Дагъустандин мектебар акьалтIарнавай 1,5 агъзурдалай гзаф жегьилри алай йисуз сад ва кьвед лагьай дережадин медалар къазанмишнава. Им 2024-йисуз школаяр акьалтIарнавай вири аялрин саки 14 процент тешкилзавай кьадар (тахминан 11 агъзур) я, къейдзава РД-дин образованидин ва илимдин министерстводи. Идарадин умуми отделдин начальник Гуьлизар Идрисовади хабар гайивал, и йисуз медалар къачун патал ийизвай истемишунар са кьадар кIеви хьанвай. «Амма, цIийи жуьредин истемишунар кардик кутунатIани, чахъ медалистар тIимил хьанач. Эгер алатай йисуз къизилдин медаль къачун патал чарасуз тир кьве тарсунай — математикадай ва урус чIалай — имтигьан «лап хъсан» къиметдалди вахкун бес тиртIа, цIи и кар патал са кьадар артух чирвилер хьун герек тир. ИкI, сад ва я кьвед лагьай дережадин медаль къачун патал цIийи къайдадин бинедаллаз «лап хъсан» ва «хъсан» къиметдалди выпускникди вичи хкягъай пуд лагьай тарсунай имтигьан вахкун лазим хьана, — лугьузва ада.
2023-йисуз мектебри къизилдин 1600 медалист ахъайна. Истемишунар кIевибур авунатIани, 2024-йисуз медалистрин кьадар алатай йисан дережада аваз амукьна, къейдзава Г.Идрисовади.
И йикъара министерстводи мектебрин виридалайни хъсан выпускникрин агалкьунар къейдзава, абуруз лайихлу медалар гузва. Муниципальный тешкилатрин теклифралди министерстводин векилар медалар къачунвай аялриз и агалкьун тебрикун патал республикадин шегьерриз ва районриз физва. ИкI, лезги районра кьиле фейи ихьтин бязи мярекатрикай чна агъадихъ хабар гузва.
Мегьарамдхуьруьн район
КIелунин рекье агалкьунар хьанвай — кьетIен чешнедин аттестатар, медалар, грамотаяр ва дипломар къазанмишнавай аялар тебрикунин мярекат 5-июлдиз Мегьарамдхуьруьн районда кьиле фена. Муниципалитетдин гьакимар, образованидин управленидин векилар, выпускникар, абурун диде-бубаяр, мектебрин директорар ва муаллимар кIватI хьанвай дараматда мярекат Россиядин Федерациядин ва Дагъустан Республикадин гимнар тамамарунилай башламишна.
Сифтени-сифте райондин кьил Фарид Агьмедова кIватI хьанвайбуруз тебрикдин гафар лагьана ва гьар са касдин уьмуьрда ихьтин вакъиадин важиблувал къейдна, чирвилер къачунин рекье виниз тир нетижаяр хьанвай аялриз и кIвалах акъвазар тавуниз ва гележегда, хъсан пешекарар хьана, ватандиз хийир гудайбур хьуниз эвер гана.
Ада хабар гайивал, медалист лагьай тIвар 2024-йисуз райондин школаяр акьалтIарай 47 выпускникди тестикьарнава. Мярекатдал райондин кьили 45 жегьилдив медалар вахкана, абурукай 31-да къизилдин (1-дережадин) ва 14 касди гимишдин (2-дережадин) медалар къачунва. Мад 9 медалистди, алай йисуз РФ-дин Президент Владимир Путина пишкешай мумкинвиликай менфят къачуна, чпи хкягъай тарсунай имтигьанар (нетижаяр мадни хъсанарун патал) цIийи кьилелай вахкузва.
