Уьмуьрда духтур герек те­къ­ведай ­инсан дуьньядал бажагьат ала. Гьар са азарлуди духтурдиз умудлудаказ килигда, адаз вичин дердиниз дарман авуна кIан жеда. Духтурдин чирвилери, адан мергьяматлувили, регьимлувили, хуш келимайри азарлудак руьгь кутада, ам сагъ хъжедайдахъ инанмишарда. Ибур духтурдин инсанвилин ерийрикай я. Чухсагъул, аферин чпин хиве авай везифаяр намуслувилелди кьилиз акъудзавай, масадан дерт жуванди хьиз кьабулзавай духтурриз. Ахьтинбурун гуьгъуьна азарлуйрин патай гьамиша алхишар жеда.

Ихьтин гафар и йикъара чи редакциядиз атай къумукьрин “Ёлдаш” газетдин редакцияда кIвалахзавай чи къелемдин юлдаш Султанат Къаирбеговади Махачкъала шегьердин Редукторный поселокда авай 1-нумрадин больницадин хирургиядин отделенидин бажарагълу хирург, хъсан къилихрин инсан  Фарид  Муьгьуьддинович Абдурагьманован  тIвар­цIихъни лагьана. Ада вичин кьи­лел атай ихьтин са дуь­шуьш­дикай ихтилатна.

“Зун, руфуна къати тIа­лар аваз, шегьердин 1-нумрадин больницадин хирургиядин отделенидиз аватна. Ина жегьил­ хирургар тир Фарид Абдурагьманова ва Мегьамед Къурбанова зи гьал ахтармишна ва тади гьалда операция ийиз тух­вана. Гуьгъуьнлай чир хьайивал, руфунин гры­жадилай гъейри, яичникра еке киста аваз жагъана. Нетижада абуру, суьгьуьрчийри хьиз, заз кьве операция санал авуна. Зи руфунай 12 литр яд акъуд­на. Заз цIийиз дуьньядал ахкьалтай кьван регьят хьана. Фарид духтурди, мукь­вал­-мукьвал зи патав къвез, гьал ахтармишиз, зун секинариз хьана. Кьакьан буйдин, кьелечI якIарин, чина хъвер авай ам палатадиз гьахьайла, азарлуйрик шадвилин гьиссер акатда. Гьар са начагъдан патав физ, абурухъ дикъетдивди яб акализ, хушдаказ рафтарвал ийиз, ам азарлуйрик руьгь кутуна хъфида. Бес гьикI алхишдач чпин пешедиз вафалу, инсанвилин вини дережадин къилихрин бажарагълу духтурриз! Инсанрин дердиниз дарман ийизвай, чпин пешедиз вафалу хирургар тир отделенидин заведующий Нурулислам Исрапиловичаз, Фарид Муьгьуьддиновичаз, Мегьамед ­Ме­гьамедсаидовичаз зи ва хирургиядин отделенидин вири азарлуйрин патай чухсагъул, аферин лугьуз, абурухъ чандин сагъвал, хушбахтлувал, четин ва гзаф важиблу кIва­лахда еке агалкьунар хьана кIанзава.  Абурун гъилер “къизилдинбур я”, — лугьузва Султанат Къаирбеговади.

Азарлуда икьван хуш келимаяр лугьузвай духтур Фарид  Муьгьуьддиновичахъ галаз и йи­къара зун гуьруьшмиш хьана.

Фарид 1984-йисуз Мегьарамдхуьре духтуррин хизанда дидедиз хьана. Адан бу­ба Муьгьуьддин Абдурагьманова Мегьа­рамдхуьруьн райбольницада сифте хи­рург­виле, гуьгъуьнлай травматологвиле кIва­­лахиз гзаф йисар я. Диде Альбинади райондин санэпидстанцияда кIвалахзава. Абуру хизанда пуд велед (2 гадани са руш) ватанпересар, инсанпересар яз тербияламишна. Виридаз кьилин образование къачудай мумкинвал гана. Руш Румсията, ДГПУ-дин филологиядин факультет акьал­тIарна, хуьруьн школада муаллимвиле кIвалахзава. Низамиди Киров шегьерда медакадемияда кIелзава.

2002-йисуз хуьре юкьван школа акьал­тIарна, Фарид Дагмедакадемиядин лечебный факультетдик экечIна. Студентвилин йисар акуна-такуна  акъатна. 2009-йисуз институт акьалтIарайдалай гуьгъуьниз Фарида Красноуральск шегьердин больницада хирургиядин рекьяй интернатурада кIелна. 2010-йисуз духтурвилин диплом гъиле авай жегьилди вичин зегьметдин рехъ гьа и шегьердин больницада хирургвиле кIва­лахунилай башламишна.

— Теориядай гьикьван чирвилер авай­тIани, сифте операция ийидайла, рикIик гъалаба акатзавай, — лугьузва Фарид духтурди­. — Тежрибалу хирургрин регьбервилик кваз за яваш-яваш операцияр ийиз башламишна ва жувазни кIвалахдин тежриба хьана.

