Ивидин гемоглобин агъуз аватнавайла, 1-2 чичIек ракьай яна, миже хкудна, адан са пай алоэдин мижедин пуд паюник какадарда. Дарман холодильникда хуьда ва йикъа 2-3 сеферда фу недалди вилик хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
КIвачин дабандал якIун цаз (къармах) алайла, 10 йикъан вахтунда гьар нянихъ анал хъархъун пеш эцигайтIа, якIун цаз фад алатда.
КIвачер дакIунвайла, кушдин (льняной) тум ругур гьалима хъун хийирлу я. Ам икI гьазурда: чайдин кьуд тIуруна авай кушдин тумунал са литр яд илична, 10-15 декьикьада ругуна, катул чими чкада эцигна, са сятда тада. Гьалима куьз тавуртIани жеда. Дад хъсан хьун патал аниз лимондин ва я маса майвадин миже яда. Гьалима гьар кьве сятдилай, йикъа 6-8 сеферда куз-куз стакандин кьатIа авайди хъвада. 2-3 гьафтедилай куьне нетижа гьиссда.
Агъургъан акъатнавайла, са пачкада авай лаврдин пешерал 0,5 литр яд илична, 2-3 декьикьада ругуна, термосдиз цана тада. Ахпа ам куьзна ишлемишда: аялриз йикъа кьве сеферда 2-3 стIал, чIехибуруз 10-20 стIал йикъа пуд сеферда, фу нез 30 декьикьа амайла, гуда.
ЧIехи аялриз 10 стIал гайитIани жеда, амма кьадар гзафарун герек туш, гьикI лагьайтIа, ам гзаф къуватлу дарман я. И гьалима йикъа кьве сеферда аялрин хамунивай гуьцIайтIани жеда. Ихьтин чараяр акурдалай гуьгъуьниз агъургъан пуд йикъалай алатда.
Лаврдин пешер аялдик квай дишегьлидиз ишлемишун къадагъа я.
Кьил элкъвезвайла ва тIазвайла, япара сес гьатнавайла, чайдин са тIуруна авай таза ва я кьурай мелиссадин хъчар чайникдиз вегьена чай хьиз демда твада. Ахпа ам йикъа 2-3 сеферда хъвада. Мелиссади дамарар агаж хьун алудда ва нервияр секинарда.
РикIин ва кьилин мефтIедин дамарриз хъархъун тарцин пешерин гьалима гзаф хийирлу я. Ам гьазурун патал хуьрекдин са тIуруна авай, кьурурна куьлуь авунвай пешерал 2-стакандавай ргазвай яд илична, 2 сятда тада. Ахпа фу недалди вилик, йикъа 2-3 сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
Гьар са касди йикъа 2-3 литр яд хъун лазим я (чай, кофе ва маса хъвадай затIар ваъ, анжах яд). Алимрин фикирдалди, и кар кьиле тухун сагълам уьмуьрдин диб я.
ПIапIрус чIугуни рикIин дамаррин, нефесдин органрин, жигеррин ракдин азаррик азарлу хьунин хаталувал артухарзава. Гзафбурувай пIапIрусдикай хкечIиз жедач. Ахьтин инсанри ракдин азардик начагъ тахьун патал бета-каротин гзаф квай газарар, ширин истивутар, къацу чичIекар, петрушка, шпинат, цурун пешер, гьакIни хъипи рангунин майваяр, месела, машмашар ишлемишун лазим я.
Подаградин азардик ва купулрик жалгъаяр тIазвайла, 3 г афнийрин кьурурнавай цуькверал ва я 10 г пешерал са стаканда авай ргазвай яд илична, 5 сятда агалнавай къапуна тада. Ахпа ам са шумуд къат жунадай куьзна, йикъа 5-6 сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда.
«Айболит» газетдай гьазурайди — Надият Велиева