«Къе чи 11-классар акьалтIарнавай жегьилрив государстводин патай чпин сад лагьай пишкеш — «Чирвилерин рекье кьетIен агалкьунрай» сад ва кьвед лагьай дережадин медалар, лап хъсандиз кIелнавайди тестикьарзавай яру ва вили рангарин аттестатар агакьда. И пишкеш куь гзаф йисарин зегьметдиз къимет гунин лишан я. ГьакIни им куь гележегдин уьмуьрдиз инанмишвилелди кам къачудай мумкинвал гудай бине я. Заз гзаф хуш я квев къе и пишкешар вахкуз. Мадни гзаф хуш жедай кар ам я хьи, цIи чи мектебра садрани тахьай кьадар медалистар хьанва», — лагьана Ф.Агьмедова.
Ада къейд авурвал, Мегьарамдхуьруьн районда алай йисуз кьве выпускникди кьвед ва адалайни гзаф тарсарай 95 ва мадни виниз баллар къачуна: Бут-Къазмайрин юкьван мектеб акьалтIарай Аливердиева Шамсият Межидовнади (химиядай — 99 балл, урус чIалай — 94 ва биологиядай — 95 балл) ва Билбил-Къазмайрин М.Абдуллаеван тIварунихъ галай юкьван школадин ученица Мазаева Изольда Эгнаровнади (химиядай — 93 балл, урус чIалай — 97, биологиядай — 98 балл). Кьве выпускницадиз Дагъустан Республикадин Гьукуматдин патай пулдин пишкешар гуда.
Мярекатдин иштиракчийри РФ-дин просвещенидин министр Сергей Кравцован видеотебрикдихъни яб акална. Мектебар акьалтIарун жегьилриз райондин образованидин управленидин начальник Улубег Абейдуллаевани мубаракна. Мярекатдин сергьятра аваз, выпускникриз кIелунин 2023-2024-йисан конкурсра ва олимпиадайра иштиракунин нетижада хьайи агалкьунрай пишкешар гана.
СтIал Сулейманан район
СтIал Сулейманан райондани мектебрин выпускникрив кьетIен чешнедин аттестатар ва медалар шад гьалара вахкунин мярекат муниципальный тешкилатдин кьил Саид Темирханова ачухна.
Ада жегьилрихъ чирвилер къачунин карда хьанвай хъсан нетижаяр кьетIендаказ къейдна ва абуру инлай кьулухъни, уьлкведин яшайишдин, экономикадин гьар жуьре хилера агалкьунралди зегьмет чIугуналди, райондин патай лайихлудаказ векилвалдайдак умуд кутуна.
«Гьуьрметлу выпускникар ва хъсандиз кIелзавай аялар! Куь агалкьунар куь бажарагъдин, еке зегьметдин ва чирвилерихъ еримишунин нетижа я. Квел неинки са чна, гьакIни вири районди дамахзава. Куь агалкьунар гьакIни яргъал йисарин вахтунда куь насигьатчияр хьайи, къуьн кутур диде-бубайрин, муаллимрин зегьметдин нетижаяр я. Куь вилик гележег ачух жезва, рикIел хуьх — ам куь гъилера ава. Уьмуьрдин пеше яз, гьи рехъ куь рикIиз хуш ятIа, гьам хкягъа — а рекьин муракабвилиз ва имтигьанриз килиг тавуна. РикIи хкягъай рекьи, са рахунни алачиз, агалкьунрал гъида», — лагьана С.Темирханова.
Разивилин кьетIен гафар райондин кьили муниципалитетдин образованидин хел вилик тухуник виле акьадай пай кутазвай, бажарагълу аялриз куьмек гузвай меценатриз лагьана. Абурун куьмекдалди районда образованидин хилен проектар уьмуьрдиз кечирмишзава, цIийи объектар эцигзава.
Гуьгъуьнлай Саид Темирханова выпускникрив къизилдин ва гимишдин медалар, тафаватлувилин аттестатар, РД-дин образованидин ва илимдин министерстводин патай чухсагъулдин чарар вахкана.
Алай йисуз чирвилер къачунин рекье хьанвай агалкьунрай райондин 44 выпускник медалриз (къизилдин — 21 ва гимишдин — 23) лайихлу хьана.
