Инсанар, кьисметар. Садбур уьмуьрдин шегьредал регьятдиз экъечIда. Садбур — хъу­тIал­­ра гьатда, абур алудда, кIва­чериз цацар акьахиз-акьахиз, майдандиз акъатда.­ Далудихъ кас галайбур а хъу­тIал­рай фад экъечIда.

Амма къе за вичикай суьгьбетзавай кас шегьредал, са касдин куьмекни гала­чиз, аскерди хьиз къуллугъ авуналди, вич-вичиз экъечIнавайди я. Адан тIвар и йи­къа­ра Советрин  милициядин 100 йисан юбилейдиз талукьарнавай мярекатра гьуьрметдивди ва гьа йикъаз талукь махсус ме­даль гуналди кьуна, МВД-дин гьуьрметлу ветеран къайдаяр хуьдай ор­ганрин къуллугъчийриз чешне яз къалурна. Пешедин суварихъ галаз сад хьиз адаз и йикъара вич дидедиз хьайидалай инихъ 85 йис тамам жезвай юбилейни мубаракна. Вуж я ам — акьван лайихлу, гьуьрметлу кас? Сифтедамаз лугьун: и цIарарин автордиз ам чиз 55 йис  я. Юбилейдин вилик ахьтин лайихлу, вафалу, уьмуьрда вичин гел тун­­вай касдикай къе кхьин тавун за гунагь яз гьисабзава. Гьа са вахтунда заз четинни акъваззава, гьикI хьи, ам адетдин инсан туш, адан кьетIенвилер инсанпересвал, ватанпересвал… гзаф я, гьам инсан яз,гьам буба яз, гьам регьбер яз… ам виридаз чешне я. Къуй къайдаяр хуьдай ор­ганрин къуллугъчияр закай бейкеф тахьурай, ам милициядин (полициядин) къуллугъчидиз ухшар туш. Гьам къилихдиз, гьам алукIунрин ва вич тухунин те­гьер­диз килигна. Къаш-къамат, буй-бухахни ганва касдиз Аллагьди!

Сир туш, къуллугъдал аламаз (кичIе­виляй, регъуьвиляй…) гьар са касдиз гьуьрметда вирида.  Къуллугъдал аламачирла, тIвар сивера-сиягьра амукьдач. Амма хъсан инсанрин, гьакъикъи регьберрин тIварар агьалийрин мецел гьамиша аламукьда, абуру и тIварар гьамиша гьуьрметдивди рикIел хкида, гуьруьш хьайи дуьшуьшра гарданра гьатда.

АбдулнетIиф  Пирисмаилов — 12 йисуз Сулейман-Стальский райондин РОВД-дин начальник (авт. къейд: акьван йисара и къуллугъдал дурум гайи мад маса кас заз малум туш) хьайи кас. И йикъара вичин 85 йисан юбилей къейдзавай зегьметдин ветеран, МВД-дин гьуьр­метлу ветеран (ихьтин тIвар ганвай ксарин кьадар лап тIимил я), “Советрин милициядин 100 йис” медалдин сагьиб.

…Кьасумхуьруьн райондин Кьулан СтIалрин хуьре колхозда кIвалахзавай Пирисмаилани гьа и хуьре гамарин фабрикада гьакъисагъвилелди зегьмет чIуг­вазвай нехишрин устад Зубейдата пуд рушни са хва тербияламишзавай. Малум тирвал, Ватандин ЧIехи дяведин цIай, виридахъ хьиз, и хизандихъни галукьна. Зегьметдин фронтдай нахуш яз хтай Пирисмаил 1945-йисуз рагьметдиз фена. Зубейдат дидеди, вири четинвилериз таб гана, буба кьилел аламачир веледар кIвачел акьалдарна…

1951-йисуз Кьасумхуьруьн юкьван школа акьалтIарай АбдулнетIифа, гьа вахтара муд тир ветеринардин пеше хкяна, ДСХИ-дин махсус факультетдик экечIна. 1-курс акьалтIарай  студент, хизанда арадал атай четин гьалар себеб яз, кIелун акъвазаруниз мажбур хьана. Гададин савадлувал ва викIегьвал акур райондин прокурорди ам вич кьиле авай идарадиз секретарвиле кьабулзава. Кьве йисалай жегьилдиз Советрин Армиядин жергейриз эвер гузва. Прибалтика — Поль­ша — ибур викIегь аскерди Ватандин вилик вичин пак тир буржи кьилиз акъудай чкаяр я.

