“Айболит”

—      Мекьивилелай кефияр чIур хьана, кьил тIазвайла, серг гатана, са тIимил семечкадин чIем илична, банкадин сив агална, чими чкада эцигда. Ахпа ам куьзна, нерин гьар са хилез 2-3 стIал вегьеда.

—      Давление агъуз аватнавайла, адет яз, чна тадиз кофе ва я туьнт чай хъвада. Амма абуру са тIимил вахтуналди куьмек гуда. И чIавуз левзея хъчадин дувулрин настойка гзаф хийирлу я. Ам бедендиз къуват гъидай,  нервияр секинардай, беден кьезилардай хъсан такьат я. Ам икI гьазурда: левзеядин дувулар, куьлуь авуна, хуьрекдин 2 тIуруна авай къаришмадал 0,5 эрекь илична, 10 юкъуз­ тада. Ахпа ам, са тIимил циз 15 стIал вегье­на­, йикъа 2 сеферда ишлемишда.

—      Кудай яру истивут давление къайдадик кутадай гзаф гужлу такьат я. Адан нас­тойка икI гьазурда: са стаканда авай ргазвай (200-250 мл) циз чукIулдин кIвенкIвел алай регъвенвай яру истивут вегьена, хъсандиз хуькуьрна, шекер алава хъийида. 3 декьикьа­дилай настойка гьазур жеда. Ам, куьлуь-куь­луь хупIар ийиз, фу тIуьр зур сятдилай йикъа пуд сеферда ишлемишда.

Сагъарунин вахт 2-3 гьафте я.

—      Давление  хкаж хьанвайла, хуьрекдин са тIуруна авай циз 7 стIал истивутдин нас­тойка вегьена хъвада. Са шумуд декьикьадилай давление къайдадик акатда.

—      Чахуткадин  азар квайла, ихьтин къаришмади куьмекда. Ам гьазурун патал вад гъед алай са бутылка коньяк, 10 кака, 10 лимон, 0,5 литрдин банкада авай вирт герек жеда. Пуд литрдин балонда сагъзамаз ка­каяр эцигда, аниз куьлуьз куьткуьннавай ­лимонар ва вирт вегьена, винелай коньяк илична, 2 гьафтеда мичIи чкада тада. Банка кIевиз агална виже къведач. Сад лагьай гьафтеда какаяр хун тавун патал явашдиз хуькуьрда. Кьвед лагьай гьафтеда гьар юкъуз какаяр хадайвал кIевиз хуькуьрда. 2 гьаф­тедилай 2 къат жунадай куьзда. Арадал 2 литрини са стаканда авайди акъвазда. Ахпа ам холодильникда эцигна, гьар юкъуз фу недалди ви­лик чайдин са тIуруна авайди ишле­мишда­.

Ихьтин настойкади иммунитет ва гемоглобин хкажда. Ам неинки чахуткадин азар авайбуру, гьакI профилактика патални хъун хийирлу я.

—      Давление хкаж хьанвайла, 10 лимон кудай це чуьхвена, элкъвей кIу­сар атIана, пуд  литрдин банкадиз вегьена, 0,5 л алоэдин миже, 05 л спирт илична, сив кIевна, 40 юкъуз­ мичIи чкада эцигда. Ахпа хуьрек нез 30 декьи­кьа амайла, йикъа пуд сеферда хуьрекдин са тIуруна авайди ишлемишда. Настойка эхирдалди хъун лазим я. Герек атайла, 3-4 гьафтеда ял яна, курс тикрар хъийида. Ихьтин са­гъа­рунилай гуьгъуьниз давление яргъалди къайдадик акатда.

—      Яргъалди чIугур тумавар акатнавайла, са пачкада авай лаврдин пешерал 0,5 л яд илична, 10 декьикьада ругуна, катул хъсандиз кIевирна, 2 сятда тада. Ахпа ам чимизмаз са шумуд стIал нерин хилериз вегьеда. Нефес къачуз гьасятда регьят жеда. Гьа икI са шумуд юкъуз ийида.

—      ДуркIунар тIазвайла, са стаканда авай гергер чуьхвена, нянилай 1 л ргазвай яд илична, пакамалди тада. Экуьнахъ ам цин  са пай амукьдалди ргада. Ахпа ам къурна, куьзна, сифтегьан кьадар жедалди нек яна, фу нез 30 декьикьа амайла, 2,3 стаканда авайди ишлемишда. Сагъарунин вахт 1 варз я.

—      КIарабар мягькем хьун патал кьурурнавай апельсиндин чкалар, жикIияр ва эфирнавай какадин хъиреяр (вири сад хьтин паяр) кофемолкада куьлуь авуна, йикъа 3 сеферда­, фу тIуьрдалай гуьгъуьниз чайдин са тIуруна авайди ишлемишда.

—      Аллергиядин азар авайла, хуьрекдин са тIуруна авай цIегьрекарч (череда) хъчадал са стакан ргазвай яд илична, 30 декьи­кьада тада. Ахпа куьзна, 1/2 стаканда авайди фу недалди вилик ишлемишда.

“Айболит” газетдай
гьазурайди — Надият Велиева