIе­ривай гуьцIна, целлофандалди кIе-вирна, 2 сятда тада. Ахпа чими цяй чуьхуьн хъийида. ИкI са шумудра ийида.

—           Пакун тIваларин  арайра (межреберная) невралгия авайла, валерианадин  настойка са тIимил чими авуна, адак жуна хъсандиз кьежирна, тIазвай чкадал эцигна, винелай компрессдин чарчелди ва чими шарфуналди кIевда. Ихьтин са шумуд процедура авурла, невралгия ми­хьиз квахьда.

Гьазурайди — Надият  Велиева