Дагъустан Республикадин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова 18-ноябрдиз Исламдин Иран Республикадин Решт шегьерда кьиле фейи Каспий гьуьлуьн къерехрив гвай регионрин губернаторрин международный сад лагьай форумдин пленарный заседанида иштиракна.
Премьер-министр кьиле авай гьукуматдин делегациядик РД-дин промышленностдин ва алишверишдин министр Низам Халилов, региондин экономикадин министрдин заместитель Шамил Аммаев, «Дагъустан Республикадин алишверишдинни промышленный палата» союздин президент Бадрутин Мегьамедов квай. Форумдин сад лагьай юкъуз ана Ирандин къецепатан крарин, туризмдин ва маса министерствойрин кьилери, вилаятрин регьберри, Къазахстандин, Туьркменистандин, Азербайжандин делегацийри, Каспий гьуьлуьн къерехрив гвай государствойрин посолри, бизнесдин ва илимдин векилри, международный организацийрин кьилери иштиракна.
Россиядин Федерациядай форумдиз Дагъустандин, Калмыкиядин ва Астрахандин областдин делегацияр фенвай.
Форум Каспий гьуьлуьн къерехрив гвай уьлквейри арада санал кIвалахунин гьалар хъсанарунин ва экономикадин, культурадин, туризмдин, экологиядин рекьяй алакъаяр мягькемарунин макьсаддалди тешкилнавайди тир. Ам кьиле тухузвай чка яз Гилян вилаят дуьшуьшдай хкянавайди тушир. Каспий гьуьлуьн Кьиблепата экIя хьанвай анаг Иран Каспий гьуьлуьн къерехра авай уьлквейрихъ, Россиядихъ, Центральный Азиядин ва РагъэкъечIдай патан Европадин уьлквейрихъ галаз транспортдин алакъа хуьзвай важиблу чка я. Гилянди «Кеферпад-Кьиблепад» дегьлиздин кIвалах тешкилунин кардиз екез таъсирзава. Ада Кьиблепатан портарихъ галаз датIана алакъа хуьзва. Мярекатдин девиз «Каспий гьуьл — дуствилин ва регионар вилик тухузвай муьгъ» тир.
Адан иштиракчияр Ирандин къецепатан крарин министр Аббас Арагчиди тебрикна. Ада малумарайвал, Иранди гьуьлуьн къерехрив гвай къуншияр санал кIвалахунин ва регионар вилик тухунин жигьетдай эвелимжи чкадал эцигзава. И жигьетдай Каспий гьуьлуьхъ стратегиядин метлеб ава. Ирандин ва Россиядин Федерациядин арада авай дуствилин алакъаяр кьве патазни хийирлубур я.
«Чи къуншияр чи сифтегьан дустар я, абурухъ галаз хъсан алакъаяр хуьн Ирандин къецепатан сиясатдин кар алай месэлани я. Персидский залив хьиз, Каспий гьуьлуьхъни адан къваларив гвай мулкарихъ Иран патал еке метлеб ава. Гьялна кIанзавай важиблу месэлаяр тIимил туш. И региондин важиблувал, сад тир итижар ва умуми месэлаяр, секинсузвилер фикирда кьуна, Каспий гьуьлуьн къерехрив гвай уьлквейри фадлай саналди кIвалахзава», — къейдна Аббас Арагчиди.
РД-дин Гьукуматдин Председатель Абдулмуслим Абдулмуслимова рикIел хкана хьи, Иран гуманитарный, алишверишдин, экономикадин хилера санал кIвалахунин жигьетдай фадлай Дагъустандин кар алай амадаг я. «Къе «Север-Юг» дегьлиздихъ еке метлеб хьанва. Ада Азиядай Россиядиз цIийи рекьер арадал гъидай мумкинвилер гузва. Международный транспортдин дегьлиздин сергьятра аваз, Дагъустандин транспортдинни логистикадин мумкинвилерикай гегьеншдиз менфят къачунин месэла майдандиз акъатнава. Ам ишлемишуни Россиядинни Ирандин арада алишверишдин алакъаяр мягькемарда ва санай масаниз тухузвай парарин кьадар артухарда», — лагьана республикадин премьер-министрди.
Дагъустанни Иран гьуьлуьн сергьятри мукьва ийизва. Кьве республикадин арада фадлай алишверишдинни экономикадин алакъаяр ава. РД-дин премьер-министрди къейд авурвал, Россиядай Ирандиз тухузвай парарин кьадар артухаруниз талукьарнавай саналди тир проект уьмуьрдиз кечирмишзава. И карда Махачкъаладин гьуьлуьн портунихъ еке мумкинвилер ава. Инай Ирандиз датIана жуьреба-жуьре шейэр тухузва.
Форумдал санай-саниз тухузвай парарин кьадар артухаруниз талукь са шумуд месэла гьялна.
Са акьван вахт алатнавач, Махачкъалада Россиядин ва Ирандин гьуьлуьн транспортдин хилен экспертар гуьруьшмиш хьанай. Абуру чпин рахунар гьуьлуьн ва портарин санал кIвалахунин месэлаяр вилик тухуниз талукьарнавай. Абурун фикирдалди, транспортдин къурулуш вилик тухуни кьве уьлкведиз парар гзаф дашмишунин месэла гьялиз куьмекда.
Ирандин культурадин ирсинин, туризмдин ва сеняткарвилин министр Реза Салехи Амира чеб Каспий гьуьлуьн къерехрив гвай государствойрихъ галаз туризмдин хиляй санал кIвалахуниз гьазур тирдакай малумарна.
Хийир Эмиров
