Вичин девирдин адет тирвал, Етим Эминаз дидед чIалалай гъейри, араб, фарс ва туьрк чIаларни хъсандиз чидай. Араб ва фарс чIаларал ада шиирар кхьейди чаз малум туш, амма туьрк чIалал шаирди арадал гъайи эсерар чи девирдив агакьнава. И шиирра вичин бажарагъ, устадвал, шаирвилин къудрат, дидед чIалал кхьей шиирра хьиз, къалуриз хьанвачтIани, шаирдин яратмишунрин девирар, адан кьатIунар,...

1893-йисуз виликан Самур округдин Хуьруьгрин хуьре Алимов Алиман хизанда­ гада хьана. Адал Тагьир тIвар эцигна­. Тагьиран уьмуьрни, вичелай вилик хьайи лезги халкьдин шаиррин уьмуьр хьиз, аялвилин яшарилай азиятдик-зиллетдик акатна. Хейлин йисара Азербайжанда агъайриз нуькервал авур Тагьир хайи хуьруьз хтана. Инани адан уьмуьр четиндиз физвай. Зулухъ элкъвейла, ам вичин бубадихъ галаз мад Азербайжандиз хъфидай. Яшайишдин шартIар...

“Кьведра бахтлу кас”. Ктабдиз ихьтин тIвар авторди М. Бабаханован хиве кьун фикирдаваз гана. Хив райондин АрхитIрин хуьруьн юкьван школадин директорвиле кIва­лахай йисара шаирди кхьенай: “Зун кьведра бахтлу кас я: за жуван уьмуьр аялризни шиирриз бахшна. Вуч ава абурулай михьи, гуьрчег!” Дугъриданни, шаир гьахъ я. Адаз вичин уьмуьрдин гъед жагъана. Гьавиляй ада бахтлувални гьис­с­­зава. Гьеле 1987-йисуз...

Вичел чан аламайтIа, 70 йисан юбилей чна санал къейддай. Амма кьисметди и месэла масакIа гьялна. Шаир, гьикаятчи, публицист, литературадин критик, фольклорист, хъсан  редактор ва дуст, чIехи хизандин кьил… Абдулфетягь  Мегьа­медович  Фатахован  хатI гьа­кьван жуьреба-жуьре терефринди тир. Ада тунвай ирс екеди, несилри рикIел хуьдайди я: “Хиялрин зул”, “Ракъинин хъен”, “Вацран пешер”, “Зи экуь гъам”, “Къуншияр” —...

Гъилевай йисан “ЛГ”-дин 25-нумрада М.Жалилован “Тамун мах” поэма чапнавай. Ада зун яргъалди фикиррик кутуна, эхирни, и цIарар кхьиниз мажбурна. Поэма вири 440 цIарцIикай ибарат я, шаир­ди абур, чпин мана-метлебдин акьал­тIай­ви­лиз килигна 8 патал пайнава. ЯтIани сад тир манадалди ва сад тир лирикадин игит­дал­ди абур мягькем я. Вафалувилелди халкьдиз, Ватандиз къуллугъун, четин вах­­тара гьар са карда...

Вич, чи девирда яшамиш хьайи, лезгийрин Советрин девирдин литературадин классикрикай сад яз гьисабзавай  шаир ятIани, адан автобиографияда хайи варз, югъ къалурнавач. Лезгийрин поэзиядин антологияда ам 1908-йисуз Докъузпара райондин Къаракуьре хуьруьн имам Нури-эфендидин хизанда дидедиз хьайиди къейднава. Нури-эфендиди лагьайтIа, и хуьруьз, жемятдин тIалабуналди фекьивал ийиз, Ахцегь райондин Ялцугърин хуьряй атанай. Гележегдин шаир  Насруллагь  Нуридин  аял вахтар...

Гуьзеля  Гьасанова  Дагъустандивай, хайи хуьруьвай хейлин яргъара уьмуьрзавай лезги ханумрикай сад я. Ам Мегьарамдхуьруьн райондин Тагьирхуьруьн-Къазмайрал дидедиз хьана. Ина юкьван школа, Махачкъалада ДГПУ-дин филологиядин факультет яру диплом къачуналди акьалтIарна. Кьисметди ам 1981-йисалай вичин уьмуьрдин юлдаш Низамудин Гьасановахъ галаз Ленинграддин областдин Гатчина шегьердиз акъудна. Ина адакай 2-нумрадин юкьван школадин урус чIаланни литературадин, ахпа виридуьньядин литературадинни риторикадин...

Чи гъилиз и мукьвара Бакуда чапдай акъатнавай саки 200 чиникай ибарат ктаб атанва: “Зи манияр”. Адан автор чи тIвар-ван авай шаир, публицист, композитор ва манидар, общественно-политический деятель  Седа­къет  Къаинбеговна  Керимова  я. Зи манияр — зи фикиррин чешнеяр, Цайибур я за илгьамдин перерив. Лепе хьиз я зун гьуьлерин къужахда, Агакьиз кIанз цIигел хьанвай кьерерив.   РикI...

Лезги, урус, агъул чIаларал вичин эсерар кхьизвай чаз са кас чида: Кьурагь райондин Хпуькьрин хуьре дидедиз хьайи  Агьмедов  Камалдин  Агьмедович. Ада хуьруьн школа, Дербентда педучилище, Ма­хач­къа­лада ДГУ-дин филфак куьтягьна, армиядин жергейра къуллугъна. 1967-йисалай хайи хуьре мектебда кIвалах­на, жегьил несилриз урус чIалай  ва литература­дай­ дерин­ чирвилер гана. Алай вахтунда ам Рутул райондин Агъа ГуьтI­руьхрин хуьре яшамиш...