2011-йисуз Фарид Махачкъаладиз хтана ва винидихъ тIвар кьунвай больницада  зегьмет чIугвазва. Алай вахтунда ам гьар гьихьтин хьайитIани муракаб операцияр устадвилелди ийизвай, дерин чирвилер авай хирург я. Фаридакай гзаф азарлуйриз куьмек хьана. И кардин жигьетдай отделенида авай къейдерин ктабда адан тIварцIихъ кхьенвай хуш келимайрини шагьидвалзава.

За Фарид духтурдиз са шу­муд суал гана.

— Вуна духтурвилин пеше хкягъун квехъ галаз алакъалу я?

— Чи кIвале жедай ихтилатар, гьатта шкафра авай ктабарни медицинадай тир. За абур  ашкъидивди кIелдай. Гьеле шко­ла­да амаз заз хирург хьунин мурад авай. Гьелбетда, и кардиз бубадин пешедини таъсирна. Гьавиляй школа куьтягьайдалай гуьгъуь­низ зун Дагъустандин медакаде­мия­дик экечI­на.

— Пешедилай рази яни?

— Гьелбетда. Духтурвилин пешедал рикI тахьайтIа, медицинадин хиле иллаки хирургияда, кIвалахиз хьун мумкин туш.

— Отделенидиз гьихьтин азарлуяр кьабулзава?

— Отделенидиз хуквадай иви къвезвай, аппендицит, хаталу ва хатасуз дакIунар, туькьуьлда къванер, панкреотитдин, поджелудочный железадин ва гзаф маса азарар авайбур кьабулзава. Больницади гьафтеда кьве сеферда тади куьмекдин машинда аваз хкай азарлуярни кьабулзава.

— Куьне вацра шумуд операция ­ийизва?

—  50-60 операция ийизва.

— Отделенида ийизвай къуллугъар гьакъидихъ яни?

— Ваъ. Чи къуллугъар вири пулсуздаказ я.

— Отделенидиз анжах шегьерэгьлияр кьабулзавани?

— Больницадиз, страховой полис гваз ва гвачиз атуниз килиг тавуна, куьмек кIан­за­вай вири кьабулзава.

— Хирургиядин отделение алай аямдин тадаракралди, лазим тир раб-дарманралди, герек материалралди таъмин яни?

— Хирургиядин отделение вини дережадин операцияр кьиле тухун патал алай аямдин вири жуьредин технологийралди тадаракламишнава. Гьихьтин залан операцияр хьайитIани, чи хирургри абур устадвилелди кьиле тухузва. Са бязи операцияр ина лапароскопиядин къайдада, яни еке чка атIун тавуна ийизва. Операция авур чкадал са жуьрединни гел жезвач. Им медицинадин еке агалкьун я.

— КIвалахзавай коллективдикай вуч лугьуз жеда?

— Чи дуствилин коллективда 13 кас хирургри галатун тийижиз зегьмет чIугвазва. Абур вири тежрибалу, хиве авай везифаяр намуслувилелди кьилиз акъудзавайбур я. Абуру гьар вад йисалай шегьердин 2-нумрадин больницада, Москвада, Санкт-Петербургда чпин пешекарвилин дережа хкажзава. Отделенидин заведующий Нурулислам Исрапилович Мегьамедов вичин пеше дериндай чидай, гьар йикъан кIвалахда кIе­ви истемишунардай, гьа са вахтунда мергьяматлу, гьахълувал кIандай хирург я.

— Квел кIвалахда гьихьтин четинвилер гьалтзава?

— Лугьудай хьтин четинвилер авач. Бязи вахтара гьалтзавай векъи къилихрин  азарлуяр гъавурдик кутун четин жеда.

Гьар са коллективда намуслувилелди зегьмет чIугвазвай инсандиз лайихлу къиметни гуда. Фарид Муьгьуьддиновичахъ галаз санал кIвалахзавай хирург Мегьамед Мегьамедсаидович Къурбанова ингье адакай вуч лугьузватIа.

— Хирургдин кIвалах регьятди туш.  Адан вилик куьмек кIанзавай инсан акъвазнава. Куьмек ийиз хьун хирургдин чирвилерилай, адан инсанвилин ерийрилай гзаф аслу я. Фарид Муьгьуьддинович  дерин чирвилер авай пешекар хьиз, михьи рикI, чина нур авай, хуш къилихрин инсанни я. Адаз сабурлувал, милайимвал ганва. Инсанрин сагъ­ламвал мягькемарун патал ада чIуг­ваз­вай зегьмет екеди я. Ам къачунвай чирвилерал рази хьана акъвазнавач, датIана вичел алахъзава. Медицинадай алава ктабар, журналар  кIелиз, хирургиядин сирерай кьил акъудзава, жезвай цIийивилер вичин гьар йикъан кIвалахда ишлемишзава. Ам девирди истемишзавай хьтин кар чидай хирург я. Фарид духтур неинки хъсан пешекар, гьакI гьуьрметлу хизандин кьилни я. Уьмуьрдин юлдаш, Махачкъала шегьердин 29-нумрадин школадин муаллим Амина Аслановнадихъ галаз  санал хизанда гадани  руш тербияламишзава. Абур гьелелиг гъвечIибур я.

Фарид хьтин духтурар гзаф хьанайтIа,  гьикьван хъсан тир!

Чазни и тежрибалу хирургдихъ чандин сагъвал, уьмуьрдин хушбахтлувал, кIва­лахдани еке агалкьунар хьана кIан­зава.

Надият Велиева