Ислам диндин конкурс — «Лезги газет» кIелзавайбурун арада

Играми ватанэгьлияр! Гьар йисан рамазандин вацра газет кIелзавайбурун арада тухузвай диндин конкурс гатIунна­вай­дакай хабар гузва. Шаз хьиз, цIини и серенжем медениятдинни ма­рифатдин  А.­Гьа­санан тIвару­нихъ галай центрадини “Лезги газетдин” редакцияди саналди тешкилнава.

Лагьана кIанда, конкурсдин асул макьсадрик газет кIелзавайбурухъ диндин рекьяй авай чирвилер артухарун, инсаният патал Исламдихъ авай метлеб, кьетIенвал къалурун, кIел­завайбурун арадай диндин дерин чирвилер авайбурун алакьунар къейд авун акатзава.

Конкурсдин кьилин шартIарикай сад ам я хьи, виликдай хьиз, цIини ана Исламдин университетар, медресаяр акьалтIарнавай­буруз, кьилдин алимривай, имамривай чирвилер къачунвайбуруз иштиракдай ихтиярар авач. Вучиз лагьайтIа, абур хъсандиз диндин­ гъавурда ава ва конкурсдин су­­алриз абурувай, са четинвални авачиз, жавабар гуз жеда. И конкурс асул гьисабдай жемят, адетдин газет кIелзавайбур (чпихъ Исламдай имамрихъ, муаллим­рихъ­, алимрихъ хьтин чирвилер авачирбур) патал я. Яшарин жигьетдай тайин сергьятар авач, конкурсда жегьилривайни иш-тиракиз жеда, яшлубурувайни.

Конкурсдин суалриз жавабар рамазандин вацран эхирдалди гуз жеда. Адалай кьу­лухъ жавабар кьабул хъийидач. Ишти­рак­чийривай чпин жавабар редакциядиз, пуд жуьредикай менфят къачуна, ракъуриз жеда:

1) почтадин алакъадин отделенийрай (РД, Махачкала, пр-т Насрутдинова, 1 “а”, 7-этаж);

2) интернетдин куьмекдалди “Лезги  газетдин” электронный почтадиз (адрес — Lezgigazet@yandex.ru);

3) ватцапдиз (телефондин нумра — 8-989-653-42-35) рекье тваз жеда.

Гьи жуьре къулай ятIа, гьам хкягъа. Жа­ба­вар аваз рекье твазвай чарчин сифте кьиляй “Конкурсдиз” гаф кхьиз рикIелай алудмир.

Гъалибчияр пуд кас хкяда. КIвенкIвечи чкаяр кьурбуруз савкьатар гуда:

1-чка — телефон, 15 агъзур манат;

2-чка — рикIел аламукьдай (памятный) савкьат, 12 агъзур манат;

3-чка — капI ийидай халича, 9 агъзур манат пул.

Идалайни гъейри, абуруз лезги чIалал Ислам диндикай кхьенвай ктабар ва дипломар гуда.

Эгер цIи конкурсда иштиракдайбурун кьадар вилик квай йисарилай гзаф хьайи­тIа, абурун арада конкурсдин кьилин савкьат — умра­диз фидай путёвка къугъвада. Адаз виридалайни гзаф баллар къазанмишай кас лайихлу жеда.

Иштиракчияр патал мад са шартI ава: редакциядиз жавабар рекье твадайла, тIвар­ни фа­милия, яшамиш жезвай чка (шегьер, район­, хуьр) ва телефондин нумра къалурун чарасуз я.

Конкурсдин нетижаяр рамазандин варз куьтягь хьайидалай кьулухъ кьада ва гъалибчийрин тIварар газетдай малумарда. КIвен­­кIвечи чкаяр кьурбурувай савкьатар мус ва гьинай вахчуз жедатIа, тешкилат­чий­ри абуруз, зенг авуна, хабар гуда. Конкурсдин кIва­лахриз баллрин куьмекдалди къимет­ гуда.

ЦIинин йисан конкурс 20 суалдикай ибарат я. Къейд ийин хьи, абур 2022-йисан 16-нум­радилай инихъ (2023-йисан 12-нумрадал къведалди) “Лезги газетдин” чинриз акъатнавай диндин макъалайрин бинедаллаз гьазурнава.

