Россиядин Федерациядин Президент Владимир Путина Сириядин Арабрин Республика международный террористрин тешкилатрикай азад авуниз талукь яз вичин фикирар лугьудайла къейднай, им террористар михьиз барбатIнава лагьай чIал туш.
Сириядай ва Иракдай катнавай бандитар, террористар саки вири дуьньядиз чкIанва. Са шакни алач, абур Россиядизни къвез алахъда. ГьикI лагьайтIа, чи уьлкведа къадагъа авунвай ИГИЛ-дик кваз Россиядин, гьа гьисабдай яз Дагъустандин ва Кеферпатан Кавказдин регионрин хейлин векилрини Сириядин гьукуматдин кьушунрихъ галаз дяве авуна. Чан аламайбуру ватандиз хкведай ва ахпа чпин законсуз, нагьахъан крар давамардай рекьер-хуьлерни жагъурда. Гьавиляй чаз гьар са камуна дикъетлувал герек я.
Алатай йисан эхиррай Дагъустан Республикадин МВД-дин министр Абдурашид Мегьамедов республикадин журналистрихъ галаз гуьруьшмиш хьанай. Ада Дагъустанда подпольеда авай бандитрин тешкилатар амач лагьанатIани, кьилдин боевикри чпикай хабар гузвайди тестикьарнай. Ада лагьайвал, алатай йисуз чпин махсус везифаяр тамамардайла МВД-дин пуд ва ФСБ-дин кьве къуллугъчи телеф хьана. ГьакIни ада Сирияда женгер тухвай дагъустанвияр тир террористар хтунин гьакъиндайни къурхулувал авайди къейдна.
Шак алачир месэла я, печатдин изданийри тестикьарзавайвал, уьлкведа къадагъа авунвай ИГИЛ-дин бандитрикай хейлинбур чинебан рекьерай Россиядиз хтанва. Абуру гьеле чпикай хабар гузвач, амма киснани акъваздач абур. Идан гьакъиндай Дагъустанда амай боевикрин гьерекатрини шагьидвалзава. 2017-йисан ноябрдин, декабрдин варцара къайдаяр хуьдай органрин къуллугъчийри законсуз яракьлу дестейрин (НВФ) тешкилатрик квайбурун ва абурун нагьакьан крарик шерикчийрин вилик пад кьадай хейлин серенжемар кьиле тухвана.
ИкI, декабрдиз Гумбет райондин Игали хуьре къайдаяр хуьдай органри махсус серенжем кьиле тухвана ва са кIвале чуьнуьх хьанвай яракьлу бандитриз рей гуниз эверна, амма абуру яракьар кардик кутуна. Гена полицейскийриз зиян хьанач, кьве бандит телеф хьана.
Шамил ва Бабаюрт районра кьиле тухвай КТО-дин серенжемар себеб яз 4 боевик къирмишна. Абуру чкадин полицейскийрал гьужумарна ва маса тахсиркарвилеризни рехъ ганвай.
Къарабудахкент райондин Губден хуьрени КТО-дин серенжем кардик кутуна. Россиядин ФСБ-дин спецназдин къуватралди 3 боевик тергна. Абурукай сад 2011-йисалай чинеба яшамиш жезвай Алигьажи Хамутаев тир. Муькуьбур — “Махачкалинская” НВФ-дин къурулушдик квай Арсенали Исаевни, Агьмед Абдулжалилов.
РикIел аламайвал, 2016-йисан 25-декабрдиз Махачкъаладай Каспийскдиз физвай рекье боевикри полицейский постунал гьужумнай, кьвед кьенай, садал хер хьанай. Бандитар жагъурун патал къайдаяр хуьдай органри чпелай алакьдай вири крар авуна. Абур Валид Моцаева регьбервал ийизвай “Хасавюртовский сектор” НВФ-дин къурулушдик квай Рашид Асулбегов, Умид Ахраров, Шамил Мегьамедов тир. Асулбеговни Ахраров 2017-йисан 21-январдиз Къизляр райондин Вперед хуьре махсус серенжем кьиле тухудайла тергна. Валид Моцаев 5-сентябрдиз Хасавюрт шегьерда телеф хьана. Ш.Мегьамедов органрин гъиле гьатна ва 23-ноябрдиз адаз судди 15 йисан кар атIана.
Террористрин вилик пад кьунин кардик пограничникрини чпин пай кутазва. Россиядинни Азербайжандин сергьятдилай физ кIанзавай цIуд кас шаз пограничникри кьуна. Абуруз Азербайжандай Туьркиядиз ва анайни Сириядиз физ кIанзавай.
Террористриз майилвалзавайбур чи районрани авачиз туш. Шаз Мегьарамдхуьруьн райондин судди “Южная” НВФ-дик акатзавай кьве касдикай садаз 10, муькуьдазни 8 йисан кар атIана. Террористриз, экстремистриз шериквалзавай ксар Ахцегь, Сулейман-Стальский, Рутул районрайни суддин вилик акъвазна.
Республикадин шегьеррин ва районрин судри шаз законсуз яракьлу тешкилатрик квайбуруз куьмекар гузвай, шериквалзавай хейлин ксарни суддин вилик акъвазарна. ИкI, террористрин тешкилатриз пулдалди (160 агъзур манат) куьмек гайи Рамазан Абдулхаликьова 8 йис, НВФ-да иштиракунай Фируз Мирзоева 5 йис, чи уьлкведа къадагъа авунвай “Нурджулар” тешкилатдин отделение тешкилунай Зиявудин Дапаева 4, Сухрай Калтуева 3, Артур Калтуева 3 йис, “Хизбут-Тахрир” террориствилин тешкилатдин хел тешкилунай Зураб Мамедова 5 йис, Интернетда динэгьлияр туширбур такIанардай, экстремистрин жергейриз гьахьунин гьакъиндай таблигъат тухузвай видеоролик эцигунай Хасавюрт райондин Темирхуьряй тир М.Мегьамедова 3, 5 йис дустагъда акъудда.
Республикадин МВД-дин ва ФСБ-дин къуллугъчийри республикада хатасузвилин пайгар гьалар хуьн патал югъди-йифди кIвалахзава лагьайтIани жеда. Абурун алахъунар себеб яз шаз октябрдин вацра Москвада ва Махачкъалада уьлкведа къадагъа авунвай международный террориствилин тешкилат ИГИЛ-дин терефдарар кьуна ва абурувай пара къиметлу делиларни жагъурна. Абурухъ кьве меркездани инсанар гзаф жезвай чкайра терактар ийидай къастар авай кьван.
Органрин къуллугъчийрин алахъунар себеб яз Хасавюрт, Къизляр, Къарабудахкент районра, Махачкъаладин патарив яракьар, хъиткьиндай шейэр кIевирнавай чкаяр жагъана.
Международный терроризмдихъ галаз тухузвай женг акьалтIнавач. НВФ-дин тешкилатар чпин жергейри жегьилар мадни желб ийиз алахъзава. Властдин ва къайдаяр хуьдай органри, обществоди, авай вири мумкинвилерикай менфят къачуна, чи жегьилри террористрин жергеяр къалинарунин гьерекатдин вилик пад кьуна кIанда.
Хийир Эмиров
