Адет яз, уьмуьрдин са кьадар рекьиз фейила, гьар са кас элкъвена кьулухъ килигда, фейи мензил, авур кIвалахар, алакьай крар веревирдда. Ингье ери-бине Хутаргърин хуьряй тир, Кьасумхуьруькай кьвед лагьай ватан хьанвай Ягъибег Рамазанович Ягъибеговни уьмуьрда 74 йисан рекьиз фенва. Лугьуз жеда хьи, и рехъ баркалла алайди, хуьр, район патал аферин къведай крар авурди хьана, и рехъ ада давамни ийизва.
— Яшар Аллагьдилай, кьуьзуьвал жувалай аслу я, — лугьузва Ягъибег Рамазановича. — Заз кьуьзуьвиликай фикирдай вахт авач.
Гьакъикъатдани, авур кIвалахриз, къазанмишай агалкьунризни килиг тавуна, Я.Ягъибегова хуьруьн ва райондин общественный уьмуьрда активвилелди иштиракун, жегьилрин арада тербиядин кIвалах тухун давамзава. Кьилди къачуртIа, райондин Общественный палатадин председателдин заместитель, агъсакъалрин Советдин член яз, Я.Ягъибегова общественный ва насигьатчивилин еке кIвалах тухузва.
Ягъибег Ягъибегов 1945-йисан 20-августдиз вичихъ еке ва баркаллу тарих авай Хутаргърин хуьре дидедиз хьана. Хуьруьн школа акьалтIарай жегьилди 1964-1967-йисара ГДР-да (Германиядин Демократвилин Республика) авай Советрин кьушунрин жергейра къуллугъна. 1979-йисуз Махачкъала шегьерда Дагъустандин политехнический техникум акьалтIарай жегьил пешекарди вичин зегьметдин рехъ Кьасумхуьруьн консервиярдай заводда бригадирвиле кIвалахунилай башламишна. Лагьана кIанда, Ягъибег Рамазановича вичин уьмуьрдин цIусад йис гьа девирда къудратлу ва зурба Советрин Союздин промышленностдин кIвенкIвечи карханайрин жергеда хьайи Кьасумхуьруьн консервиярдай заводдихъ галаз алакъалу авуна. ИкI, Я.Ягъибегова 1971-1978-йисара заводдин технологвиле ва 1978-1980-йисара заводдин цехдин начальниквиле кIвалахна. Инал заз са бязи мисалрал ва рекъемрал акъвазиз кIанзава.
— Кьасумхуьруьн консервиярдай заводди неинки чи республикадин, гьакIни Советрин Союздин гзаф маса шегьерар, гьабурукай яз Москва, Ленинград хъсан еридин продукциядалди таъминарзавай, — суьгьбетзава Ягъибег Рамазановича. — КIвалахда жезвай агалкьунрай заводдиз са шумуд сеферда КПСС-дин ЦК-дин, СССР-дин Министррин Советдин, ВЦСПС-дин ва ВЛКСМ-дин ЦК-дин, РСФСР-дин Министррин Советдин гъиляй-гъилиз къведай яру пайдахар ганай. И агалкьунрик жуван ва жув кьиле аваз хьайи комсомолринни жегьилрин сменадин ва консервиярдай цехдин пайни хьунал за дамахзава. Гьакъикъатдани, бегьерлу зегьметди арадал гъайи нетижайри шадвал кутадай, гьевес хкаждай йисар тир. Абур садрани рикIелай фидач.
Я. Ягъибегова заводдин комсомолрин организациядизни саки 10 йисуз регьбервал гана. Ана 200-далай виниз членар авай. Комсомолрин организация неинки районда, гьакIни республикада промышленностдин карханайрин арада вилик жергейра авайбурукай сад тир.
Заводдин консервиярдай цехда 1970-1976-йисара комсомолринни жегьилрин смена тешкилна, ана 70 касди кIвалахзавай. Сменадин начальниквиле Ягъибег Рамазанович тайинарна. Са сменада абуру 120-140 агъзур шартIунин банка консервияр акъудзавай, сезондин вахтунда абурун кьадар мадни гзаф тир.
Ягъибег Рамазановича чаз лагьайвал, заводдин комсомолрин организация 1971-йисуз нубатдин съезд уьзягъдаказ къаршиламишун патал гегьеш хьайи Вирисоюздин соцсоревнованидик экечIна. Хъсан нетижаяр къалурай организациядиз ВЛКСМ-дин ЦК-дин секретарь Сапегадин къул алай грамота ва рикIел аламукьдай вымпель гана.
1980-йисуз, кIвалахдин нетижайриз килигна, КПСС-дин райкомдин бюродин къарардалди, Ягъибег Рамазанович Кьасумхуьруьн «Рычал-су» заводдин директорвиле тайинарна. Ана кIвалах авур кьуд йисан къене завод неинки районда, гьакIни республикада кIвенкIвечи карханайрин жергеда хьана. И йисара заводда зегьмет чIугунин кIвенкIвечи къайдаяр кардик кутуна, хуьрера заводдин цехар ачухна, цIудралди инсанриз кIвалахдин чкаяр арадал гъана, санлай заводда акъудзавай продукциядин кьадар кьвед-пуд сеферда артухарна. Са шумуд йисуз заводдин шикил райондин Гьуьрметдин доскада хьана.
