Гьар йисан 18-майдиз чIехи шаир-арифдар СтIал Сулейманан шииратдин сувар кьиле тухун адетдиз элкъвенва. Чи республикадин меркезда, шаирдин хайиди тир районда, хуьре, масанрани.

ЦIинин йисузни и кар тешкиллувилелди кьиле физва. Вични чин къалур тавур вагьшийри кайи кIвал-музей цIийидаказ арадал хкайдалай кьулухъ, руьгьдин чIехи сувар хьиз! Чаз акI я хьи, йисар алатурдавай чун чIехи шаирдин ирсиниз мад ва мад мукьва жезва. Икьван чIаваралди Сулейманакай кхьенвай, лагьанвай вири келимаяр кIватI хъувуртIа, са шумуд томдикай ибарат ктаб арадал къведай.  Чна чун арифдардин камалдалди девлетлу, къуватлу авун лазим я. Гьа чIавуз чаз чунни артух чир жедай.

Сулейманан ирс датIана авахьзавай ми­хьи гьамга булах хьиз я. Эгер  и чешме гьамиша михьидаказ хуьз тахьайтIа, ам рагъулариз алахъдайбурни хьун мумкин я. И кар тахьун па­тал чаз Сулейманан къадир хьун­, чна адан ирсинин къуват, девлетлувал хуьн ва­­жиблу я. Лезги чIалан виридалайни­ ми­хьи кагьра­баяр шаирдин эсерра гьатнава. Гьавиляй хайи чIалал ашукь тир гьар са кас Сулей­ма­нан шииратдиз вафалу хьун чарасуз месэла я.

Шаир Расул Гьамзатова  гзаф сеферра тикрарай “Чна Сулейман ваъ, Сулейма­на­ чун хкажна, дуьньядиз машгьурна” гафа­рин метлеб  садрани агъуз аватдач.

Маса келимаярни важиблубур я: “Сулейманаз чун ваъ, чаз ам артух герек я. С­у­лей­ман хьтин шаир ганвай халкь я гъве­чIиди, я за­йифди, я вичивай вич хуьз тежердини туш!”

Чахъ, Шарвили хьиз, Сулейманни гала! Ви­чи Эминавайни, Саидавайни, вичелай вилик хьайи вири арифдарривай ирс къачур  халкьдин хва!

Инал Михаил Шолохова лагьай гафарни рикIел хквезва: “СтIал Сулейман халкьди ви­чи­ чIехи авур шаиррин жергедик акатзава. Шаир­ди хайи халкьдин фикирар, адан шадвилер ва хажалатар чимиз-чимиз инсанар гьейранар­дай хьтин манийриз-шиирриз эл­къуьрна. Ашукь­дин къуватдалди девлетлу хъхьай абур эбеди амукьун патал цIийи кьилелай халкьдин арадиз хъфена”. “Ашукь” гаф писателди “ашукь хьанвай” манада ишлемишнава.

Къенин аямда алаш-булашди гьикьван кьил хкажнава­тIа­ни, гьахъсузвилери басру­хар  гуз­ва­тIани, СтIал Сулейманан шии­рат­­ди чи  руьгьдин пак къуватар арту­хар­зава.­

Архайинвал тежез рикIин,

АтIайла кесибдин мумкин,

Я ахварал тефиз секин,

Куьгьне хире тIал гьатайла.

 Гагь регъуь жез, гагь-гагь кичIез,

ПIузарар хъуьрез, рикIер шез,

Эхир кьилни эхиз тежез,

Авахьна буьвел ацIайла…

Ихьтин жавагьирар, алатай асирдин эвел кьилера кхьейбур ятIани, къенин йи­къа­рихъ га­лаз гьикьван кьазва?! Куьгьне хирерни барху­нар тIимил жезвач, амма абур, “ацIай буьве­лар”­ хьиз, авахьдай югъни алукь­дайдал шак алач.

Вахт санал акъвазнавач. Ада вири чпин чкайрал тайин хъийида.

Чна СтIал Сулейманан шииратдин су­вар­ мубаракзава, гьуьрметлу кIелзавай­бур­!

Мердали  Жалилов