Малум тирвал, эхиримжи йисара СтIал Сулейманан районда яшайишдин, экономикадин ва маса рекьерай аквадай хьтин хъсан нетижаяр арадал атанва. Районда экономика дурумлу, агьалийрин яшайиш хъсан, хуьрер гуьрчег жезва. Вири и кIвалахриз муниципалитетда кар алай государстводин, республикадин ва муниципальный программаяр уьмуьрдиз кечирмишуни екедаказ куьмек гузва.
Райондин кьил Саид Темирханова и йикъара кьиле тухвай администрациядин аппаратдин совещанидал муниципалитетдин хсусиятда авай объектрал ремонтринни эцигунрин кIвалахар кьиле физвай гьалар веревирдна. И месэладай райондин капитальный эцигунрин управленидин (УКС-дин) начальник Роберт Мейланова гегьенш рахунар авуна. Ада лагьайвал, муниципалитетда яшайишдин метлеб авай объектрал капитальный ремонтрин, цIийикIа туькIуьр хъувунин ва эцигунрин рекьерай кIвалахар давамарзава. ИкI, “Яшамиш жедай чка ва шегьердин гьалар” милли проектдин “Шегьердин къулай шартIар” федеральный программадай Агъа СтIалрин, Вини СтIалрин ва Сийидрин хуьрера жемиятди ишлемишзавай чкаяр (аялрин майданарни галай гъвечIи скверар) дуьзмишунин кIвалахар кьиле тухвана. Объектрал эцигунринни туькIуьрунин кIвалахар акьалтIарнава. Дуьздал акъудай кимивилер пудратдин тешкилатди октябрдин эхирдалди арадай акъудда.
“Зи Дагъустан — зи рекьер” проектдай гъиле авай йисуз Агъа СтIал-Къазмайрал, Кьулан СтIалдал, Зизика, Экендал, КIварчагъа, КIахцугъа ва Эминхуьре са жерге рекьер капитальнидаказ ремонт хъувун фикирдиз къачунвай. Къведай вацра къир цунин кIвалахар кьиле тухудай КIахцугърин хуьр квачиз, амай вири хуьрера кIвалахар тамамарнава. Идалайни гъейри, рекьерин фондунин пулунин такьатрин гьисабдай Курхуьрел ва Вини СтIалдал куьчеяр ремонт авунин кIвалахрив эгечIнава. Капитальный ремонтар алай йисуз райондин умуми образованидин 4 идарадани кьиле тухвана. “Образованидин школайрин къурулуш цIийикIа туькIуьр хъувун” проектдин, РФ-дин “Образование вилик тухун” госпрограммадин сергьятра аваз, Кьасумхуьруьн 1-нумрадин, ЦIийи поселокдин, ЦIийи Макьарин ва Кьулан СтIалрин юкьван школайра капитальный ремонтрин кIвалахар тамамарна.
Гъилевай йисуз муниципалитетди “Чкадилай теклифар” проектдани иштиракна. Муниципалитетди къалурай 9 объектдикай 6 объект конкурсдай акъатна: Эминхуьре культурадин рекьяй вилик тухунин гзаф везифайрин центр капитальнидаказ ремонт авун, Хтунрин хуьре аялрин майдан туькIуьрун, Цмурдал гъвечIи багъ (сквер), Кьулан СтIалдал парк дуьзмишун, ДаркIуш-Къазмайрал Карьерный, Экенрин хуьре Центральный куьчейра къир цун. Къир цана акьалтIарнава. Амай объектрал кIвалахар пландин сергьятра аваз кьиле физва.
УКС-дин начальник Роберт Мейланова вичин рахунра къейд авурвал, Герейханован хуьре аялрин бахча капитальнидаказ ремонт авунин, Агъа СтIалдал килигунин майдан (смотровая площадка) туькIуьрунин кIвалахарни кьиле физва.
