Ихьтин суал гана, редакциядиз, пенсиядин кьадар вучиз тIимил хьанватIа, кьил акъудун тIалабиз, са шумуд касди чарар-арзаяр рекье тунвай. Малум хьайивал, абурукай сад квачиз, амайбурухъ школайра кIелзавай аялар ва студентар авай. Гьаниз килигна, кIелунин цIийи йисахъ галаз алакъалу яз, пенсиядин кьадарда дегишвилер хьанвай.
Россиядин Яшайишдин фондунин (СФР) Дагъустанда авай отделенидин пресс-къуллугъдихъ, адаз регьбервал гузвай чи вах Альбина Сункъулиевадихъ галаз чна датIана алакъа хуьзва. Ада чи са суални жаваб тагана тазвач, я садни ада яргъални вегьезвач. Ингье исятдани ада гъиле-гъил аваз чал жаваб агакьарнава. Сагърай вич!
ИкI, школада кIелзавай (18 йисал къведалди) ва очнидаказ кIелзавай студентар тир (23 йис тамам жедалди) аялар авай диде-бубайрин пенсиядал тайинарнавай кьадардин пулунин пуд паюникай са пай алава хъжезва. Къенин юкъуз чи республикада гьар са аял патал (амма пудалай виниз тушир кьадар аялриз) тайинарнавай пулунин кьадар 8907,70 манат я. Пенсионерар тир дидедин ва бубадин пулунал алава хъжезвай кьадарди идан пуд паюникай са пай тешкилзава, яни 2969,23 манат.
Дагъустандин Яшайишдин фондунин малуматдал асаслу яз, чи республикада пенсия къачузвай 91 804 касдихъ 18 йисал къведалди яшарин ва я очнидаказ кIелзавай студентар тир аялар ава. Эгер диде ва буба кьведни пенсионерар яз хьайитIа, са аялдин паталай пул кьведазни гузва, яни гьар садан пенсиядал саки 3 агъзур манат пул алава хъийизва.
Эгер пенсия тайинардайла, аялар гьисаба кьунвачтIа, а касди, республикадин Яшайишдин фондунин вич яшамиш жезвай чкада кардик квай муьштерийрихъ галаз кIвалахдай къуллугъдиз фена, гьакIни «Госкъуллугъар» порталдикай менфят къачуналди, и кар туькIуьр хъувуна кIанда. Адав паспорт, аял хунин гьакъиндай шагьадатнама, аялди ва я студентди кIелзавай чкадай справка гваз хьун лазим я.
Редакциядиз арзаяр атанвай кьве дуьшуьшда аялар кIелдай чкайрай акъуднаваз, кьве дуьшуьшдани аялар заочнидаказ кIелунал элячIнаваз хьана. Гьавиляй дидединни бубадин алава пулар акъвазарнавай. Пул тагунин дуьшуьшрик мадни студентди няниз (вечерний) ва я арада мензил аваз (дистанционный) чирвилер къачунин жуьрейрал элячIунни акатзава, яни и дуьшуьшрани пул гун акъвазарзава. Гьа са вахтунда, эгер студентди академический къачунватIа, дидедиз ва бубадиз пул гун давам жезва.
Чна винидихъ къейднавайвал, редакциядиз рекье тунвай арзайрикай сад кIелунрихъ галаз алакъалуди тушир. ИкI, чарче кхьенвайвал, С. Мурада (ам 2005-йисуз дидедиз хьана) 2014-йисалай инихъ инвалидвилин пенсия къачузва, амма алай йисан июлдилай адан кьадар тIимил ганва. Малум хьайивал, гададиз пул тIимил гунин себеб ам кIвалахал акъвазунихъ галаз алакъалу тир. ГьикI хьи, инсан гьукуматдин кIвалахал акъвазайла, Яшайишдин фондуниз адан паталай работодателди взнос гузва. Мурад кIвалахал акъвазнавайдакай хабар хьайила, Яшайишдин фондунай адаз алава яз гузвай 4297 манат (соцдоплата) атIанва. ГьикI хьи, и пул анжах кIвалах тийизвай ксариз алава куьмек яз гузва. Эгер гада анжах гатуз кIвалахал акъвазнаватIа, адаз гуьгъуьнин варцара пул виликдай хьиз, яни 4297 манатдин артух гун хъийида. Эгер гьамишалугъ яз кIвалахал хьанватIа, кIвалахзамай кьван и пул хгудач.
Пенсийрин, аялрин пособийрин ва я маса месэладин патахъай суалар аваз хьайитIа, абур квевай, Россиядин Яшайишдин фондунин алакъадин сад тир къурулушдикай менфят къачуналди, федеральный центрадин 8-800-100-00-01 нумрадиз зенгна, чириз, лазим меслят къачуз жеда. Зенг пулсузди я.
Рагнеда Рамалданова
