Дуьньядин эхирдин лишанрикай

(Эвел — 2023-йисан 45-50-нумрайра, 2024-йисан 2-9, 14-15, 19-нумрайра)

 ГъвечIи лишан №27

Гьакъикъи шагьидвал чуьнуьхун

…Къияматдин йикъан вилик жедай эхиримжи заманада инсанри сада-садан гьахъар (ихтиярар) «неда» ва а кардикай­ хабар авайди ам ашкара авуникай кис жеда. А инсанри чпивай жезвайтIани, адакай лугьуникай кисда ва гьакъикъат лу­гьудач, сифте чкадал абуру, шагьидвал ада авун кьулухъна, чпин хсуси итижар (хийир) эцигда. Им, Пайгъамбардин (къуй Аллагьдин патай салават ва салам хьурай вичиз) винидихъ гъанвай гьадисдани къейднавайвал, Къияматдин йикъан­ лишанрикай сад я (мана): «Гьакъикъатдани, Къияматдин йикъан вилик…».

Жуьреба-жуьре маса крарихъ галаз санал ада къейдна: «…гьахъ тир шагьидвал чуьнуьхун»1.

ГъвечIи лишан №28

Авамвал гегьенш хьун

Аллагьди Вичин Расулдиз (Аллагьдин­ салават ва салам хьуй вичиз) чирвилер къачун эмирна ва лагьана (20-сура, 14-аят, мана): «Ва лагь: «Рабби! Зи чирвилер артухара2». Башламишна Расулди­ чирвилер къачуз ва инсанриз чирвилер гуз.

Пайгъамбарди (Аллагьдин салават ва салам хьуй вичиз) авамвал айибзавай. Ада лагьана (мана): «Гьакъикъат­да, Ал­­лагьдиз гзаф та­кIан я: гьар векъи тIе­биат авай кас, гзаф недай къанихди, базарра кIе­ви ванцелди гьарайдай­ди, йифиз мейит хьтинди, юкъуз лам хьтинди, и дуьньядин кар чизвайди,­ Эхиратдин кардин пата­хъай авам тир­ди»3.

Ва хабар гана ада Къияматдин йи­къан­ лишанрикай сад авамвал чукIун, гегьенш хьун тирди. Ада лагьана (мана): «Гьакъикъатда, Къияматдин йи­къан вилик чирвал хкаж хъийидай ва авамвал авуддай (къведай) йикъар жеда»4.

И гьадисдин маса риваятда лагьанва­ (мана): «Гьакъикъатда, Къияматдин­ йи­къан вилик чирвал вахчудай ва авам­вал гегьенш жедай йикъар алукьда»5.

Ада гьакIни лагьана (мана): «Къведа инсанриз ахьтин вахтар — абуруз капI вуч ятIа, сив хуьн вуч ятIа, садакьа вуч ятIа чир тежедай» 6.

Ада лагьана (мана): «Къияматдин йикъан вилик (жеда)… ва пайда жеда авамвал».

___________________

1  Гьадис Агьмада гъана ва Шуэйб аль-Ар­наута ам хъсанди яз гьисабнава.

2  «Таха» сура, 114-аят.

3  Гьадис Ибн Гьиббана вичин «Сахихда» гъанва ва аль-Гьувейниди «аль-Фатава аль-хадисияда» ам хъсанди я лагьанва.

4  Гьадис аль-Бухарийди ва Муслима гъана.

5  Гьадис Агьмада гъана.

6  Гьадис ат-Табараниди гъана.

(КьатI ама)

Ямин Мегьамедов, диндин алим