Жемятдиз чкадин гьукумдарар жезмай кьван мукьва хьун патал «винидихъай» са гьихьтин ятIани буйругъар атун вилив хуьн чарасуз кар туш. Гьам районрин, гьам шегьеррин кьиле авайбур датIана агьалийрин месэлайрин яцIа хьун абурун эвелимжи везифайрик акатзава.
Агьалийрин тIал алай месэлайрихъ яб акалун, абуру гузвай суалриз тайин жавабар гун патал тарихдиз хъфей 2023-йис са хъсан адет кардик акатуналди лишанлу хьана: РД-дин Кьил Сергей Меликова гайи теклифдалди шегьеррин, районрин регьберрини ачух эфирар кьиле тухвана. Санлай вири жемят, кьилдин ксар патал зурба метлеб авачтIани, вири месэлаяр веревирдиз, гьялиз жедай мумкинвал гудачтIани, районрани шегьерра анрин кьиле авайбуру тешкилдай ачух эфирри тайин хийир тагана тадач.
Ачух эфирар газетда чапдай, телевиденидай къалурдай адетдин интервьюдин жуьрединбур хьана кIандач. Заз чиз, районрин, поселокрин, хуьрерин кьилери республикадин, уьлкведин регьберри кьиле тухузвай ачух эфирдин саягъ тикрарун са акьван хъсан аквазвач. Гьардахъ вичин формат хьун герек я. И кар сифте нубатда адахъ галаз алакъалу ийиз жеда хьи, мисал яз, кьадардин жигьетдай санлай республикадин агьалийринни са райондин жемятдин арада еке тафават ава. Гьавиляй районрин регьберри, йисан нетижайрай ачух эфир тухудайла, жавабдар къуллугъчийрилай, СМИ-дин векилрилай гъейри, гьар са хуьруьн жемятдин арадай вад-цIуд кас агьалийризни теклифна, гегьенш залда кьиле тухуни гзаф месэлаяр винел акъуддай мумкинвал гуда; гьа са вахтунда телефондай зенгна гайи (ватандивай яргъа авай бязи ватанэгьлийрини чпин фикирдик квай суалар гузва) ва виликамаз ракъурнавай суалризни ачух эфирдин сергьятра аваз жавабар гуз жеда.
Алай девирда соцсетрин, мессенджеррин куьмекдалди, гьатта са куьлуь-шуьлуь месэлани кваз, декьикьайрин къене эллерин арада раижзава. Районрин, шегьеррин гъвечIи чиновникрини, жавабдарвал хиве авай ксарини интернетда чкIизвай, чпиз талукь тир крар фикир тагана тазвач. Месела, флан чкадал зирзибилрин гьамбар арадал атанва, флан рекье чухурар пайда хьанва, флан магьледа яд атIанва, флан къубуда дигидай яд амач…
Ина са «чинебан сирни» ава: гзаф вахтара «винидихъай» туьнбуьгь авунихъай кичIела, чешмейра талукь баянарни раижда, тIем акакьзавай кар яз хьайитIа, элба-эл нукьсанар арадайни акъудда. Гьар гьикI ятIани, чи девир ахьтинди я хьи, жемятдин истемишунрикай, тIал алай месэлайрикай катиз жедай мумкинвал саки авач. Им пара хъсан кар я.
К.Ферзалиев
