Дагъустандин карчийриз чпин бизнес пулсуздаказ гегьенш майданра раиж авунин карда государстводин патай куьмек къачудай мумкинвал ава. Идакай Дагъустандин карчийриз куьмек гунин центрадин директордин заместитель, къурулушдик акатзавай “Зи бизнес” центрадин руководитель Юсуп Тагьирова “Дагестанская правда” газетдин майдандал республикадин журналистрихъ галаз гуьруьш хьайи вахтунда хабар гана. И гуьруьш 26-майдиз къейдзавай Россиядин карчийрин йикъахъ галаз алакъалуди тир.
Алай вахтунда уьлкведин экономика патал гъвечIи ва юкьван карчивилин важиблувал акьалтIай винизди я. Государстводи са кар гъиле кьаз алахъзавай (инициативный) ксариз вири патарихъай куьмек гузва. И куьмекдик тIем акакьун, карчияр патал ам нетижалуди хьун патал уьлкеведа “Зи бизнес” центраяр арадал гъанва.
РикIел хкин, “Зи бизнес” — им республикадин карчийриз куьмек гун патал арадал гъанвай идара я. Ада са жерге къуллугъар тамамарзава, кьилди къачуртIа, бизнес-планар гьазурунин карда куьмек гузва, тренингар ва семинарар, гъвечIи ва юкьван бизнесдин иштиракчияр патал жуьреба-жуьре мярекатар кьиле тухузва.
— Са шакни алач, “Зи бизнес” центрайри пешекар карчийрин жемият арадал гъун патал важиблу роль къугъвазва. Ада региондин карчивилин чпин пешекарвилин дережа хкажиз, тежриба раиж ийиз ва сада масадахъ галаз алакъаяр тайинариз куьмек гузва. Центрадин куьмек себеб яз, абуруз лазим чирвилер ва вердишвилер къачудай мумкинвал ава. Ида лагьайтIа, абуруз чпин бизнес мягькемариз ва вилик тухуз куьмекзава, — къейдна Ю.Тагьирова.
Адан гафаралди, идарадин куьмекдалди агалкьунар хьанвай карчийрин кьадар Дагъустанда тIимил туш. Санай масаниз физ жедай комплекс ишлемишуналди, центради республикадин саки вири мулкунал кIвалахзава. Анжах 2022-йисуз ада меслятчивилин ва арачивилин 1500 къуллугъ тамамарнава.
Юсуп Тагьирова кьетIендаказ къейд авурвал, хсуси кар гъиле кьаз кIанзавай ксариз ина, “са пенжердин” къайдадал бинеламиш хьана, кIвалах башламишун ва кьиле тухун патал лазим тир вири къуллугъар тамамардай мумкинвал ава. И къайдади касдин вахтни, къуватни кьенятзава. Мисал яз, ина налогар илитIунин, бухучетдин гьакъиндай меслятар ийиз, карчивилин рекьяй чирвилер къачуз, компаниядин аудит кьиле тухуз, государстводи гузвай куьмек гьихьтинди ятIа ва ам гьикI ишлемишдатIа чириз, маркетингдин, базарда машгьур хьунал гъизвай къуллугърикай менфят къачуз жеда.
“Зи бизнес” центрадин регьберди хабар гайивал, государстводин патай куьмек регионда тахминан 10 агъзур карчиди ишлемишзава. И рекье виридалайни активлубурук туризмдин бизнесдин векилар ква.
“Гзаф вахтара абуруз сайтар, буклетар туькIуьрунин, бизнес раиж авунин карда куьмекзава. Активлу карчийрин арада гьакIни художественный сеняткарвилерал машгъулбур, агропромышленный комплексда зегьмет чIугвазвайбур ава”, — лагьана ада.
Бязи уьлквейри кардик кутунвай санкцийрин басрухдик акатнавай карчийрин четин месэлайрин гьакъиндай баянар гудайла, центрадин руководителди къейд авурвал, кардик кутунвай сергьятвилери асул гьисабдай алишверишдин хилез зарар гана. Туьквенар авай гзаф кьадар дагъустанвийри метягь асул гьисабдай Европадай гъизвайди тир. Гила, и кар четинди хьайила, центради абуруз алай аямдин шартIарихъ галаз вердиш жез куьмекзава. Месела, уьлкведин къенепатан алишверишдин кьадар артухариз ва я Азиядин, Мукьвал тир РагъакIидай патан уьлквейрихъ галаз алакъаяр тайинариз.
Юсуп Тагьирова центради Даглизингфонддунихъ, заминвилин фондунихъ ва банкарихъ галаз кьиле тухузвай кIвалахдикайни суьгьбетна. “Зи бизнес” центрадин пешекарри карчийриз субсидияр къачун патал лазим тир и ва я маса документар гьазуриз куьмекзава.
Центради карчийриз алишверишдин Озон, Вайлдберриз, Яндекс.Маркет майданрихъ галаз алакъаяр туькIуьрунин карда гузвай куьмекни гзаф къиметлуди яз гьисабзава. Интернетда алишвериш кьиле тухуз чирунилай гъейри, ина пулсуздаказ хсуси марка ва я жуван интернет-ресурс туькIуьриз, гьакIни республикадин радиодин рекламайрин къуллугъар ишлемишиз жеда.
“Ички ва тенбек маса гузвай ксарилай гъейри, амай вирибуруз куьмек гуз чун гьазур я”, — лагьана Ю.Тагьирова эхирдай.
Къейд ийин, “Зи бизнес” центрадин къуллугърикай куьмек къачун патал карчивилин рекье авай ксар чпи чеб кIвалахдалди таъминарзавайбур, кьилдин карчияр ва карханаяр яз регистрация авун чарасуз я.
Жасмина Саидова
