Чи ватанэгьлияр — гьар сана
— Эгер Советрин девирдин йисара Къазахстандин Узень шегьердиз лезгийрин кьвед лагьай кIвал лугьузвайтIа, эхиримжи йисара Ханты-Мансийскдин автономный округдин — Юградин Сургут шегьердикай лезгийрин кьвед лагьай кIвал хьанва, — лагьана заз таниш са касди, инсанар патарал финикай ихтилат кватайла. Фикир гайила, ам гьахъни яз акуна заз.
Лезги гзаф маса хуьрерай хьиз, жув яшамиш жезвай Эминхуьряйни Сургутда бинеламиш хьанвай инсанрин кьадар гзаф я. Абурукай чIехи дережадин къуллугърал алай, илимда, спортда, производстводин хилера агалкьунар къазанмишнавай инсанрин кьадарни тIимил туш. Абурун жергедай яз завай Сургутдин госуниверситетда кIвалахзавай филологиядин илимрин кандидат Тажибова Аксана Нарулагьовнадин тIвар дамахдивди кьаз жеда.
Жуван хуьруьнви дишегьлидикай макъала кхьиз эгечIайла, зи рикIел Англиядин писатель, тарихчи Томас Карлейла лагьай келимаяр хтана: «Жуван пеше, кар жагъайди хушбахт я; къуй ам мад маса лезетлу кардихъ къекъуьн тавурай. Адахъ вичин кар ва уьмуьрдин макьсад ава». Саки 25 йисуз рикI алай пешедиз вафалувал къалурзавай Аксана Нарулагьовнадиз и гафар хас я: адахъ вичин карни ава, уьмуьрдин макьсадни.
Аксана Тажибова 1978-йисуз Эминхуьре Нарулагь ва Магьият Гьажимурадоврин хизанда дидедиз хьана. Хуьре гьуьрмет авай и хизанда мад пуд велед авай: Али, Хизри ва Насру. Веледрин буба фад рагьметдиз фена. Веледар тербияламишун, уьмуьрдин шегьредал акъудун диде Магьият Къазибеговнадин хиве гьатна. Мегьрибан и дишегьлиди веледриз, лугьудайвал, дидевални авуна, бубавални. Кьуд аялдини мектеб хъсан къиметар аваз, Аксана Нарулагьовнади лагьайтIа, къизилдин медаль къачуналди акьалтIарна.
1995-йисуз Аксана В.И. Ленинан тIварцIихъ галай Дагъустандин государстводин университетдик экечIна. Инани Аксана хъсандиз кIелзавай, университетдин общественный уьмуьрда активвилелди иштиракзавай студентрин жергеда хьана. Нетижада ада вуз хъсан къиметар ва дерин чирвилер аваз акьалтIарна. Гуьгъуьнлай А. Тажибовади вичин чирвилерин дережа Сургутдин госуниверситетдин аспирантурада хкаж хъувуна.
Саки 25 йис я Аксана Нарулагьовнади ХМАО-Юградин Сургутдин госуниверситетдин (СурГУ) гуманитарный образованидин ва спортдин институтда (ИГОиС) немс чIаланни литературадин ва ингилис чIалан кафедрада доцент ва чIехи преподаватель яз кIвалахиз.
Вичин кIвалах ва везифаяр намуслудаказ кьиле тухунилай гъейри, Аксана Тажибова илимдин кIвалахдални машгъул хьана. Ада «Образ Кавказа в российском и германском дискурсе: по материалам исследования метафорического моделирования в СМИ, социолингвистического и психологического экспериментов» темадай диссертация хвена ва филологиядин илимрин кандидатвилин тIвар къачуна.
Тежрибалу филологди неинки Россияда, гьакI къецепатан уьлквейра кьиле тухузвай илимдин конференцийра, форумра ва маса мярекатра иштиракзава, анрал докладар ийизва.
Аксана Нарулагьовнади датIана вичин пешекарвилин дережа хкажзава. 2019-йисуз ада Томскдин госуниверситетда «Передовые технологии обучения в непрерывном образовании», М.В. Ломоносован тIварцIихъ галай МГУ-дин патав гвай электронный образованидин ресурсар вилик тухудай центрада «Массовые открытые онлайн-курсы (МООК) — в образовании», Санкт-Петербургдин «ЦНТИ «Прогресс» ДПО ЧОУ-да «Программное обеспечение и интернет-ресурсы в работе переводчика», 2020-2021-йисара Сургутдин госуниверситетда «Выбор темы исследования: тренды, инструменты, ресурсы», «Создание электронных курсов в LMS Moodle для смешанного обучения», «Актуальные проблемы преподавания лингвистических, лингводидактических и переводческих дисциплин в вузе», 2022-2023-йисара Москвада «Государственный институт русского языка им. А.С. Пушкина» ФГБОУ-да «Цифровая трансформация филологического образования: актуальные практики», «Университет Иннополис» АНО-да «Цифровые технологии в преподавании профильных дисциплин», Сургутдин госуниверситетда «Оказание первой неотложной помощи при различных состояниях», «Применение тестовых технологий в современной образовательной среде» темайрай вичин пешекарвилин дережа хкаж хъувуна. Жуьреба-жуьре хилерай тир и темайри Аксана Тажибова дерин кьатIунарни чирвилер авай алим тирдан патахъай ачухдиз шагьидвалзава. Гьа са вахтунда, вичиз лезги, урус, ингилис ва немс чIалар дериндай чизвай лезги дишегьлиди таржумачидин везифаярни тамамарзава.
Филолог, илимрин кандидат, таржумачи хьиз, Аксана Нарулагьовна къени къилихдин инсан, кIвалин къул хуьзвай кайвани, пуд веледдин мегьрибан дидени я. ИкI, адан чIехи руш Раижат Руслановнади, мединститут акьалтIарна, Сургут шегьерда духтур яз кIвалахзава. Камилади Сургутдин госуниверситетда, Каринади мектебда кIелзава.
Сургут шегьерда Аксана Нарулагьовнадин стхаярни бинеламиш хьанва. ИкI, Али «Мир конфет» ООО-дин генеральный директор, Хизри карчи ва Насру «Сургутнефтегаз» карханадин пешекар я. Абурузни шегьерда ва кIвалахзавай коллективра еке гьуьрмет ава.
Чаз малум хьайивал, алай вахтунда Аксана Тажибовади докторвилин диссертациядин винел кIвалахзава. Чаз адахъ уьмуьрда шадвал, веледрикай рикIин динжвал, кIвалахда ва илимдин рекье мадни агалкьунар хьана кIанзава.
Хазран Кьасумов,
РФ-дин журналистрин союздин член
