Кьилин редактордин гаф
АкьалтIай четин ва агъур имтигьандиз элкъвей 2020-йис куьтягь хьана. Вири дуьньядин тарихда ам коронавирусдин тIугъвалдин тIамгъа алаз гьатна. Йис акьалтI хьанватIани, тIугъвал алатнавач. Гьавиляй чун чи сагъламвилел мукъаят хьана кIанда. Гьич тахьайтIа, духтурри, пешекарри гузвай меслятрал, тайинарзавай къайдайрал амал авун герек я…
2020-йис “Лезги газет” патални регьятди хьанач. ТIугъвалдихъ галаз алакъалу яз, вири идарайра хьиз, чи редакцияда зегьмет чIугвазвай, чпин яшар 65 йисалай алатнавай къуллугъчияр, кIвалин шартIара кIвалахуниз мажбур хьана. Яратмишзавай кас патал сергьятар тайинарун им адан бажарагъдал, алакьунрал кьенерар гьална лагьай чIал я. Амма гьикьван четин хьанатIани, чна, къуватар сад авуна, газет акъудна, кIелзавайбурал руьгьдин ем агакьарна.
ТIугъвалди газетдин тираж тIимил хьунизни таъсирна. Эхиримжи йисара сифте яз “Лезги газетдин” тираж 5000-дал кьван аватна. Гьа са вахтунда къейдна кIанда, неинки са чи, гьакI республикада чапзавай амай газетрин тиражарни виле акьадайвал тIимил хьана. ЯтIани “Лезги газет”, тираждин кьадардал гьалтайла, Дагъустандин милли газетрин арада 1-чкадал хьана.
2020-йис “Лезги газетдин” юбилейдинди тир. 100 йис тамам хьун къейд авун патал чун гьеле 2019-йисуз гьазурвилер акваз эгечIнавай. Амма мад гьа тIугъвал себеб яз пландик кутунвай вири мярекатар вахтуналди акъвазаруниз мажбур хьана. Газетда “Лезги газетдин” — 100 йис” рубрика арадал гъана. Адан сергьятра аваз жуьреба-жуьре авторри кхьенвай лезги публицистикадин тарихдиз, къенин юкъуз авай гьалариз талукь макъалаяр, очеркар, шиирарни эссеяр чапна. Редакциядихъ галаз фадлай алакъаяр хуьзвай Хив райондин Фригърин хуьруьн юкьван мектебдин муаллим, Мегьамед Гьажиеван тIварунихъ галай премиядин сагьиб Абдул Ашурагъаева милли газетдин юбилейдиз талукьарнавай кьилдин кIватIал чапдай акъудна. Ана авторди газетдикай вичин фикирар, бахшбендер, макъалаяр, зарисовкаяр ва маса эсерар санал кIватIна.
Юбилейдикай рахайтIа, ам, Аллагьди гайитIа, алай йисан сентябрдин вацра Махачкъалада къейд ийиз кIанзава. И вакъиа Дагъустанда 2021-йисуз къейддай республикадин метлеб авай мярекатрин сиягьдик кутунва. Юбилейдин сергьятра аваз газетдин тарихдиз талукьарнавай документальный фильм ва ктабни акъуддайвал я. Идалай гъейри, школьникринни студентрин арада гьар жуьредин конкурсар, олимпиадаяр тешкилда, районра, чIехи хуьрера кIелзавайбурухъ галаз гуьруьшар кьиле тухуда, редакциядихъ галаз алакъа хуьзвай штатдик квачир мухбиррин зегьмет къейдда…
Алатай йисуз “Дагпечать” ГАУ-дихъ галаз кьиле тухвай кIвалахдин нетижада Дербент райондин Белиж поселокда киоск кардик кутуна. Мукьвара Ахцегьрин хуьрени киоск ахъайна. Къенин юкъуз Кьиблепатан Дагъустанда 4 киоск эцигнава: винидихъ тIварар кьурбурулай гъейри, киоскар Кьасумхуьрелни, Мегьарамдхуьрени ава. Мумкинвал хьайитIа, алай йисуз Кьурагь райондани “Дагпечатдин” киоск ахъаюн фикирдик ква. И кIвалах кьиле тухунин кьилин макьсад газет кхьизвайбуруз пулдал гьалтайла кьезилвилер тешкилунихъ галаз алакъалу я. Эгер почтадин отделенидай “Лезги газет” кхьидай къимет йис патал 977 манат ятIа, киоскдай 456 манат я.
2021-йисуз, шукур хьурай Аллагьдиз, газетдин тираж хкаж хъхьана — 6686 экземплярдив агакьна. Вилик йисара хьиз, цIини, тираждал гьалтайла, “Лезги газет” республикадин государстводин СМИ-рин арада сад лагьай чкадал ала. Гекъигун патал маса газетрихъ алай йисуз ихьтин тиражар ава: “Дагестанская правда” — 2975 экз., аваррин “Гьакъикъат” — 6110 экз., даргийрин “Замана” — 4000 экз., къумукьрин “Ёлдаш” — 3886 экз., яхулрин “Илчи” — 2000 экз., “Табасарандин нурар” — 1372, ногъайрин “Яйлахрин сес” — 2500 экз. Тираждал гьалтайла сад лагьай чкадал хьун, сифте нубатда, хайи чIалан, Ватандин къадир авай баркаллу лезги халкьдин агалкьун я.
Подпискадин вахтунда редакцияди “Лезги газет” — гьар са кIвализ” лишандик кваз махсус серенжем кьиле тухвана. Адан сергьятра аваз чи уьлкведин жуьреба-жуьре регионра яшамиш жезвай чпихъ мумкинвилер авай стхайрини вахари хуьрера авай чпин мукьва-кьилийриз, мектебра кIелзавай аялриз, дарда авай хизанриз хейлин газетар кхьена. Яргъал тир Ханты-Мансийскдилай гатIунна дагълух Кьурагьрин хуьрел къведалди цIудралди ватанэгьлийри газетар подписка авун патал редакциядив пулдин такьатар агакьарна. 5, 10, 20, 30, 50, гьатта 100 агъзурдалайни виниз пулар гайи жумарт рухваяр хьана. Абурукай гзафбурун тIварар газетдин и нумрадин 4-чина кьунва. ТIварар кьамир лагьайбурни хьана. Заз абурухъ ва 2021-йис патал “Лезги газет” кхьенвай гьар са ватанэгьлидихъ элкъвена кьилди жуван ва редакциядин вири коллективдин патай сагърай лугьуз кIанзава. Куьне хайи чIалахъ рикI кузвайди гьакъикъи краралди субутна. Аферин!
Эхирдайни заз газет кIелзавайбуруз редакциядихъ галаз алакъа хуьниз эвер гуз кIанзава. Куьне ракъурзавай маналу, важиблу эсерриз газетдин чинрал гьамиша чка жеда. Хайи чIал хуьх ва ам кIан хьухь! ЧIал амай кьван халкьни амукьдайди рикIелай алудмир!
Мегьамед Ибрагьимов
