Сад хьтин тарсар жеда

Техуниверситетдин студентни гележегдин духтур ва инженер куь тупламишда? Малум хьайивал, вузра чирвилер къачудай сад хьтин тарсари. Гила Россиядин вири университетра, высший образованидин цIийи системадин сергьят­ра  аваз, гьар са хилез талукь тарсарилай гъейри, ругуд дисциплинадикай ибарат тир чарасуздаказ гана кIанзавай тарсарин сиягь кардик кутада. Идакай РФ-дин высший образованидин  ва илимдин  министерстводи хабар гузва.

ИкI, уьлкведин вири вузра ругуд тарсуникай ибарат «социогуманитарное ядро» пайда жеда. И сиягьдик акатзава: тарих, философиядин бинеяр, урус чIал, Россиядин государственностдин бинеяр, инсандин яшайишдин кIвалахрин хатасузвал (БЖД), физкультура.

Министерстводи гъавурда твазвайвал, и тарсар вири университетар патал сад тир программайрай, тайин кьадар сятерин сергьятра аваз,  гуда ва чирвилерин дережани вирибур патал сад хьтин  материалрай ахтармишда. Яни, и тарсарив эгечIзавай тегьер уьлкведин вири мулкунал сад хьтинди жеда.

Квез герек я и кар? Образованидин ери виринра сад хьтинди авун ва вири студентрихъ бинелу асул чирвилер хьун патал. Идаради гьисабзавайвал, ида «академический мобильность» хкаждай мумкинвал гуда: студентдивай, образованидин фундамент квадар тавуна, мус хьайитIани, са вуздай масадаз экъечIиз жеда.

«Социогуманитарный дибдик акатзавай дисцип­линайрай тарсар вузда кIелунин сифтегьан кьве йисуз гуда. Идалай кьулухъ студентдивай я вичи хкянавай рекьяй кIелун давамариз, я маса рекьяй маса университетдик экечIиз жеда», — гъавурда твазва министерстводи. ИкI, шегьердилай ва я вуздин дережадилай аслу тушиз, студентдиз сад хьтин чирвилерин диб жеда.

Студентар патал вуч дегиш жеда? Эгер идалай вилик вузди программадик гуманитарный гьихьтин тарсар кутадатIа вичи гьялзавайтIа, гила ихьтин мумкинвал амукьдач. И рекье вири кIевивилелди тестикьарнава: темайрин сиягьдилай башламишна, къиметар ядай къайдадал агакьдалди. Студентар патал хъсанвал яз гьисабзава: программа танишди хьун (гьатта ам регионда авай са акьван машгьурди тушир вуздик экечIайтIани); зачетар квадар тавуна, са вуз масадалди эвезунин мумкинвал; гуманитарный ва пешекарвилин гьазурвал (яни студент гьар жуьре патарихъай гъавурда авайди жезва).

Малум тирвал, высший образованидин социо­гу­манитарный дибдин цIийи къайдадал гегьенш майданра 2027-йисуз элячIун пландик кутунва.  2023-йисалай ихьтин къайдадин ахтармишдай проект уьл­кве­дин ругуд университетда уьмуьрдиз кечирмишзава­.

Жасмина Саидова