Дуьньяда

Хакеррик тахсир кутазва

США-дин юстициядин министерстводин кьил У.Барра гуя Америкадин гьукуматдин сетрал кибергьужумар кьиле тухузва лу­гьуз, Россия­дик тахсирар кутазва. “Associated Press” чешмеди ра­иж­навай малуматдикай “Лента.ру” сайтда кхьенва.

“Аквадай гьаларай, кибергьужумар урусри кьиле тухузва”, — лагьана У.Барра. Идалай вилик США-дин госсекретарь М.Помпеодизни кибергьужумар Россиядал илитIиз кIан хьанай.

Гуя США-дин къенепатан хатасузвилин министерстводал кибергьужум авунва лугьуз, сифте яз 14-декабрдиз США-ди Россия­дин хакеррик тахсир кутунай. Москвади Америкади кутазвай тахсирар са бинени авачирбур тирди тестикьарнава.

Наразивилер давам жезва

Эрменистандин премьер-министр Н.Пашинян къуллугъдилай алудун истемишзавай оппозициядин терефдарри Еревандин юкьвал алай майдандал йиф акъудун кьетIна. Майдандал гьукуматдин дарамат ала. Идакай  “Sputnik Армения” чешмеди хабар гузва.­

Йиф меркездин майдандал акъудунин фикирдал атайбур “Ватан хуьнин гьерекатар” дестедин векилар я. Абуру алачухар эцигна, цIаярни ийидайвал я.

Къейд ийин, Эрменистанда халкьдин патай наразивилерин серенжемар 9-ноябрдиз башламишнай.

Гежел вегьезвач

Китайдин Далянь шегьердин вири агьалияр коронавирус кватIа ахтармишдайвал я. “China News” чешмеди кхьизвайвал, ихьтин къарар 21-декабрдиз ковид квай 8 кас дуьздал акъатайдалай кьулухъ кьабулна.

Санлай къачурла, шегьерда вирус акатнавай 17 кас малумар­нава. Гьукумдарри саки 6 миллион агьали авай шегьердин вири агьалийриз талукь яз, гежел вегьин тавуна, пуд йикъан къене тестер кьиле тухудайвал я.

Байден эгечIнава

ЦIийиз хкянавай США-дин президент Ж.Байдена Белый домда ва вичин администрацияда са жерге къуллугърал тайинардай ксарин тIварар малумарнава. И делилар ТАСС-ди раижзава.

15-декабрдиз малум хьайивал, демократиядин партиядин кандидат Байденахъ США-дин президентдин сечкийра гъалиб хьун патал бес кьадарда сесер хьана. Гьа са вахтунда Трампа сечкийра вичин магълубвал хиве кьазвач.

Мэр — ришветбаз

Полицияди Бразилиядин Рио-де-Жанейро шегьердин мэр М.Кривелла ришветбазвилин амалра гиман финай дустагънава, хабар гузва “G1 Globo” чешмеди.

Шегьердин кьил къайдаяр хуьдай органрин къуллугъчийри вичин кIваляй хутахна, дустагъда ацукьарна. Къейдзавайвал, са шу­муд йикъалай ада шегьердин мэрвиле кIвалахунин муддат куь­­тягь жезвай. Идалай вилик кьиле фейи сечкийра ам магълуб хьанвай.

Кривеллади вич дустагъ авунин гьерекатар сиясатдин месэлайрихъ галаз алакъалу ийизва. Къейдзавайвал, мэрдихъ галаз санал адан кьве меслятчини эглешарнава. Абурук карчийривай ришветар къачунин тахсир кутунва.

Манийри уьмуьр яргъи ийида

Британиядин Йельский университетдин ва Гарварддин алимри санал кьиле тухвай ахтармишунрин нетижада инсандин уьмуьр яргъи ийидай мад са къайда малум хьанва. Идан гьакъиндай “Express” чешмеди хабар гузва.

Алимрин фикирдалди, манияр тамамаруни инсандин сагъламвилиз хъсан таъсирзава, идалайни гъейри, психический ва физический гьал хъсанарзава. Ихьтин делилрихъ галаз алакъалу яз, ахтармишайбуру манияр тамамарунал машгъул хьуни инсандин уьмуьр яргъи ийизвайди тайинарна.

Манияр лугьуни бязи азарар акатунин хаталувални тIимилар­зава. Пешекарри къейдзавайвал, мани лугьун мефт патални хийир­лу я. Вичин рикI алай манияр тамамардайла, инсандин гуьгьуьлар хкаж жезва. Пешекарри къейдзавайвал, инсандихъ мани тамамарунин жигьетдай алакьунар хьун ва я тахьун важиблу туш. Бажарагъсузвилелди манияр лагьайтIани, адакай санлай инсандин гьалдиз анжах хийир ава.

Белоруссияди жаваб гуда

Евросоюзди пуд лагьай сефердин цIийи санкцияр кьабулайдалай кьулухъ Белоруссиядини сергьятвилерин серенжемар кардик кутада. “БЕЛТА” чешмеди хабар гузвайвал, идакай Белоруссиядин МИД-дин кьил В.Макея малумарна.

Къейдзавайвал, Евросоюздин уьлквейрай тир са жерге ксаривай Белоруссиядин мулкарал къвез жедач. Макея алава хъувурвал, санкцийрин сиягьдик акатайбуруз Россиядиз финни къадагъа авунва.

Малум тирвал, Евросоюзди Белоруссиядин гьукумдарриз акси цIийи санкцияр 17-декабрдиз малумарнай. Евросоюзди алай йисан 9-августдиз Белоруссияда кьиле фейи президентдин сечкияр ва А.Лукашенкодин гъалибвал гьисаба кьазвач. Лукашенкоди сечкияр къанундин сергьятра аваз кьиле тухванвайбур яз гьисабзава.

«Лезги газет»