Уьлкведа ва дуьньяда

Серенжем давам жезва

РФ-дин оборонадин министерстводин векил И.Конашенкова 16-мартдин экуьнахъ хабар гайивал, Россиядин Яракьлу Къуват­ри суткадин къене Украинадин 128 военный объект тергна. Абурун арада  ЗРК “Бук-М1”, ЗРК “Оса”, кьуд РЛС, командадин кьуд пункт, яракьрин ирид склад ва женгинин техника кIватIнавай 68 чка ава.

Къейдзавайвал, военный серенжем гатIунайдалай инихъ РФ-дин кьушунри Украинадин 111 самолет, 68 вертолет, пилот галачир 160 аппарат, 159 ЗРК, 1353 танк ва маса бронемашинар, 129 реактивный система ва 493-дав агакьна маса яракьар тергна.

ЕС-дин санкцийрин сиягь

15-мартдиз Евросоюзди Россиядин машгьур карчийриз ва тешкилатриз акси яз малумарнавай санкцийрин сиягь артухар хъувуна. “Новости” РИА-ди хабар гузвайвал, идан гьакъиндай ЕС-дин официальный журналда документ чапнава.

Чешмеди къейдзавайвал, санлай къачурла, 15 карчидиз ва 9 чIехи тешкилатдиз акси серенжемар кьабулнава. Кьилди къа­чуртIа, цIийи сиягьдик Сулейман Керимов, Роман Абрамович, Герман Хан, Алексей Кузьмичев, Александр Михеев, Александр Шохин, Андрей Рюмин, Армен Гаспарян ва масабур ква.

ЕС-дин санкцийрин цIийи сиягьдик и тешкилатар акатнава: “Роснефть-Аэро”, “Рособоронэкспорт”, “Высокоточные комплексы” НПО, “Курганмашзавод”, “Вертолеты России”, “Объединенная авиастроительная корпорация”, “Объединенная судостроительная корпорация”, “Уралвагонзавод”, “Зеленодольский завод”.

Сад тир валюта

Евразиядин экономикадин союзди (ЕЭС) ва Китайди аслу тушир международный валютадин система арадал гъун кьетI­нава. Идакай “Sputnik Казахстан” чешмеди хабар гузва.

Къейд ийин, ЕЭС-дик Россияни ква. Месэла кьилиз акъудун патал уьлквейри сад тир международный валюта кардик кутадайвал я. Ихьтин къарар ЕЭС-дини Китайди алакъалувилелди кIвалахунин гьакъиндай кьиле фейи видеоконференциядин нетижайра кьабулна. Гуьруьшдин иштиракчияр мартдин эхирдалди проект арадал гъунин икьрардал атана.

Россиядиз Индиядихъ галазни алишверишдин алакъаяр регьятариз кIанзава. Кьилди къачуртIа, доллардинни евродин чкадал Китайдин юань ишлемишдайвал я.

НАТО-ди кьабулдач

Украинадин президент В.Зеленскийди 15-мартдиз уьлкве НАТО-дик экечIун намумкин кар тирди хиве кьуна. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гузва.

“Гуя ракIарар ачух я лугьудай гафар чаз йисаралди ван хьана, амма чаз гила чир хьайивал, аник (НАТО-дик) экечIун мумкин кар туш, им гьакъикъат я”, — лагьана Зеленскийди.

Экономикадин куьмек

Россиядин Яракьлу Къуватри Украинада махсус серенжем кьиле тухузвай макъамда Китайдин гьукумдарри чи уьлкведиз экономикадин жигьетдай куьмек гунин къарар кьабулнава. Идакай “Лента.ру” сайтда кхьенва.

Къейдзавайвал, Пекиндиз Москвадихъ галаз алакъалувилелди кIвалахдай къастар ава.

“Instagram” къадагъа я

Роскомнадзорди “Instagram” соцсеть чи уьлкведа къадагъа алай сайтрин сиягьдик кутунва. Идан гьакъиндай ведомстводин сайтда официальный малумат чапнава.

“Лента.ру” чешмедин делилралди, алай йисан 11-мартдиз, Генпрокуратурадин истемишуниз килигна, соцсетдикай менфят къачунал къадагъа эцигнава. 14-мартдин йифен вахтунилай башламишна, Роскомнадзорди  Россияда “Instagram” соцсеть агалу­нин кIвалах кьилиз акъудна.

Малум тирвал, са тIимил йикъар идалай вилик соцсетда Рос­сиядин агьалийриз, аскерриз аксивалунин, гужар авунин пата­хъай­ эвер гузвай материалар раиждай ихтияр ганвайвилин гьа­къин­дай “Meta” компаниядин сагьибри малумарнай. Инсансузвилин кардиз рехъ гайи “Meta” РФ-дин Генпрокуратуради экстремиствилин компания яз гьисабун истемишна.

Къейд ийин, “Facebook” ва “Instagram” соцсетар, “WhatsApp” приложение Америкадин Калифорния штатда авай транснациональный “Meta” холдингдинбур я.

Россиядин агьалийри алай вахтунда “ВКонтакте”, “Одноклассники” соцсетрикай ва “Телеграм” мессенджердикай ге­гьеншдиз менфят къачузва.

“YouTube” агалунин шартI

Федерациядин Советдин конституциядин къанунрин рекьяй комитетдин председатель А.Клишаса “Новости” РИА-диз гайи интервьюда къейднавайвал, эгер къанунсузвилиз рехъ гайитIа, РФ-да “YouTube” кIевда.

14-мартдиз Роскомнадзорди “Google” компаниядивай советрин девирдин фильмаяр ва радиотамашаяр авай Гостелерадиофондунин YouTube-канал ахъа хъувун истемишна.

Малум тирвал, 11-мартдиз YouTube-ди Россиядин государст­водин СМИ-рин аккаунтар кIевда лагьай хабар раижнай.

«Лезги газет»