“Хуьрерин мулкар комплекснидаказ вилик тухун” госпрограмма уьмуьрдиз кечирмишун яз, Агъа СтIал-Къазмайрал цIийи школа эцигна акьалтIарнава. Алай вахтунда объектдихъ галай чкаяр, спортдин майданар туькIуьрунин кIвалахар кьиле тухузва.
Кьулан СтIалрин ва Вини СтIалрин хуьрера мини-футболдин майданарни эцигна акьалтIарнава.
Гъилевай йисуз госпрограммадин куьмекдалди КIахцугърин хуьре ва Эминхуьруьн цIийи микрорайонда газдин линиярни тухванва, амма ишлемишиз вахканвач. Проектда къалурна ва тамамар тавур кIвалахрин, дуьздал акъудай кимивилерин патахъай актар заказчикдал агакьарнава.
Кьасумхуьрел цIийиз тухванвай хъвадай цин линийрин гьакъиндай докладчиди къейд авурвал, алай вахтунда резервуаррилай цIийи турбаяр тухунин ва са шумуд куьче къайдадиз хкунин кIвалахар кьиле тухузва.
Республикадин инвестицийрин программадай ДаркIуш-Къазмайрал аялрин бахча, Герейханован хуьруьн 2-нумрадин юкьван школадин цIийи дарамат эцигунин, Курхуьрел ва ЦIийи Макьарал хъвадай цин цIийи линияр тухунин кIвалахар давамарзава. И программадин сергьятра аваз “Сардархуьр-ДаркIуш-Къазмаяр” асул водопровод туькIуьрунин кIвалахарни акьалтIарзава. Кьулан СтIалрин хуьрени хъвадай цин цIийи линияр тухун пландик кутунва.
Алай вахтунда автомобилрин са шумуд рекьин проектар гьазурун ва капитальнидаказ ремонт хъувун, Цмуррин юкьван школадихъ алава корпусар (интернатдин, пищеблокдин, спортдин ва актовый залрин) акал хъийидай проектар гьазурун патал кIвалахар гъиле кьунва.
ЦIийи поселокдин юкьван школадихъ кIелунин цIийи корпус акал хъувунин ва НуьцIуьгърин хуьре 200 аялдиз чкаяр авай цIийи школадин дарамат эцигунин патахъайни герек документар гьазурнава.
Райондин капитальный эцигунрин управленидин начальник Роберт Мейланова жуьреба-жуьре программайрин сергьятра аваз районда тухванвай ва гьеле давам жезмай маса кIвалахрикайни гегьенш рахунар авуна.
Гьа са вахтунда, совещанидал яшайиш патал метлеб авай объектрал тухузвай ремонтринни эцигунрин кIвалахра рехъ гузвай кимивилерикай, гьялиз тахьанвай месэлайрикай райадминистрациядин кьилин заместитель Заур Къагьриманова, райондин депутатрин Собранидин председатель Штибег Мегьамедханова чпин фикирар лагьана, кIвалахар вилик тухудай рекьер къалурна, меслятар гана.
Совещанидин нетижаяр Саид Темирханова кьуна. Ада, санлай къачурла, объектрал тухузвай ремонтринни эцигунрин кIвалахриз рази жедай къимет гана.
— Гьелбетда, государстводин программаяр ва милли проектар уьмуьрдиз кечирмишунин жигьетдай яз районда тайин кIвалах тухванва ва тухун давамарзава. И кIвалахри район авадан ийизва, яшамиш хьуниз къабилвал авай шартIар арадал гъизва. Гьавиляй, гьялиз тахьанвай, гуьгъуьна амай месэлаяр, кIвалахарни гьялдай, вилик тухудай серенжемар кьабулун чи буржини я. Гьа и къайдада чна кIвалахни ийида. Тамамарзавай кIвалахрин еридиз фикир гунни важиблу шартI хьун лазим я, — лагьана ада. .
Совещанидал район яшайишдин, экономикадин рекьерай вилик финихъ галаз алакъалу маса месэлаярни веревирдна.
Асият Мирзалиева,
Хазран Кьасумов
