Хуьруьн майишатдин хиле инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишунай, гзаф бегьер гудай багълар кутунай, производствода кIвенкIвечи къайдаяр ишлемишунай СтIал Сулейманан район Дагъустан Республикада вилик жергейра авайбурук акатзава. Иниз неинки республикадин, гьакIни федеральный дережадин министерствойрин ва ведомствойрин векилар атун гьа и кардихъ галаз алакъалу я.
Райондин хуьруьн майишатдин мумкинвилер ва багъманчивилин хиле кар алай инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишунин кIвалахар кьиле физвай гьалар ахтармишунин мураддалди райондиз Дагъустан Республикадин хуьруьн майишатдин ва суьрсетдин министерстводин, республикадин экономикадин ва мулкар вилик тухунин министерстводин, РД-дин карчивилин ва инвестицийрин рекьяй Агентстводин ва республикадин чкадин исполнительный властдин векилар райондиз атана.
РД-дин карчивилин ва инвестицийрин рекьяй Агентстводин руководителдин 1-заместитель Гьуьсейн Гьуьсейнов, РД-дин хуьруьн майишатдин ва недай суьрсетдин министрдин заместитель Хирамегьамед Муртазалиев, жавабдар маса юлдашар СтIал Сулейманан райондин администрациядин кьилин заместитель Заур Къагьримановахъ, хуьруьн майишатдин управленидин ва талукь маса къуллугърин пешекаррихъ галаз набататар цунал машгъул тир агропромышленный майданрал фена. Ичин бегьерлу багълар кутунин зурба проект районда “Полоса” ООО-ди уьмуьрдиз кечирмишзава. Икьван чIавалди агрохолдингди 380 гектарда ичин ва 1000 гектарда шуьмягърин багълар кутунва. Им неинки Россияда, гьакIни Европада виридалайни зурба багъ я.
Агрохолдингдихъ бул бегьер гудай ичин ва шуьмягърин багъларин майданар артухардай, 15 агъзур тонн емишар хуьз жедай чка эцигдай фикир ава. Эцигунин кIвалахар яваш-яваш кьилиз акъудда, адан сифте пай 2023-йисуз акьалтIарда.
Районда агропромышленный хиле цIийи технологияр ва кIвенкIвечи къайдаяр ишлемишда. Ина агропромышленный хел виниз тир технологиядин ва хийир гъидай бизнесдиз элкъвенва. Идалайни гъейри, инвестицийрин зурба проектри райондин мулкар комплекснидаказ вилик фидай мумкинвилер яратмишзава, кIвалахдин цIийи чкаяр арадал гъизва, вири жуьредин бюджетриз къвезвай налогрин кьадар артухарзава, агьалияр экологиядин жигьетдай михьи суьрсетралди таъминарзава.
Заур Къагьриманова райондиз атунай, яшайишдинни экономикадин месэлайриз ва хуьруьн майишатдин хилез фикир гунай Дагъустан Республикадин министерствойрин ва ведомствойрин векилриз чухсагъул лагьана. Ада инанмишвал къалурна хьи, республикадин патай куьмекни галаз районда аграрный хел мадни виликди тухуз, гележегда инвестицийрин проектар уьмуьрдиз кечирмишунин кIвалах гужлу ийиз жеда.
* * *
Районда инвестпроектар уьмуьрдиз кечирмишуникай рахадайла, Цмуррин хуьруьн мулкунал алай шуьмягърин багъларикайни кьве гаф лугьун. Эхиримжи 2-3 йисан къене “Восход” ООО-ди дагъдин зонадин Цмуррин ва Качалхуьруьн мулкарал 69,2 гектарда ва калун “Зардиян” участокда 75,5 гектарда шуьмягърин гегьенш багълар кутунва.
— Хуьруьн мулкара чIехи инвестпроект уьмуьрдиз кечирмишзавай меценат Марат Шайдаевалай ва проектдин тереф хуьзвай райондин администрациядилай чи агьалияр гзаф рази я, — лугьузва Цмуррин АСП-дин кьил Раида Алибеговади. — И проект себеб яз, хейлин йисара са менфятни къачун тийиз, хуьрерин гадарнаваз хьайи чилерал къе шуьмягърин багълар арадал атанва.
Хазран Кьасумов