“ЦIукайни вацIукай Аллагьди хуьрай!” — лугьузва халкьдин мисалда. Дуьньядин винел тIебиатдин виридалайни хаталу бедбахтвилер цIай кьунни яд акьалтун я. Абурун хура акъваззавайбур ва абуруз, чпин чанарни гьайиф татана, дурум гузвайбур МЧС-дин къуллугъчияр-пожарныяр я. Гьукуматдини, и къуллугъчийрин везифайрин акьалтIай важиблувал фикирда кьуна, махсус министерство (МЧС) арадал гъанва. Низ чида, абуру гьикьван уьлквейра шумуд агъзурралди инсанар къутармишнаватIа?! Гьина залзала хьайитIа, яд акьалтайтIа, цIаяр кьуртIа — гьаниз МЧС-дин армия рекье твазва ва абуру, хаталувилизни килиг тавуна, чпин везифаяр намуслудаказ кьилиз акъудзава. Гьахьтин кьегьал ва жуьрэтлу рухвайрин арада чи хуьруьнви, къенепатан къуллугъдин майор Гьажиев Казум Тарлановични ава. Казума и хиле къуллугъиз цIувад йис тамам хьанва.
1993-йисуз гимишдин медалдалди Къурушрин хуьруьн Якьуб Эскендарован тIварунихъ галай 2-нумрадин юкьван школа куьтягьай Казум Махачкъаладин промышленно-экономический колледждиз гьахьна ва анаг, яру диплом къачуналди, акьалтIарна. Юриствилин рекьяй пешекар хьанвай ам вичихъ авай чирвилер мадни гегьеншардай фикирдал атана. Са шумуд йисалай ада “Инженер таможенного дела” пешедай Дагъустандин гостехуниверситет яру дипломдалди акьалтIарна. Вуздилай кьулухъ Казума, Россиядин Яракьлу Къуватрин жергейра къуллугъ авуналди, Ватандин вилик вичин хивевай пак буржи намуслудаказ кьилиз акъудна. Къейд ийин хьи, ада алай вахтундани Санкт-Петербургда авай Россиядин МЧС-дин ГПС-дин университетда “ЦIаяр кьуникай хатасуз авун” пешедай кIелун давамарзава.
Исятда Казум Тарлановича Хасавюрт шегьердин, Хасавюрт, Новолак ва Казбек районрин цIаярин вилик пад кьадай государстводин кьилин инспектордин заместителвиле кIвалахзава. И макъала кхьидайла, за Хасавюрт райондин цIаярин вилик пад кьадай инспекциядин векил, подполковник Мамаев Сапиюлладивай Казуман къуллугъдикай кьве гаф лугьун тIалабайла, ада заз ихьтин жаваб гана:
“Чи пожарный инспекцияда гзаф миллетрин векилри кIвалахзава. Абурун арада авай тек са лезги тир Казум гьи рекьяй къачуртIани, анжах чешнелу кас яз къалуриз жеда. Ам вири патарихъай дерин чирвилер авай, вичин пешедал рикI алай, гайи гаф кьилиз акъудзавай халис пешекар я. Казум Тарланович жегьил ятIани, чи арада гзаф гьуьрмет къазанмишнавай, масабуруз чешне яз къалуриз жедай, чарадан дердиникай хабар кьадай, герек атай чкадал куьмекдин гъил яргъи ийидай ватанперес я. И кардихъ галаз алакъалу яз, Казум Тарланович Махачкъалада Ирчи Казакан куьчеда авай базар кайи чкадиз, цIай кьунин себебар чирдай пешекар-эксперт яз, командировкадиз рекье тунва. Чна Казумал дамахзава. Адахъ мадни еке агалкьунар хьун чи гьар садан мурад я”.
Хъсан пешекар гьина хьайитIани герек къведайди виридаз чизва. Казум Гьажиеван алакьунрикайни агалкьунрикай МЧС-дин руководстводиз хабар ава ва гьавиляй адан зегьметдиз лайихлу къиметни гузва. Казум Тарланович тарифлудаказ къуллугъ авунай “Маршал Чуйкован” 2-дережадин, “Къуллугъ авунай” 2,3-дережайрин, “Государственный пожарный надзордин 85 йис” медалриз, МЧС-дин министр В.А.Пучкован патай Чухсагъулдин чарчиз, пулдин премиядиз ва хейлин маса шабагьриз лайихлу хьанва.
Казум Тарлановичахъ туькIвей хизанни ава: ада вичин уьмуьрдин юлдаш Къизбесахъ галаз пуд велед тербияламишзава. ЧIехи гада Амирагъади — 9, Вейсела 8-классра кIелзава, руш Айишадин кьве йис я.
Лагьана кIанда, Казуман рагьметлу буба Тарлан Гьажиева Хасавюрт шегьерда авай приборар акъуддай заводда кьилин инженер яз намуслудаказ кIвалахна, диде Шагьсенема хуьруьн гамар храдай фабрикада зегьмет чIугуна. ГьакI хьайила я лугьузвайди: “Лекь къарагъай чкадал цIакул аламукьда”.
Гьажи Къазиев
