Арбен Къардашан «Ариф ва Имам» эсердин гьакъиндай

ТЕКЛИФАР КЬАБУЛЗАВА

Мукьвара газетда чапнавай (46-нумра) А.Къардашан  “Ариф ва Имам”  эсердин гьа­къиндай чаз гъиле-гъилди са шумуд чкадай зенгерни атана, Интернетдизни бязи баянар акъат­нава.

Вичел кIвалахун давам жезвай эсердик бязи рехнеяр, фикир тагай келимаяр, чкаяр жедай адет я. Вични тарихдин лап еке ва гьакьван муракаб месэлаяр къарагъарзавайла. ТIвар кьунвай эсер гьа жергедай я.

Чна а затI, сад лагьайди, автордиз кIелзавайбурун патай куьмек хьунин, кьвед лагьайди, ана чпикай рахазвай юбилеярни, гьар са патахъай гьазурвал акуна, кьиле тухунин кIвалах тешкилунин мураддалди чапнавайди я.

Сад лагьай баян Интернетдай Мансур  Куьревиди ганва: Мир­зе-Али Нинадал ашукь хьайи чIавуз адан 70 ваъ, 80 йис тир. Им тарихда авайвал я, газетда а йисариз фикир ганвачир. ГъалатI чна туькIуьр хъийизва.

Кьвед лагьай баян Ахцегь райондин Хуьруьгрин хуьряй Султали Гьажиевалай атанва: эсерда гуя Мирзе-Алиди, Хуьруьгринни Ахцегьрин арада мулкарин гьуьжет гьялдайла, вичин шаламра Ахцегьрин чилин накьвар туна, Къуръандал кьин кьуна, гьуьжет Ахцегьрин хийирдихъ гьялна лагьанва. Им гьакъикъат туш. Ахьтин гьуьжет Калукринни Хуьруьгрин арада хьайиди тир лугьузва, месэлани Хуьруьгрин хийирдихъ гьялайди я…

Гьуьрметлубур! Инал гъанвай хьтин гьуьжетар гзаф хуьрерин арайра хьайибур я. Халкьдин сивера абур гьарна са жуьре гьатнава. Яни а ихтилат вич халкьдин са махуниз, къаравилидиз элкъвенва. Художественный эсеррани ам гьакI гьатнава, яни эсердин игитри чпиз чидайвал лугьузва.

Инал чун рахазвай эсердани а ихтилат Мирзе-Алиди ваъ, Мегьамед-Небиди — Шамилан терефдарди Мирзе-Алидал хъуьруьн патал лагьанва. Мирзе-Алиди вичи гьикI лагьан­ватIа фикир це: “Абур вун хьтинбуру акъудай ванер тир. За ­шаламар алукIна ваз мус акурди я?”

Мегьамед-Неби. Шаламар тахьуй, кух галай чекмеяр хьурай. Тафават авач.

Мирзе-Али. Кух галай чекмейра накьв туна, абур алукIна къекъвез жедатIа килиг садра…

Яни месэла Ахцегьрин хийирдиз гьялнай  лугьудай тестикьарун ина авач. Рахунра вуч хьайитIани лугьун мумкин я.

Чна газет икьван сабурлу­вилелди кIелзавай ва чаз куь­мекар­  гузвай  вирибуруз  сагърай лу­гьуз­ва. Гьелбетда, чунни хъсан ви­ри теклифар кьабулиз гьазур я.

«ЛГ»-дин литературадин отдел