1984-2001-йисара Я. Ягъибегова райондин ХООП-дин директорвиле кIвалахна, и хелни вилик тухвана, агалкьунар къазанмишна.
1990-йисарин эхирра ва 2000-йисарин перестройка ва адан “къазанмишунар” себеб яз, производстводин гзаф хилера, гьабурукай яз хуьруьн майишатдани, гьалар четин хьана, гзаф карханаяр, совхозар чкIидай гьалдиз атана. Абурун арада са вахтара республикада кIвенкIвечийрин жергеда авай, КПСС-дин Дагъустандин обкомдин, Верховный Советдин ва Министррин Советдин гъиляй-гъилиз къведай Яру пайдахдиз лайихлу хьайи “Аламишинский” совхозни авай. Ана директорар дегиш жезвай, гьалар къайдадик акат хъийизвачир. И чIуру гьал акур хуьруьн жемятди Я. Ягъибеговавай совхоздин директорвилиз хтун, чкIизвай майишатдин кьиле акъвазун тIалабна. Хайи хуьруьхъ, райондихъ рикI кузвай Я. Ягъибеговавай жемятдиз “ваъ” лугьуз хьанач. Гьа икI, 2001-йисан июлдин вацра, жемятдин сходдал, Ягъибег Рамазанович “Аламишинский” совхоздин директорвиле хкяна.
Хъсан пешекаррикай, хайи хуьруьхъ, совхоздихъ рикI кузвай инсанрикай ибарат тир “вичин команда” кIватIна, Я.Ягъибегов кIвалахдив эгечIна, сифте нубатда ада зегьметдин низам мягькемарна, уьзуьмлухар, мехпаркда авай машинар, тракторар, хуьруьн майишатдин техника тармарунин кIвалах акъвазарна. Яваш-яваш совхозда уьзуьмлухрин, магьсулрин никIерин, помидорар цазвай саларин ва гьасилзавай продукциядин кьадар артухарна.
Совхоздин директорвиле кIвалахзавай йисара къазанмишай агалкьунрай Я.Ягъибеговаз “Дагъустан Республикадин хуьруьн майишатдин лайихлу работник” лагьай гьуьрметлу тIвар гана. Совхоздин директорвиле Ягъибег Рамазановича 2009-йисалди гьакъисагъвилелди ва бегьерлудаказ кIвалахна.
Райондин промышленностдин ва хуьруьн майишатдин хилера яргъал йисара кIвалахунин нетижа яз Я.Ягъибегов 1978-1984-йисара Кьасумхуьруьн Советдин депутатвиле, 1998-2002-йисара СулейманСтальский райондин Советдин депутатвиле, райондин Собранидин председателдин заместителвиле, 2010-йисуз Дагъустандин халкьарин 3-съезддин делегатвиле хкяна.
Дурумлу зегьметдай ганвай наградаяр, грамотаяр, къиметлу пишкешарни Ягъибег Рамазановичахъ гзаф ава. Абурукай яз чавай “РСФСР-дин недай-хъвадай шейэрин промышленностдин отличник”, “РФ-дин потребкооперациядин отличник”, “Дагъустандин хуьруьн майишатдин лайихлу работник” тIварарин, РСФСР-дин Верховный Советдин Президиумдин, ВЛКСМ-дин ЦК-дин, Дагъустан Республикадин, райондин администрациядин гьуьрметдин грамотайрин, В.И.Ленинан 100 йисан юбилейдихъ галаз алакъалу яз гайи “Бегьерлу зегьметдай”, “ЧIехи Октябрдин социалистический революциядин 100 йис”, “Зегьметдин ветеран” медалрин, РСФСР-дин недай-хъвадай шейэрин промышленностдин министрдин тIвар кхьенвай къизилдин сятинин, 1977 — 1978-йисара соцсоревнованида гъалиб хьунай ганвай знакрин тIварар кьаз жеда.
Чна винидихъ лагьайвал, яшарни хьанва, кIвалахда къазанмишай агалкьунар ава лагьана, Я.Р. Ягъибегов секиндиз кIвале ацукьдай кас туш. РикI алай “Акъвазай цихъ ни агалтда”, “КIвалахдик квачир мишер муьрхъуь кьада” гафар тикрардай Ягъибег Рамазанович гьамиша гьерекатда авай, къайгъуйрик квай кас я. Гьеле школада ва техникумда кIелдай йисара спортдал машгъул хьайи ада, лугьудайвал, кьуьзуь кьилихъни и рехъ давамарзава. ИкI, 2017-йисуз Я.Ягъибегова ГТО-дин гзаф жуьрейрай (многоборьедай) ветеранрин арада кьиле фейи Дагъустан Республикадин чемпионатда иштиракна. Ана къалурай нетижайрай Ягъибег Рамазанович РФ-дин спортдин министерстводин къизилдин знакдиз лайихлу хьана.
Вун уьмуьрда фейи рекьин мензилар хьиз, вуна атIун хъийидай рекьер-мензиларни бегьерлубур, баркалла алайбур хьурай, гьуьрметлу Ягъибег Рамазанович!
Хазран Кьасумов