РФ-дин журналистрин ва лезги писателрин союзрин член, Сулейман-Стальский райондин  “Куьредин хабарар” газетдин экономикадин отделдин редактор, гьа са вахтунда фотокорреспондентни тир Хазран  Кьасумован журналиствилин кIва­лах­ди адаз руьгьдин таъминвал, рикIин шадвал гузвайвилин шагьид зун саки гьар юкъуз­ жезва. Эминхуьряй Кьасумхуьрел редакциядиз кIва­лахал къвез-хъфин, мукьвал-мукь­вал хуьреризни карханайриз фин, районда тухузвай мярекатра иштиракун, макъалаяр гьазурун — ибур ре­гьят­ крар туш. Хазран Кьасумова и кIва­лахар гуьгьуьл шад яз, кIус­ни кагьулвал авачиз кьилиз акъудзава.

Ам 1958-йисан 17-мартдиз  Ялцугърин хуьре Ватандин ЧIехи дяведин иштиракчи Гьажибаладинни яргъал йисара производствода намуслудаказ зегьмет чIу­­гур Селминатан хизанда ди­де­диз хьана. Виш йисарилай Эминан кIва­чери атIай рекьера, куьчейра къекъуьни, ада яд хъвайи Зуь­кIуьд, Хтум­рин бу­лах­рай яд хъу­­ни, белки, Хазраназни ил­гьам­дикай пай гана жеди.

Залзаладикди Ялцугърин жемятни 1966-йисуз Аламишедиз (Эминхуьруьз) куьч хьана. Ина юкьван школада 6-классда кIелзавай Х. Кьасумова сифте яз 1973-йисуз республикадин “Коммунист” (гилан “Лезги газет”) ва райондин газетриз гъве­чIи-гъве­чIи макъалаяр кхьиз хьана. Яваш­-яваш ам гьикаяяр, ме­зе­лияр, шиирар кхьинални элячIна.

Гьеле школада кIелзавай йисара Х.Кьасумован макъалаяр, литературадин эсерар “Да­гъустандин правда”, “Пионер”, “Коммунист”, “Комсомолец Дагестана”, “Коммунизмдин гатфар” (гилан “Куьредин хабарар”) газетриз, журналриз акъат­завай.

1976-1978-йисара, армиядин жергейра Тифлис шегьерда къуллугъдайла, Х.Кьасумов во­енный округдин “Ленинское знамя” газетдин активный мухбиррикай сад тир.

1978-1990-йисара Хазран Гьажибалаевича хайи хуьре, Ива­новский областда, Тюменда производстводин хилера зегь­мет чIугуна, райондин ва рес­публикадин газетрихъни журналрихъ галаз авай ала­къа мадни сихди авуна. Гьа и кар себеб яз адаз 1990-йисан январдиз Сулейман-Стальский райондин печатдин орган тир “Коммунизмдин гатфар” газетдин редакциядиз хуьруьн майишатдин отделдин корреспондентвилин кIва­лахал атун теклифна.

Газетдин редакцияда кIва­­ла­хун гъвечIи чIавалай адан ри­кIе авай мурад тир. Амма махсус­ образование авачирвиляй, ада­вай­ и мурад ашкара ийиз жезвачир.

— Гьа вахтунда райондин газетдин редакторвиле кIвалах­­завай бажарагълу журналист, къе­ни къилихрин инсан тир Сейфудин Муталибоваз зун уьмуьр амай кьван буржлу я. Редакциядиз хкана лагьана ваъ, гъвечIи чIавалай зи рикIе авай мураддив агакьарайвиляй, — къейдзава Х.Кьасумова.

Редакциядиз атай кьве йисалай ам хуьруьн майишатдин отделдин заведующийвиле тайи­нарна. Жавабдар и везифаяр ада къени уьзягъдаказ давамарзава.

Х.Кьасумова неинки экономикадин, гьакI яшайишдин, культурадин, здравоохраненидин, финансрин, спортдин ва маса месэлайрайни кьил-кьилел алай макъалаяр, хъсан очеркар, зарисовкаяр, фельетонарни кхьизва.

2015-йисан апрелдиз рай­администрациядин сайт, “Куьредин хабарар” газет ва Кьа­сумхуьруьн телевидение сад авуна, райондин ин­форма­ци­он­ный агентство тешкилна. Хазран Кьа­­сумов ана, чна винидихъ лагьайвал, экономикадин отделдин редактор ва фотокорреспондент я, яни вичихъ кьетIен хатI, алакьунар авай жур­­на­ли­стди неинки газетдиз, гьакI сайтдизни материалар гьазурзава, телевиденидай передачаяр гузва. Кьилди къачур­тIа, Х.Кьа­су­мова Кьасумхуьруьн те­ле­ви­де­нидай гузвай “Рай­он­дин сайтдин”, “Лезги газет” ва “Куьредин хабарар” газетрин обзорриз талукь  передачаяр тамашачийри гьар гьафтеда вилив хуьзва.