Эхирдай «чIехи уьмуьрдиз» камар вегьин жегьилриз райондин образованидин управленидин начальник Гьуьсейн Шихбабаева тебрикна.
Ахцегь район
Ахцегь районда медалистар шад гьалара тебрикунин мярекат 4-июлдиз администрациядин дараматда кьиле фена. Къейд ийин, кIелунин 2023-2024-йисан нетижайралди муниципалитетда медалриз 8 выпускник лайихлу хьанва.
Райондин кьил Абдул-Керим Палчаева агалкьунар хьанвай жегьилриз тебрикдин келимаяр лагьайдалай кьулухъ абурун диде-бубайриз ва муаллимриз, насигьатчийриз аялриз гьар са карда куьмек, илимдин рекье «экв гунай» баркалла лагьана. Ахпа ада выпускникрив лайихлу шабагьар вахкана ва алай йисуз кардик кухтунвай гимишдин медалри, вузрик экечIдайла, артухан баллар къачуз куьмек гузвайди рикIел хкана. Гимишдин медалар цIи Ахцегь районда кьуд выпускникди къачунва: Магъафурова Аделинади (Луткунрин юкьван мектеб), Азизагъаев Абдула (КьакIарин мектеб), Мамедов Айвара (Ахцегьрин 1-нумрадин мектеб) ва Шерифалиев Рамазана (Ахцегьрин 2-нумрадин мектеб).
«Чирвилерин рекье кьетIен агалкьунрай» къизилдин медалар къазанмишай выпускникрин арада ава: Генжалиева Ханумсултан ва Эмирбегов Шамил (Ахцегьрин 1-нумрадин мектеб), Гьажиев Асгьаб (Ахцегьрин 2-нумрадин мектеб) ва Легонький Иван (Луткунрин мектеб).
Вири медалистриз Абдул-Керим Палчаева Дагъустан Республикадин образованидин ва илимдин министерстводин, гьакIни муниципальный тешкилатдин кьилин патай чухсагъулдин чарар, «Ахцегь район: тарихдин рекьин асул метлеб авай девирар» ктабар гана. Пишкешралди гьакIни медалистар гьазурай муаллимрин ва мектебрин директоррин зегьметни къейдна.
Мярекатдал, насигьатдин келимаяр лугьуналди, райондин образованидин управленидин начальник Халидин Эльдаровни рахана.
Кьурагь район
Кьурагь райондин 8 медалист шад гьалара тебрикунин мярекатни администрациядин дараматда кьиле фена. Ана муниципалитетдин кьил Замир Азизова, образованидин управленидин начальник Эльмар Медетова, умуми образованидин идарайрин регьберри ва муаллимри, диде-бубайри иштиракна.
«Гьуьрметлу выпускникар, къе квев вини дережадин сифте шабагьар агакьнава. Еке умудралди лугьуз кIанзава: государстводин патай шабагьар куь уьмуьрда мад ва мад жеда. Куьн чи даяхар я. Инанмиш я хьи, куьн экуь гележегди ва еке макьсадри гуьзлемишзава. Заз умуд кутаз кIанзава: куьне уьмуьр хайи Кьурагь райондихъ галаз алакъалу ийида — хкянавай рекьерай вижевай пешекарар яз ватандиз хкведа. Куьн чи райондин гележег я», — лагьана З.Азизова, мярекат ачухуналди.
Тебрикдин гафар жегьилриз гьакIни Эльмар Медетова, Кьурагьрин 1-нумрадин ва КIирийрин юкьван мектебрин директорар тир Гьамид Мисриева ва Надир Тагьирова, выпускникдин-медалистдин буба Манаф Бугаева лагьана. Гуьгъуьнлай Замир Азизова выпускникрив къизилдин ва гимишдин медалар, тафаватлувилин аттестатар ва РД-дин образованидин ва илимдин министр Ягья Бучаеван патай чухсагъулдин чарар вахкана, хабар гузва райондин информациядин къуллугъди.
Жасмина Саидова