* * *

Исламди вири мусурманривай чирвилер къачун истемишзава. И кар тестикьар­завай гзаф делилар ава. Мисал яз, гьадис­да лагьанва (мана): “Чирвилер (Шариатдин илим) тIалабун гьар са мусурман касдиз ферз я” (Ибн Мажагь). Чирвилер къачудай ре­кьер гзаф ава, абурукай сад “Лезги газетдин” гьар нумрада кардик квай “Диндиз талукь чин” кIелун ва ана гузвай макъалайрин бинедаллаз Исламдиз талукьарна тешкилзавай конкурсда иштиракун я.

Адет хьанвайвал, алай йисан рамазандин вацрани диндин конкурс кьиле тухузва. Буюр, иштирака, чирвилер къачу — Аллагьдин патай сувабар жедайвал, и дуьньядани менфятар жедайвал. Аллагьди чаз агалкьунар гурай. Амин.

“Лезги газетдин” диндин рубрика тухузвай ва агъадихъ галай суалар гьазурнавай алим Ямин гьажи Мегьамедов.

Суалар:

  1. Ислам динди вири инсанрин акьулда (фикирда) авай пуд суалдиз гьахъ жавабар гузва:

а) Чун (инсанар) гьинай атанва?

б) Чун вуч патал атанва?

в) Чи эхир вуч я?

(Гьар са суалдиз Къуръандин аятралди жаваб це (3 балл)).

  1. “Ассаламуалейкум” гафарин мана вуч я? (1 балл).
  2. Вири инсанар патал гьи пуд шейина шериквал (уртахвал) ава? (1 балл).
  3. Рамазандин вацран эхиримжи цIуд йикъан кьетIенвилерикай пуд кхьихь ва “лайлат-уль-къадр” йифиз гьи дуьа кIел­да? (4 балл).
  4. Мусурман инсан кьейила, варисрин арада ирс паюн важиблу тирди къалурзавай са аятни са гьадис кхьихь (2 балл).
  5. Гъусул авун (беден чуьхуьн) ругуд гьалда ферз я. А гьалар гьибур я? (3 балл).
  6. “Альманиййагь” (“светский”) гьерекатдин (мазгьабдин) тариф (определение) вуч я? Диндин ва илимдин (чирвилерин) арада чаравал (зидвал) хьунин себеб вуч я? (2 балл).
  7. Къуръандай ва Суннадай къачунвай дуьайрикай кхьихь (транскрипция, таржума галачиз):­

а) Къуръан кIелдайла, саждада ийидай дуьа.

б) Эхиримжи “аттагьиятдилай” гуьгъуьниз салам гудалди кIелдай кьве дуьа.

в) “Истихара” кпIунал кIелдай дуьа ва “истихара” гафунин мана вуч я? (5 балл).

  1. Зуль-гьижжадин вацран сифте цIуд йикъан дережадикай хабар гузвай гьадис кхьихь (2 балл).
  2. Гьадис давамара: “Адаман несилри Къурбанд суварин юкъуз…” (1 балл).
  3. Гьаждин менфятрикай ругуд кхьихь (3 балл).
  4. Закат тагузвайбуруз авай жазадикай хабар гузвай кьве делил кхьихь (са аят ва са гьадис) (2 балл).
  5. Кьуд жуьре малдилай закат гун важиблу я. Абур гьибур я? (2 балл).
  6. Закат ва садакьаяр гуникай авай менфятрикай цIуд кхьихь (5 балл).
  7. Аллагь-Тааладин гуьрчег тIвара­риз талукь къайдайрикай сифте пуд къайда (правило) кхьихь (3 балл).
  8. Аллагь-Тааладин гуьрчег тIвара­рикай цIуд тIвар кхьихь (транскрипцияр) (5 балл).
  9. Аллагь-Тааладин гуьрчег тIварар Къуръанда шумуд къалурнава, Суннада — шумуд? (2 балл).
  10. Аллагь-Тааладин сифетриз (кье-тIен лишанриз) талукь къайдайрикай (правило) кьуд кхьихь (2 балл).
  11. Къуръандай ва Суннадай къачунвай­ дуьайрикай кхьихь (транскрипция, таржума галачиз): кIваляй экъечIдайла ва кIвализ гьахьдайла, кIелдай дуьаяр (2 балл).
  12. Пулдилай закат гун ферз хьуниз кьве шартI ава. Абур гьибур я? Закат муьжуьд жуьре ксариз гун важиблу я. Абур гьибур я? (5 балл).

 (Вири суалриз дуьз жавабар гайила, жезвай умуми балрин кьадар — 55).