Мадни са кар ава: 2015-йиса­лай инихъ Х.Кьасумова “Куьредин хабарар” газетдин жаваб­дар­ секретардин везифаярни на­муслудаказ кьилиз акъудза­ва.­

Журналист яз, Хазран Гьажибалаевич гьамиша цIийиви­лерин гуьгъуьна авай кас я. Ада кьил кутуналди гьам газетда, гьам телевиденида цIийи рубрикаяр ачухна, и кар давамарни ийизва.

1973-йисалай инихъ Х. Кьасумова “Лезги газетдихъ” галазни сих алакъа хуьзва, багъри газетда чи журналистдин ма­къа­лайриз, литературадин эсерриз, шикилризни гьамиша чка гузва. Абур республикадин газет кIелзавайбуру хушвилелди кьабулунални чун шад я.

Чна винидихъ къейднай: Хазран Кьасумова школада кIел­­­завай йисарилай юморескаяр (абуру юбилярдин яратмишунра кьетIен чка кьазва), къаравилияр, гьикаяяр, басняяр, шиирарни кхьизва.

Хазран Кьасумован сифте ктаб “Терезарни герек къведа” 2011-йисуз чапдай акъатна. Ана, гьакIни культурадин “Куьредин ярар” центрадин типографияда ва “ЦIийи Кавказ” издательствода акъатай “Ша, хъуьрен, дустар” (2012-йис), “Йифен зенг” (2015-йис), “Журналистдин блокнотдай” (2017-йис) ктабра юмордин гьикаяяр, 2013-йисуз акъатай “Зи гьевес, зи айгьам” ктабда шиирар (абурукайни гзафбур сатирадинбур я), басняяр гьатнава.

Адан эсерар “Эдебиятдин кимел”, “Сатира ва юмор”, “Рекьерин къейдер”, “ИкIни жеда кьван” рубрикайрик кваз мукьвал-мукьвал “Куьредин хабарар” газетдин чинриз акъатзава. Зун инанмиш хьайивал, писателвилин жигьетдайни адаз кье­тIен пай ганва.

Алай вахтунда Хазран Гьажибалаевич, Етим Эминан 180 йисан юбилейдихъ галаз алакъалу яз, чIехи шаирдин ватан тир Ялцугърин хуьруькай, ялцугъвияр куьч хьанвай Эминхуьруькай, Етим Эми­нахъ галаз алакъалу чкайрикай, материалар, рикIел хкунар, адаз бахшнавай шиирар кхьинал алахънава, абур газетрин чинра гузва, санал кIватIна, йисан эхирдай кьилдин ктаб акъуддай фикирни ава.

Аквазвайвал, Хазран Кьасумова массовый информациядин та­кьат­рихъ галаз алакъа хуьз 45 йисалай виниз я. Саки 30 йисуз ада райондин газетдин редак­цияда кIва­лах­зава. Адан уьмуьр­да газетди кьилин чка кьазва. Журналиствилин яргъал йисарин бегьерлу зегьметдай Хазран Кьасумов РД-дин печатдин ва массовый коммуникацийрин рекьяй комитетдин, Дагъустандин журналистрин Союздин, “Лезги газет” ва “Куьредин хабарар” газетрин редакцийрин, Сулейман-Стальский райондин администрациядин, “Куьредин ярар” культурадин центрадин патай 15-дав агакьна гьуьрметдин грамотайриз, гзаф кьадар къиметлу пишкешриз лайихлу хьанва.

Хазран Гьажибалаевича вичин уьмуьрдин юлдаш ФатIимат Келбялиевнадихъ галаз санал хизанда 5 велед тербияламишна, уьмуьрдин шегьредал акъуд­­на. Жамилади, Валидади, Гьажибалади, Ирадади ва Еленади Бакуда, Эминхуьре, Кьасумхуьрел, Тюмендин областда, Белижда (чпин кIвал-югъ хьана) жуьреба-жуьре пешейрин иесияр яз кIвалахзава.

Хазран Кьасумова лугьузвайвал, “къене авай рикI хьтин свас Лю­дади”, 11 хтулди адаз уьмуьрдал, пешедал кьарувал, руьгьдин кIу­банвал ва пакадин йикъахъ инанмишвал гузва.

60 йисан юбилей мубарак авуналди, чаз Хазран Гьажибалаевич Кьасумовахъ элкъвена лугьуз кIанзава: къуй ви илгьам мадни цIуд йисара хци, бегьерлу­, безеклу, гужлу ва адлу хьурай!

* * *

Чи активный, галатун тийижир мухбир Хазран Гьажибалаевичаз “Лезги газетдин” редакциядин коллективдини юбилей мубаракзава. Къуй ви гуьгьуьлар — вер­цIи­, къелем мадни хци хьурай!

Асият Мирзалиева, «Куьредин хабарар» газетдин кьилин редактор