А вахтунда Кьасумхуьруьн РОВД-дин начальник М.Насруллаева, жегьилдихъ гележег авайди кьатIана, Абдул­не­тIиф Пирисмаилович вичин идарада секретарь-счетоводвиле кьабулзава. Чирвилер авачиз гележегдик умуд кутуна виже къвезвачир. Ингье ам Краснодарда авай Вирисоюздин юридический институтдиз гьахьзава. Армиядин жергейра, къайдаяр хуьдай органра лигим хьанвай жегьилдал жавабдар къуллугъ ихтибарзава, яни ам оперуполномоченныйвиле тайинарзава. Жавабдар къуллугъ-жавабдар кIвалах. Къиметни делояр тухунин кьадардиз, еридиз ва абур суддиз рекье тунин нетижайриз килигна гузвай. И кар фикирда кьуна, жегьил юристди вичин алакьунар къалурзавай. Чалишмишвилер бада физвачир. Гьа икI, гьеле 1961-йисан нетижайрай “Милициядин отличник” знакдиз лайихлу жезва ва ам старший оперуполномоченныйвиле тайинарзава.

1962-йис — районар сад-садак какадарна, парткомар, производственный управленияр тешкилзавай вахт. Райондин прокурорди дознанидиз талукь тушир уголовный дело къарагъарна, Мегьарамдхуьруьн райондин Хуьрелрин колхоздин складчи ва весовщик тахсирлу ийизвай. Пирисмаилова чкадал ва Белиждин заготконторада йифер- йикъар акъудна, а ксар тахсирлу туширди тестикьарна. Прокурорди и дело мад элкъуьрзава ва силис тухун истемишзава. Амма республикадин прокуратуради ва РД-дин МВД-дин и а дело дуьз агалнавайди тестикьар­зава. Гьа ихьтин бажитвал ва савадлувал къалурунай ам къуллугъдин гурарай мад са кIарцIин хкажзава ва адаз нубатдилай вилик чин гузва.

1964-йис. Виринра хьиз, чи республикадин МВД-дани силисдин аппарат тешкилзава, АбдулнетIифни силисчивиле тайинарзава. КIвалах къалин, жавабдарвал мадни артух жезва. Киш, гьяд, югъ-йиф авачиз, жегьил силисчидин кабинетда экв кузвай.

Киш югъ. Я прокурор, я РОВД-дин ­на­чальник чкадал алач. Дежурный, къалабулух кваз, Пирисмаилован кабинетдиз гьахьзава ва участковый милиционер Шерифов яна кьенвайдакай хабар гузва. Райотделда дежурство тухузвай Богдановахъ галаз санал чкадал фейи жегьил силисчиди тахсирлу ийизвайди  тайинарна ва ам кьуна. Гуьгъуьнин юкъуз райондиз атай республикадин прокурор Пакалов силисчидилай гзаф рази хьана ва ада къенепатан крарин министр Свистуноваз адан тарифарна… Абур кьуру тарифар тушир. АбдулнетIифа гьар кварталдиз, йисуз хъсан нетижаяр къазанмишзавай. ИкI, 1965-йисан силисдин нетижайрай Аб­дулнетIиф Пирисмаиловаз РСФСР-дин Верховный Советдин Президиумдин Указдалди “Общественный къайдаяр хуьнин карда гьакъи­сагъвилелди къуллугъ авунай” медаль ганай. Тежриба ва алакьунар фикирда кьуна, А.Пирисмаилов 1967-йисуз Сулейман-Стальский РОВД-дин начальниквиле тайинарзава. ЦIийи регьберди вичин кIвалах сифте нубатда коллективда низам мягькемарунилай башламишна, куьруь са вахтунда коллектив тупламишна ва тербиядин кIвалах активламишна.

