Уьлкведа ва дуьньяда

Меслятдал атуник умуд кутазва

Малум тирвал, алай йисан 24-февралдин экуьнахъ РФ-дин Президент В.Путина Донбассда военный махсус операция кьиле тухунив эгечIунин гьакъиндай малумарнай. Махсус операциядин макьсад, уьлкведин регьберди лагьайвал, зулумдик, геноциддик  акатнавай инсанар хуьн я. Гьа са вахтунда кье­тIен­даказ къейд авурвал, операция анжах военный объектриз талукь я.

РикIел хкин, идалай вилик, 21-февралдиз, РФ-дин Пре­зи­дент­ В.Путина ДНР-динни ЛНР-дин аслу туширвал гьисаба кьу­нин ва республикайрихъ галаз дуствал хуьнин, алакъалувилелди кIвалахунин, сада-садаз куьмекар гунин гьакъиндай къараррал къулар чIугуна. Пакадин юкъуз а документар тестикьарнай.

Президентди малумарайвал, Россиядивай вич хатасузвиле ава лагьана гьиссиз жезвач. Мисал патал ада НАТО-дин къуватар Россиядин сергьятриз мукьва хьунин делил гъана. Гьа са вахтунда Россиядин Президентди украинви аскерриз яракьар гадаруниз, рей гуниз эвер гана.

28-февралдиз Белоруссиядин Гомелдин областда Россиядинни Украинадин гьукумрин векилрин арада 5 сятда давам хьайи рахунар кьиле фена. Россиядин делегациядин кьиле уьлкведин регьбердин куьмекчи В. Мединский авай.

Украинада арадал атанвай гьалар секинарунин жигьетдай терефар гьакъикъи фикирдал атанач. Рахунрилай кьулухъ Белоруссиядин МИД-дин кьили кьве йикъалай кьвед лагьай гуьруьш тешкил хъийидайдакай хабар ганай. РагъакIидай патан таъсирдик акатнавай Украинадин терефдиз гьелелиг Россиядин терефди малумарай шартIунал рази жедай фикир авач.

Кьвед лагьай гуьруьш, виликамаз малумарайвал, 2-мартдиз кьиле фида лагьанай. (Къейд ийин, газет чапдиз вахкудалди гуьруьшдин патахъай чав цIийи малуматар агакьнач).

1-мартдиз Белоруссиядин регьбер А.Лукашенкоди хабар гайи­вал, “бязи чIехи къуватри” рахунар тешкилунин серенжем кьилиз акъат тавунин гьерекатар ийизва. Идакай “Новости” РИА-ди хабар гана. Ада алава хъувурвал, Россиядинни Украинадин президентрин арада мукьвара гуьруьш кьиле фин мумкин я.

США-дин виликан президент Д.Трампа малумарайвал, Украинада арадал атанвай гьаларин тахсиркарар РагъакIидай патан уьлквеяр ва США-дин президент Байден я. Идакай «Mail.ru» чешмеди хабар гузва.

РФ-дин оборонадин министерстводин векил, генерал-майор И.Конашенкова 2-мартдин экуьнахъ малумарайвал, Россиядин­ яракьлу къуватри Украинадин 1502 военный объект тергна.

Аксивилериз жаваб яз

РагъакIидай патан уьлквейрин патай малумарзавай экономикадин санкцийриз жаваб яз, Россиядин Президент В.Путина махсус серенжемар кьабулунин къарардал къул чIугуна. Идакай­ 28-февралдиз Кремлдин сайтди хабар гана.

ЦIийи къарардал асаслу яз, 28-февралдилай Россиядай чара уьлквейриз метягьар ракъурзавайбур арадал атай валютадин къазанжидин 80 процент маса хгуниз мажбур жеда. Документда тестикьарнавайвал, метягьар маса уьлквейриз ракъурзавайбуру къецепатан пулар маса хгунин къайда Центробанкди тайинарда.

Украинада, Донбассда кьиле физвай гьерекатрихъ галаз алакъалу яз, РагъакIидай патан уьлквейри са къатда Россиядиз акси цIийи санкцияр кардик кутазва.

Къадагъа эцигнава

2-мартдиз Россиядин регьбер В.Путина 10 агъзур доллардилай виниз кьадарда къецепатан нагъд пул уьлкведай масанихъ акъудунал къадагъа эцигнавай къарар акъудна. Идакай “Интерфакс” чешмеди хабар гузва.

Ипотека кьезиларда

Центробанкди ипотекадин кретидар гунин кар кьезилардайвал я. “Лента.ру” чешмеди раижнавайвал, идакай тешкилатдин кьил Э.Набиуллинади ютуб-каналда кьиле тухвай пресс-конференциядал малумарна.

Адан гафаралди, къецепатан уьлквейри малумарай цIийи санкцияр себеб яз, чи уьлкведин экономикадин шартIар дегиш хьана.

Пешекарди тагькимарзава

Медицинадин рекьяй алим, пешекар Н.Крючкова къейднавайвал, коронавирусдин “омикрон” штамм амайбурулай са кьадар зайифди ятIани, коронавирус санлай къачурла гзаф фендигар азар тирди фикирдай акъуд тавуниз эвер гузва. “ТIугъвалдиз акси серенжемрал амал авун, иммунитетдин дережа хуьн важиблу я. И крар тавуртIа, тIугъвал гуьзчивилик кутун четин я”, — лагьана алимди.

2-мартдин делилралди, коронавирусдик дуьньяда саки 6 миллиондив агакьна инсанар кьенва. Ковид акатнавайбурун кьадар­дал гьалтайла, сад лагьай чкадал США, адан гуьгъуьнал Бра­зилия, Индия, Россия, Мексика ала.  Дуьньяда 438 миллиондилай виниз ксарик вирус акатна.

«Лезги газет»