Лезги чIалан месэлайрив бегьемдаказ эгечIнава

«Лезги газетдин» алатай нумрадай хабар гайивал, 7-майдиз Махачкъалада лез­ги чIала авай месэлаяр гьялунал машгъул хьун патал 20-мартдиз ДГПУ-да кьиле тухвай форумдин оргкомитетди арадал гъайи гьамишалугъ комиссиядин сад лагьай заседание кьиле фена.

Мярекатда алимри, муаллимри, журналистри, искусстводин деятелри иштиракна. Абурун арада филологиядин илимрин докторар – Фаида Гъаниева, Къурбан Акимов, Руслан Къадимов, Фейзудин Нагъиев, «Лезги газетдин» кьилин редактор Мегьамед Ибрагьимов, Хасавюрт райондин ЦIийи Къурушрин хуьруьн 1-нумрадин юкьван мектебдин муаллим Гьажи Къазиев, Мегьарамдхуьруьн М.Гьажиеван тIварунихъ галай мектебдин муаллим Фахрудин Насрединов, Самурдин юкьван мектебдин муаллим Мевлуьдин Исмаилов, Ахцегь райондин Цуругърин хуьруьн юкьван мектебдин муаллим Абдулкъадир Абдулкъадиров, «Дагъустан» ГТРК-да лезги вещанидин старший редактор Наира Рамазанова, педагогикадин илимрин кандидат Шайдабег Мирзоев, физикадинни математикадин илимрин кандидат Мариф Къадимов, Дагъустандин А.Тахо-Годидин тIварунихъ галай илимдинни ахтармишунрин институтдин илимдин къуллугъчи Жаклина Мейланова, ашукь Алихан авай.

Саки пуд сятда давам хьайи заседанидал кIватI хьанвайбуру лезги чIала авай гьялна кIанзавай месэлаяр къарагъарна, абурун жигьетдай чпин фикирар лагьана. Самурдин юкьван мектебдин муаллим М.Исмаилован фикирдалди, лезги чIалал акъатзавай вири изданийра (газетра, журналра, ктабра) литературный чIала тестикь хьанвай сад хьтин къайдайрал амал авун лазим я. Къурушви муаллим Гьажи Къазиева гьисабзавайвал, мектебра менфят къачузвай лезги ктабар, гафарганар цIийи хъувунин, абурук алаваяр кухтунин игьтияж ава. Ада гьакIни вичин рахунра лезги чIал хуьнин ва еримлу авунин карда Дагъустандин мад са хуьруьхъни авачир Къурушрин хуьруьн «Къурушрин сес» газетдини вичин пай кутазвайди къейдна. Мегьарамдхуьряй меркездиз мугьман хьанвай муаллим Фахрудин Насрединова лезги чIалан орфографиядин къайдадик квай гафарган арадал гъана кIанзавайди, хейлин гафар, ибараяр (мисал яз, хизан-хзан, дидед чIал-дидедин чIал, диде-буба-илад…) эхирни са къайдада кхьин лазим тирди лагьана. Алим Къурбан Акимова вичи туькIуьрнавай лезги чIаланни урус чIалан гафарган алай вахтунда кIелун патал чIалан пешекаррив вуганвайдакай хабар гана. Шаир Фейзудин Нагъиева виридан фикир лезги алфавитдик дегишвилер кухтунин месэладал желбна. Алим Фаида Гъаниевади вичи лезги нугъатрин (диалектологический) гафаргандин винел кIвалах акьалтIарзавайди ва ам чапдай акъудун патал пулдин такьатар герекзавайди лагьана.

Иштиракчияр, чпин фикирар раиж авурдалай гуьгъуьниз, лезги чIалан жуьреба-жуьре хилерай (лексика, орфография, орфоэпия, стилистика…) кIвалахдайбурун дестейрин составар тестикьарунин месэладал элячIна. Комиссиядин членрикай вуж гьи дестедик акатнаватIа ва абуру гьихьтин везифаяр тамамарун лазим ятIа, «Лезги газетдин» къведай нумрайрикай сада хабар гуда.

Заседанидин нетижаяр кьадайла комиссиядин председатель профессор Руслан Къадимова 20-мартдиз кьиле тухвай форум лезги чIалан уьмуьрда тарихдин вакъиадиз элкъвейди рикIел хкана. Адан гафарай малум хьайивал, комиссиядин членри литературный чIала, нугъатра авай ва къецепатан чIаларай атанвай гафар санал кIватIна, кьилдин гафарган арадал гъунин кIвалахни гъиле кьада.

Комиссиядин нубатдин заседание тахминан июлдин эвел кьилера кьиле фида.

«Лезги газет»