2025-йис Ахцегь райондин «ЦIийи дуьнья» газет патал лишанлуди я: 6-августдиз чи халкьдин тарихда лезги чIалал чапзавай сад лагьай изданидин 9000-нумра акъатна. И вакъиадихъ галаз алакъалу яз, рикIел хкидай, дамахдай крарни ава.
Алатай 97 йисан девирдихъ галаз, гьелбетда, газетни дегиш хьана: кIалуб-формат, акунар, тираж, материалрин маналувал, тематика… Амма са кар даим я: вич арадал атайдалай инихъ газетдин кьисмет Ахцегь райондин тарихдихъ, кьисметдихъ галаз сих алакъада ава. Мад са кар: чапдай акъатай гьа сифте нумрадилай газетдин тIвар — сифте редактор Гьажибег Гьажибегова эцигай «ЦIийи дуьнья» — дегиш тахьана ама.
«Газет тарихдин черновик я» лугьудай фикир ава. Гьакъикъатда «черновик» ваъ, ам чи Ватандин керчек тарихчи — летопись я. Газетдин хъипи подшивкаяр тупIалай ийидайла, аннамишда хьи, райондинни уьлкведин алатай девир — тарих шадвилинни пашманвилин гьар жуьре вакъиайрив — Советрин власть тестикьарунин, колхозар тешкилунин, Ватандин ЧIехи дяведин, адалай гуьгъуьнин четин йисарин, социализмдин зегьметдин, СССР чукIунин, базардин экономикадин… — ацIайди хьана. Халкьди вири и крар хсуси хамунал гьиссна.
«Чан балаяр, вири крар асант я, дурум гуз жеда, анжах дяведин цIаярни каш-мекь такурай квез» — лугьуз, алхишардай рагьметлу бадейри. Гьайиф хьи, гьа залум дявени акуна чи несилдиз. Аллагьдиз шукур хьуй, гена каш-мекь авач. Гьелбетда, вири и крар-вакъиаяр, гуьзгуьдай хьиз, газетдин чинра къалурнава. Четинвилериз килиг тавуна, «ЦIийи дуьнья» газетди тарихдиз, медениятдиз, сиясатдиз, хуьруьн майишатдиз, яшайишдин гьар жуьре маса месэлайриз талукь маналу макъалайралди районэгьлияр хабардарзава, абур гъавурдик кутазва.
Алатай 97 йисан девирда газетдин 12 редактор ва журналистрин са шумуд коллектив дегиш хьана. Яратмишунрин коллективрин кьиле акъвазайбур вири бажарагълу пешекарар тир. Гьар сад вичелай вилик хьайибурун хъсан крар-адетар хуьз, артухариз, газет цIийи-цицIи ийиз алахъна. Райондин печатдин издание метлеблу авуник, вилик тухуник гьарда вичелай алакьдай пай кутуна.
2017-йисалай газетдин кьилин редакторвилин везифаяр «Лезги газетдин» хсуси мухбир, пешекар журналист Дашдемир Шерифалиеван хиве гьатнава. Гьафтеда садра акъатзавай газетдин тиражди гьа чIавалай инихъ 1500-1550 экземпляр тешкилзава. Яратмишунин коллективдикай рахайтIа, газетдин гьар са нумра жавабдар секретарь Рашид Мурсалован, журналистар Нариман Мамедован (тежрибалу пешекарар тир абур кьведни РД-дин медениятдин лайихлу къуллугъчияр я), Лумунат Агьмедовадин, дизайнер-верстальщица Зайнаб Давудова (алай вахтунда ам жегьил пешекар Назлу Шерифалиевади эвеззава) яратмишунин зегьмет я. 2019-йисалай газетдиз «Ахты-ньюс» интернет-сайтни ава.
Газетдин кьилин лайихлувилерикай сад рекъемрин, яни интернетдин СМИ-рин девирда жемятди «ЦIийи дуьнья» газет истемишун я: ам кхьизва, кIелзава. Инсанрив гьар жуьре хабарарни малуматар телевиденидайни мобильный телефонрай агакьзавай аямда кьилин везифайрикай сад дидед чIал хуьн я. Лезги чIалал акъатзавай газет-журнал кIвале аваз, чIехибуру абур кIелиз акурла, якъин, жегьилрини итиж ийида.
Эхиримжи йисара «ЦIийи дуьнья» газетдин редакцияда хъсанвилихъ хейлин дегишвилер ава. Кьилди къачуртIа, дарамат сифте яз цIийикIа туькIуьр хъувуна, адан вилик квай мулк авадан авуна, кабинетар цIийи мебелдалдини оргтехникадалди таъминарна. Къе яратмишдайбурун коллективдиз зегьметдин къулай шартIар ава. Гьелбетда, эвелимжи нубатда им газетдин учредитель тир «Ахцегь район» муниципалитетдин кьиле авайбурун лайихлувал я. Гьакъикъатдани, газет райондин чин-абур я. И кар кьатIуналди, милли журналистикадин-печатдин бине кутур «ЦIийи дуьнья» газет хуьнай чна Ахцегь райондин кьиле авайбуруз сагърай лугьузва.
«Лезги газетдин» редакциядин коллективди «ЦIийи дуьнья» газетдин редакциядин коллективдиз, вири ватанэгьлийриз 9000-нумра чапдай акъатун мубаракзава. Къуй чи хайи чIалал акъатзавай гьар са газетдихъ, гьар са журналдихъ датIана абур кIелдайбур ва хъсан тиражар хьурай!
