Ам виликан Бакудин губерниядин Къуба уезддин ГадацIийихуьре дидедиз хьана. Ада эвелдай медресада кIелна. Шаирдин амай вири уьмуьрни адет хьанвайвал акъатдай жеди, эгер советрин девир алукьначиртIа. ЦIийи девирда ада школада кIел хъувуна, ахпа кьилин образование къачуна, Ленинградда академик Н.Марра тешкилай (гъуьгъуьнлай вичел адан тIварни эцигай) чIалар ахтармишдай институтдин аспирантура акьал­тIарна, илимрин кандидатвилин дережа хвена. Гь.Къадимован муаллимрин...

Теймур Алиханов  (1924 – 1963) Забит Ризванова адакай лагьанай: «Теймур Алиханов чIехи кас, асул къагьриман тир. Халкьдин дердияр гьялун патал чаз Теймур Алиханов хьтин къагьриманар кIанда». Ам 1924-йисуз Къуба райондин Дигагь хуьре дидедиз хьана. Ватандин ЧIе­хи дяведин женгера иштиракай старший сержант Алихановал кьведра залан хирер хьанай. Дербентда педучилище, Бакуда педагогикадин институт­ акьалтIарай ада вичин яргъал...

Гуьзелхан  Чубанова, Каспийск шегьердин ­13-нумрадин мектебдин лезги чIалан муаллим Балаяр Гьикьван рикIиз чими жеда балаяр, Абур тушни гьар са касдин хиялар! Хуьда за куьн гьар сад багьа са затI хьиз, Шадвилелди гъиле кьадай тIаратI хьиз.   Легьзедани алатдач куьн рикIелай, Гьакьван кIани жеда велед дидедиз. Дуьа кими жедач ерли мецелай, Аллагьдивай тIалаб ийиз эбеди.  ...

Квез а руш чидани?   Чи хуьряй я а гуьзел руш, Вич гуьрчег я, рикIиз я хуш, Зид керчек я, кIусни таб туш, Квез Назлана руш чидани? Беден — мублагь, вични — сархуш, Къекъведайла, — лап туьтуькъуш, Мани лугьуз викIегь я руш, Квез а рушан сес чидани? Яргъа ава завай а руш, Такваз, зи чан...

Чи календарь Самур дередин Лгарин хуьряй тир Фей­зуллагьан хва Рамазан (1834-1912) вичин девирдин дерин чирвилер авай ва яратмишзавай ксарикай сад тир. Ада, лезги чIалалай гъейри, араб ва туьрк чIаларал поэзиядин вини дережадин эсерар теснифна. Хайи хуьре ва Ахцегьа медресайра кIелай ада гуьгъуьнлай вичини медресада тарсар гана. Ам халкь савадлу хьунин, илим вилик туху­нин терефдар тир....

«Чи календарь» рубрикадай Шаир 1764-йисуз Ахцегьа дидедиз хьана. Ада хайи хуьруьн медресада вичин девирдин гегьенш чирвилер къачуна. Чал агакьнавай тIимил малумат­рай, ашукьдин алакьунарни авай Саид Агьмед бахтуни чин къалур тавур ксарикай тир, ам гъурбатризни акъатна. Шиирар ада «са югъ такур уьмуьрдикай», «дава тежер залан дердиникай» теснифна. Са шиирда ада вичикай лагьайвал, ам, «багъ кутуна, бегьер...

Сад акуна заз шегьредал   Фейила зун чи шегьредал фад, Анал акъвазнавай ялгъуз сад, Лацу агъ сифет, жегьре жасад — Лезги гуьзел акунай заз. Вил вегьейла гуьзелдин чиниз, Хъуькъвер яру нуьгвед ичиниз, Яб гайила лезги сесиниз, Зи бейнидиз таъсир авуна дуьз. Рагъ аватайла, цуькверин гуьне, Са шуьткьверни авачир пеле. Лацу седеф сагъ сарар сиве —...

Дагъустандин Игит Ислеманаз   Афгъандин цIай акур стха, Вун Аллагьди хвейиди я. Гуьллед хура акъвазай хва Лезги дидед хайиди я. Гьулдандин рикI авай къене, Вун, дагъви хва, дамах я чи. Уьтквем лезги, дагъларин кард, Авунвай чи миллет чIехи. Гьукуматдин я им къимет: Игит лагьай ганвай ваз тIвар. Къазанмишай чIехи гьуьрмет, Мубаракиз шад я дустар. Вун...

Тади къачуз тахьурай!   Машиндин руль гъиле гьатай береда Газ гана физ тахьуй а куь жуьреда, Ахпа гьатда куьн акьалтIай кIевера, Тади къачуз тахьурай, квез минет хьуй!   Машинд акьул гьар са касдин кьилева, Писни хъсан Сад Аллагьдин гъилева, Квехъ гьар садахъ паб-аялар, диде (а)ва, Тади къачуз тахьурай, квез минет хьуй!   Гьар са касди...

Дидедин гъилер   ЭкIя хьанва хъуьтIуьн цикIиз лацу яргъан  живедин, Яратмишна мекьи къаю ястухарни маргъалдин. И легьзеда рикIел къвезва назик гъилер дидедин Яргъан цвайи, гьич садрани инсаф тавур мажалди.   ХъуьтIуьн йифиз зи дидеди цвайи кьелечI яргъанди Чим гудай заз аяз авай лап мекьи тир йифериз. Гагь ада зун сагъ хъийидай, сагъардайвал дарманди, Гагь чим...