Кьиле гьакъисагъ регьбер хьайила, идарадин тIварни виниз акъатда. Гьа икI, 1971-йисуз Сулейман-Стальский РОВД кIвенкIве жергейриз акъатзава. РОВД-да авай 12 офицердикай пудан шикилар РД-дин МВД-дин Гьуьрметдин доскадиз акъудзава. 1977-йисуз тарихда сифте яз (адалай гуьгъуьнизни хьайиди туш) Сулейман-Стальский РОВД КПСС-дин ЦК-дин, СССР-дин Министррин Советдин ва ВЦСПС-дин гъиляй-гъилиз къведай  Яру пайдахдиз лайихлу хьана. Гьа икI, 10 йисуз милициядин майор яз (а вахтара чкайрал вини кьилин чин тир), 12 йисуз РОВД-дин кьиле хьайи тежрибалу регьбердиз 1979-йисуз къизгъин гьалар арадал атанвай Избербаш шегьердиз кIвалахал фин теклифзава. Ваъ лагьанач касди, аскерди хьиз къуллугъна. Халкьдин дружинайрикай, общественностдикай  даях кьуна, кьве йисан вахтунда жуьреба-жуьре миллетрин векилар, криминальный дестеяр авай шегьерда къайда туна. Избербаш ГОВД-дин кIва­лахдин тежриба а вахтунда КПСС-дин Дагъустандин обкомдин бюродин къарардалди республикадин къенепатан крарин органриз чешне яз къалурнай ва адан  тежриба чирун меслятнай.

80-йисар. А.Пирисмаиловаз РД-дин МВД-дин силисдин управленидин начальникдин заместителвилин къуллугъ теклифзава. Инани ада вичин савадлувал ва бажитвал къалурзава…

КПСС-дин Дагъустандин обкомдин бюродин махсус къарардалди тежрибалу юрист, хъсан тешкилатчи ва регьбер къайда тун ва руководство мягькемарун патал Кеферпатан Кавказдин ракьун рекьерин къенепатан крарин Махакъаладин отделенидин (ЛОВДТ) начальниквиле рекье твазва.

1982-йисан 22-ноябрь. Чи ватанэгьли цIийи къуллугъдин приказ къачуз Дондал алай Ростовдиз — СКУВДТ-диз физва. Коллегиядал тестикьардайла, личный делодай дагъви хайи югъ 1932-йисан 22-ноябрь тирди акур управленидин начальник, генерал-майор Никифорова икI лагьанай: “Юлдашар, къе чи цIийи регьбер къуллугъчидин 50 йис тамам хьанва, за адаз и лишанлу югъ мубарак­зава, амма куьне ам къейд авуна, рекье хтур!” ГьакI хьунни авунай”, —  рикIел хкизва къе отставкада авай подполковникди вичин 85 йисан юбилейдин вилик.

И четин ва жавабдар къурулушдани тежрибалу регьберди 1987-йисалди гьа­къисагъвилелди зегьмет чIу­гуна, анай баркалладин таж кьилеллаз, хейлин шабагьар аваз экъечIна. Вафалу уьмуьрдин юлдаш Саиматахъ галаз санал пуд хвани  кьве руш тербияламишна, дережайрихъ агакьарна. Къе 20-дахъ агакьна хтулрални птулрал, кIва­лах­­дик кумачирлани, халкьди гьуьрмет авунал дамах­зава.

Ветеран гьамиша районэгьлийрин, хуьруьн жемятдин арада жегьилриз насигьатар, тербия гуз аквада.

Ваз къазанмишнавай агалкьунар ва баркаллу юбилей мубаракрай, виридаз гьуьрметлу инсан!